
Σαράντα χρόνια μετά την τελευταία υπεράκτια γεώτρηση στις ελληνικές θάλασσες, η Ελλάδα ετοιμάζεται να εισέλθει εκ νέου στην ενεργειακή της αξιοποίηση με τη συνεργασία της ExxonMobil. Η συμμετοχή του αμερικανικού κολοσσού στο Block 2 του Ιονίου, βόρεια της Κέρκυρας, δεν πρόκειται μόνο για μια νέα επένδυση, αλλά αντιπροσωπεύει «μία ιστορική στιγμή για το μέλλον του τόπου», δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου.
Η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να προχωρήσει στον τομέα της ενέργειας, μεταβαίνοντας από ρόλο διαμετακομιστικού κόμβου σε πιθανό παραγωγό φυσικού αερίου. Το Block 2 θεωρείται το πιο έτοιμο «οικόπεδο» της χώρας για γεώτρηση, με δυνητικά αποθέματα μέχρι 200 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Αυτή τη στιγμή, το φυσικό αέριο έχει καταστεί κεντρικός παράγοντας στη γεωπολιτική και ενεργειακή στρατηγική, επηρεάζοντας αγορές και ισορροπίες ισχύος παγκοσμίως.
Η ExxonMobil, η Energean και η HelleniQ Energy υπογράφουν μια συμφωνία για την προώθηση ερευνών υδρογονανθράκων στο Block 2, με στόχο να μετατρέψουν μία μακροχρόνια προσδοκία σε πραγματικότητα. Μια επιτυχής γεώτρηση θα μπορούσε να αναδείξει την Ελλάδα ως σημαντικό παράγοντα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.
«Οι Αμερικανοί δεν ήρθαν μόνο για τη γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας – ήρθαν γιατί είδαν μια χώρα που κινητοποιήθηκε, που σχεδιάζει και προχωρά», τόνισε ο υπουργός. Η επένδυση κυμαίνεται από 5 έως 10 δισεκατομμύρια δολάρια, εφόσον οι έρευνες αποδείξουν την ύπαρξη εμπορικά αξιοποιήσιμου κοιτάσματος.
Στις δηλώσεις του, ο Τζον Άρντιλ, Αντιπρόεδρος Παγκόσμιας Έρευνας της ExxonMobil, επιβεβαίωσε τη βαρύτητα του εγχειρήματος, υπογραμμίζοντας τη δέσμευση της εταιρείας να εισάγει στην Ελλάδα προηγμένη τεχνολογία και επενδύσεις, ώστε να αξιοποιηθεί η μέχρι σήμερα ανεκμετάλλευτη γεωλογική δυναμική.
Μετά την υπογραφή της συμφωνίας, η ExxonMobil αποκτά το 60% της παραχώρησης (ExxonMobil 60%, Energean Hellas 30%, HelleniQ Upstream Δυτική Κέρκυρα 10 %). Το επόμενο στάδιο περιλαμβάνει την ολοκλήρωση επανεπεξεργασίας τρισδιάστατων σεισμικών δεδομένων που συλλέχθηκαν από το 2022, με στόχο να εντοπιστούν περιοχές υψηλού γεωλογικού ενδιαφέροντος. Η διαδικασία αυτή αναμένεται να διαρκέσει έως τα τέλη του 2025 και θα καθορίσει την τοποθεσία της πρώτης γεώτρησης.
Το 2026 θα είναι έτος αδειοδοτικής προετοιμασίας με ολοκλήρωση περιβαλλοντικών μελετών και τεχνικών εγκρίσεων, ώστε να ακολουθήσει η γεώτρηση. Η ExxonMobil έχει ήδη δεσμευτεί να παρέχει προηγμένη πλωτή γεωτρητική μονάδα έκτης γενιάς για την αξιολόγηση του υπεδάφους σε πραγματικό χρόνο.
Η ερευνητική γεώτρηση «Ασωπός-1» προγραμματίζεται για το 2027 σε βάθος περίπου 4.000 μέτρων και θα διεξαχθεί σε περιοχή με βάθη έως 1.500 μέτρων. Εάν οι πρώτοι έλεγχοι είναι θετικοί, θα ακολουθήσουν επιπλέον γεωτρήσεις για επιβεβαίωση της εμπορικής βιωσιμότητας του κοιτάσματος.
Η Energean επίσης προγραμματίζει ερευνητικό έργο στο κοίτασμα Κατλάν του Ισραήλ κατά την ίδια περίοδο, κάτι που ίσως επιταχύνει τις διαδικασίες στο Block 2.
Αν επιβεβαιωθούν τα κοιτάσματα, η κοινοπραξία ανάβει το πράσινο φως για περαιτέρω γεωτρήσεις. Ο προγραμματισμός υποδεικνύει ότι η επένδυση χρειάζεται 5 έως 10 δισεκατομμύρια δολάρια και η τελική επενδυτική απόφαση αναμένεται το 2029.
Η παραγωγή φυσικού αερίου θα μπορούσε να ξεκινήσει μετά το 2030, εφόσον διασφαλιστούν οι κατάλληλες εμπορικές και ρυθμιστικές συνθήκες.
Ο Άρντιλ αναφέρθηκε και στα θαλάσσια οικόπεδα νοτιοδυτικά της Κρήτης, όπου η ExxonMobil συμμετέχει μαζί με τη HelleniQ Energy, τονίζοντας ότι επεξεργάζονται τρισδιάστατα σεισμικά δεδομένα, με την ολοκλήρωσή τους να αναμένεται το πρώτο εξάμηνο του 2026.
Η στρατηγική παρουσία της ExxonMobil στην Ελλάδα ενισχύει τη δυνατότητα της χώρας να αναδειχθεί σε σημαντικό ενεργειακό κέντρο στην περιοχή. «Θέλουμε αυτός ο ενθουσιασμός και αυτή η φιλοδοξία να έχει απτό αποτέλεσμα, να μην μείνει για μία ακόμη φορά ο σχεδιασμός στα χαρτιά», επισημαίνουν πηγές της αγοράς.
Η διαδικασία αυτή θα συνοδεύεται από συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση και τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), με στόχο τη σύνδεση της παραγωγής με υπάρχουσες υποδομές.
Η πρώτη ημέρα της Συνόδου Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια (P-TEC) που πραγματοποιείται στο Ζάππειο είχε σημαντική συμμετοχή από πολιτικούς και επιχειρηματίες και επισφραγίστηκε με την ανακοίνωση της συμφωνίας για το Block 2.
Η δεύτερη ημέρα αναμένεται να φέρει εκδήλωση συμφωνίας από τη νέα εταιρεία ATLANTIC – SEE LNG TRADE Α.Ε., που ιδρύθηκε από την AKTOR και τη ΔΕΠΑ Εμπορίας. Η Ελλάδα αναμένονται να επιβεβαιώσει το κομβικό της ρόλο στην είσοδο του αμερικανικού LNG στην Ευρώπη μέσω αυτής της συνεργασίας.