
Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) με τίτλο «How Can Europe Pay for Things That It Cannot Afford?», οι ευρωπαϊκές χώρες αναμένεται να βιώσουν μια θεαματική αύξηση του δημόσιου χρέους τα επόμενα χρόνια. Αιτίες για αυτή την τάση είναι οι γιγαντιαίες πιέσεις στους τομείς της υγειονομικής περίθαλψης, των συντάξεων, της Άμυνας και της κλιματικής αλλαγής, που αναμένεται να αυξήσουν τις δημόσιες δαπάνες κατά περίπου 4,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ στις αναπτυγμένες οικονομίες έως το 2040. Ειδικότερα, οι χώρες της Κεντρικής, Ανατολικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης ενδέχεται να δουν αυτή την αύξηση να φτάνει τις 5,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ.
Εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι η πορεία του δημόσιου χρέους δεν θα είναι βιώσιμη, φτάνοντας το 130% του ΑΕΠ έως το 2040, με τα έσοδα και τις οικονομικές συνθήκες να παραμένουν αμετάβλητα. Θα μπορούσε, μάλιστα, αυτό το ποσοστό να εκτιναχθεί στο 155% αν εξεταστεί με γνώμονα το ΑΕΠ ορισμένων μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών.
Η κατάσταση θα μπορούσε να εκτραπεί ακόμα περισσότερα αν η επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης προκαλέσει περαιτέρω μείωση της ρυθμισμένης οικονομικής ανάπτυξης και αναγκάσει τους δανειστές σε υψηλότερα επιτόκια. Η έκθεση αναφέρει ότι το δημόσιο χρέος συμβάλλει αρνητικά στην ανάπτυξη, ιδίως όταν φτάνει σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα. Αυτό συμβαίνει επειδή οι αυξήσεις του χρέους μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένα επιτόκια για τα κρατικά ομόλογα, ενισχύοντας τις προσδοκίες για πληθωρισμό και καθιστώντας πιο δύσκολη τη χρηματοδότηση των παραγωγικών επενδύσεων.
Η πιθανότητα υψηλότερων φόρων στο μέλλον ή κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, λόγω της έκθεσης των τραπεζών στο δημόσιο χρέος, θα μπορούσαν επίσης να περιορίσουν τις επενδύσεις. Μελέτες δείχνουν ότι μια αύξηση του δείκτη χρέους/ΑΕΠ κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες περιορίζει την ετήσια αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,05-0,2 ποσοστιαίες μονάδες όταν το χρέος ξεπερνά το 75% του ΑΕΠ.
Εάν δεν ληφθούν διορθωτικά μέτρα, το ΔΝΤ υπολογίζει ότι η αύξηση του χρέους θα μπορούσε να επιβραδύνει την ετήσια ανάπτυξη του ΑΕΠ κατά περίπου μισή ποσοστιαία μονάδα έως το 2040, την ώρα που ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης αναμένεται γύρω στο 2% για τις ευρωπαϊκές χώρες. Ο συνδυασμός χαμηλότερης ανάπτυξης και υψηλότερων επιτοκίων θα επιδεινώσει την κατάσταση του χρέους, με το ποσοστό του χρέους να φτάνει το 150% του ΑΕΠ έως το 2040 (ή σχεδόν 190% αν σταθμιστεί με το ΑΕΠ).
Σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ, η Ευρώπη θα πρέπει να υιοθετήσει μια φιλόδοξη πολιτική για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης έντασης του χρέους, η οποία θα πρέπει να περιλαμβάνει μία σειρά μεταρρυθμίσεων και μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης.
Η στρατηγική αυτή θα πρέπει να στηρίζεται σε τρεις πυλώνες:
Πρώτον, απαιτούνται μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύσουν την ικανότητα των κυβερνήσεων να αντεπεξέλθουν στις πιέσεις. Αυτές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν αναθεωρήσεις στην αγορά προϊόντων, την αγορά εργασίας και τη διακυβέρνηση, καθώς και μια πιο ολοκληρωμένη ενιαία αγορά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ταυτόχρονα, θα ήταν σημαντικό να προσαρμοστούν τα συνταξιοδοτικά συστήματα προκειμένου να μειωθεί το οικονομικό βάρος της γήρανσης και της αυξημένης προσδόκιμου ζωής.
Δεύτερον, μεσοπρόθεσμα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης που αφορούν και την πλευρά των εσόδων και των δαπανών θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν τη μεταρρύθμιση της φορολογικής πολιτικής και τη βελτίωση της διαχείρισης των εσόδων, καθώς και την αυστηρότερη ιεράρχηση των δαπανών.
Τρίτον, όπως αναφέρει η έκθεση, ορισμένες χώρες ενδέχεται να χρειαστούν πιο ριζοσπαστικές δημοσιονομικές προσεγγίσεις, που θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν εκ νέου αξιολόγηση της ευχέρειας των δημόσιων υπηρεσιών.
Διαβάστε ακόμη
Τι φέρνει το αμερικανικό LNG στην ΑΚΤOR
Ξεκινά σήμερα το myΘέρμανση με επιδότηση έως 1.200 ευρώ για τα νοικοκυριά
Ρολόι Patek Philippe δημοπρατήθηκε στη Γενεύη έναντι 15,2 εκατομμυρίων ευρώ (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα