
Κατά την πρόσφατη Σύνοδο της Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια (P-TEC), ο Υπουργός Ενέργειας των Ηνωμένων Πολιτειών, Κρις Ράιτ, υπογράμμισε τη σημασία της πυρηνικής ενέργειας τονίζοντας ότι αυτή μπορεί να συνδυαστεί επιτυχώς με τους υδρογονάνθρακες. Αυτή η δήλωση λειτουργεί ως πρόσκληση προς την Ευρώπη να ενστερνιστεί την πυρηνική τεχνολογία ως έναν κρίσιμο πυλώνα του ενεργειακού προγραμματισμού της επόμενης δεκαετίας.
Η παρέμβαση του Κρις Ράιτ έρχεται σε μια εποχή που, όπως αναλύει η Economist, το διεθνές κλίμα γύρω από την πυρηνική ενέργεια διαφαίνεται πιο αισιόδοξο. Τρεις κύριοι παράγοντες υποστηρίζουν αυτή την τάση: πρώτον, η ανάγκη των δυτικών κυβερνήσεων για σταθερή και ανεξάρτητη ηλεκτρική ενέργεια· δεύτερον, η αυξανόμενη ζήτηση από μεγάλα τεχνολογικά ιδρύματα για αξιόπιστη ενέργεια χαμηλών εκπομπών· και τρίτον, η πιθανότητα νέων πλαισίων χρηματοδότησης που θα αναδείξουν την πυρηνική ενέργεια ως βιώσιμη επιλογή. Όπως αναφέρει η Σαμά Μπιλμπάο ι Λεόν, επικεφαλής της World Nuclear Association, «αυτή τη φορά κάτι είναι διαφορετικό».
Με αυτή τη βάση, οι συζητήσεις για το μέλλον της πυρηνικής ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη είναι αποκαλυπτικές για τη σύγχρονη ατζέντα. Η επιθυμία να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των νέων επενδύσεων είναι κοινή εστίαση των συμμετεχόντων, που αναγνωρίζουν την ανάγκη για χρηματοδοτική επικύρωση και κοινωνική αποδοχή. Στη Σύνοδο, εκπρόσωποι της βιομηχανίας εξέφρασαν την προθυμία τους να υπερβούν καθορισμένα εμποδία, ώστε περισσότερες χώρες να ενταχθούν στο πυρηνικό δίκτυο.
Ο Πολωνός Υφυπουργός, Wojciech Wrochna, ανέφερε ότι η επιτυχία των πυρηνικών έργων εξαρτάται από την ανταγωνιστικότητα και την αποτελεσματικότητα στην υλοποίηση. Απαιτούνται έργα που θα λειτουργήσουν ως πρότυπα, ώστε να προσελκύσουν περισσότερες επενδύσεις, ενώ παράλληλα θα διευκολύνουν την πρόσβαση σε χρηματοδότηση. Ωστόσο, ο ίδιος τόνισε την αναγκαιότητα προσέλκυσης εξειδικευμένου προσωπικού στον τομέα της πυρηνικής τεχνολογίας, υπογραμμίζοντας τις προκλήσεις που προκύπτουν από την περιορισμένη πρόσβαση σε καλά εκπαιδευμένους επιστήμονες και μηχανικούς.
Η πρόκληση της αδειοδότησης είναι επίσης κρίσιμη, σύμφωνα με τον Wrochna. «Η διαδικασία έχει πάντα τις δυσκολίες της, όμως η συνεργασία μεταξύ των ρυθμιστικών αρχών μπορεί να συμβάλει στην απλοποίησή της» σημείωσε. Ο ίδιος υποστήριξε ότι η δημιουργία κοινών πλαισίων αδειοδότησης θα είναι ευεργετική όταν πολλές χώρες συνεργάζονται για το κοινό καλό.
Αναφερόμενος στους SMR (Small Modular Reactors), επεσήμανε ότι οι τεχνολογίες αυτές δεν είναι καινούργιες, αλλά προσφέρουν μειωμένο μέγεθος και υψηλή ασφάλεια σε σύγκριση με παραδοσιακούς αντιδραστήρες. «Έχουμε πολλές εμπειρίες που μπορούν να αξιοποιηθούν» δήλωσε, αναγνωρίζοντας την ανάγκη να υπάρξει συνεργασία προτού επιλεγούν οι επόμενοι τύποι αντιδραστήρων για ανάπτυξη.
Η ματιά των ΗΠΑ
Η Aleshia Duncan, Υφυπουργός του Υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ, τόνισε την αναγκαιότητα συνεργασίας και ανταλλαγής γνώσεων μεταξύ των ρυθμιστικών αρχών, υπογραμμίζοντας ότι η επιτυχία των επόμενων πυρηνικών έργων θα εξαρτηθεί από την εκπαίδευση των νέων στελεχών του κλάδου. Η μεταφορά γνώσης και η καθοδήγηση των νέων ηγετών στον τομέα είναι κρίσιμη.
Παράλληλα, αναφέρθηκε στη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη βελτίωση των διαδικασιών έγκρισης, με στόχο την αποτελεσματική και κατανοητή υλοποίηση των συμφωνιών.
Από τη μεριά του, ο Cristian-Silviu Bușoi από τη Ρουμανία επεσήμανε τη χρηματοδότηση ως τον πιο σημαντικό παράγοντα για την πρόοδο νέων πυρηνικών έργων. Χρειάζονται μακροχρόνιες, σταθερές λύσεις, ενώ το εκπαιδευτικό σύστημα και η ενίσχυση της αλυσίδας εφοδιασμού είναι κρίσιμες πτυχές. Πρότεινε μια στρατηγική για να γίνει η πυρηνική ενέργεια αποδεκτή από την κοινωνία και τους πολιτικούς.
Ο Roger Martella της GE Vernova επισήμανε ότι η τρέχουσα πρόκληση είναι συντονιστική και όχι τεχνική. Η επιτυχής συνεργασία μεταξύ Βόρειας Αμερικής και Ευρώπης είναι αναγκαία για να εμποδίσει τυχόν αποσπασματικές κινήσεις και να προάγει το συντονισμό σε όλους τους τομείς που αφορούν την πυρηνική ενέργεια.
Η Aleshia Duncan προανήγγειλε επίσης συνεργασίες στο πεδίο της διαχείρισης καυσίμων και την ανάγκη καταπολέμησης της παραπληροφόρησης γύρω από την πυρηνική τεχνολογία.
Η στάση της Ελλάδας
Η Ελλάδα, ως οικοδέσποινα της Συνόδου, παρακολουθεί προσεκτικά τις διεθνείς εξελίξεις και εξετάζει τη δυνατότητα ενσωμάτωσης της πυρηνικής ενέργειας στην εγχώρια ενεργειακή στρατηγική. Επιλέγει προσεκτική προσέγγιση, διατηρώντας ωστόσο τη διάθεση να συμμετάσχει ενεργά στη διαμόρφωση της νέας ενεργειακής πολιτικής της Ευρώπης.
Η πρόσφατη συμμετοχή του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκου Τσάφου, στη “Nuclear Alliance” στο Λουξεμβούργο, σηματοδοτεί τη στήριξη της Ελλάδας στην προώθηση της πυρηνικής ενέργειας στην ΕΕ. Η Ελλάδα πλέον είναι μέρος της διεθνούς συζήτησης για τη σημασία των πυρηνικών τεχνολογιών, ειδικά μετά τις τελευταίες ενεργειακές προκλήσεις στην Ευρώπη.
Η Nuclear Alliance, που αριθμεί 13 μέλη, προσηλώνεται στην υποστήριξη και την ανάπτυξη της πυρηνικής ενέργειας στην ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα αναμένει να επωφεληθεί από τις τεχνολογίες των SMRs, οι οποίες μπορούν να προσφέρουν ευκολία στην εγκατάσταση και προηγμένα συστήματα ασφαλείας, ακόμα και σε περιοχές με περιορισμένες ενεργειακές υποδομές.
Σύμφωνα με μελέτη του καθηγητή Παντελή Μπίσκα, η ενσωμάτωση των SMRs στο ελληνικό ενεργειακό μείγμα θα μπορούσε να συμβάλει στην εξοικονόμηση κόστους και τη μείωση των εκπομπών CO₂. Παρόλο που η τεχνολογία αυτή έχει αξιόλογα προτερήματα, αντιμετωπίζει και σοβαρά προβλήματα, όπως το υψηλό αρχικό κόστος και η πολύπλοκη διαδικασία αδειοδότησης. Ωστόσο, οι SMRs θεωρούνται πλέον ως μια ρεαλιστική επιλογή για την ενίσχυση της ενεργειακής αυτονομίας.
Πάντως, σύμφωνα με τον Economist, η αγορά των SMR αναδύεται ως μία από τις πιο ελ promising επενδυτικές ευκαιρίες στην επόμενη δεκαετία. Παρά την εκκρεμότητα της πλήρους εμπορικής βιωσιμότητάς της, οι δυνατότητες χαμηλότερων κόστους και ταχύτερης ανάπτυξης κάνουν την τεχνολογία αυτή αρκετά ελκυστική για επενδύσεις.
Διαβάστε επίσης