Προεδρικές εκλογές στα Κατεχόμενα: Ο Τατάρ και η στρατηγική του Ρετζέπ Ερντογάν για «δύο κράτη»
Σήμερα, οι Τουρκοκύπριοι προσέρχονται στις κάλπες για να επιλέξουν νέο ηγέτη στις κατεχόμενες περιοχές. Αν και οι εκλογές είναι τυπικά προεδρικές, αρκετοί αναλυτές τις περιγράφουν ως «δημοψήφισμα χωρίς ερώτηση», καθώς οι πολίτες καλούνται να επιλέξουν τη μελλοντική κατεύθυνση του Κυπριακού: ομοσπονδιακή λύση ή δύο κράτη.
Ερσίν Τατάρ και Τουφάν Ερχιουρμάν
Στη σημερινή αναμέτρηση, κυρίαρχα φαίνονται δύο υποψήφιοι με αντίθετες προσεγγίσεις. Ο εγκαταλειπόμενος ηγέτης Ερσίν Τατάρ, αρχηγός του Κόμματος Εθνικής Ενότητας (UBP), είναι υπέρ της λύσης με δύο ανεξάρτητα κράτη και υποστηρίζει ότι το μοντέλο της ομοσπονδίας απέτυχε, όπως επιβεβαίωσε η αποτυχία στο Κραν Μοντανά το 2017. Πιστεύει πως η πλήρης αναγνώριση της «τουρκοκυπριακής κρατικής οντότητας» είναι προϋπόθεση για τη σταθερότητα και την ασφάλεια.
Από την άλλη, ο Τουφάν Ερχιουρμάν, επικεφαλής του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (CTP), προτάσσει τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, όπως αυτή ορίζεται από τα ψηφίσματα του ΟΗΕ. Επικεντρώνεται στην ανάγκη επανέναρξης των διαλόγων και σε μια πορεία οικοδόμησης εμπιστοσύνης με την ελληνοκυπριακή πλευρά, επιδιώκοντας ταυτόχρονα μεγαλύτερη αυτονομία από την Τουρκία και σχέση με την Ε.Ε.
Στρατηγική Ερχιουρμάν
Ο Τουφάν Ερχιουρμάν ενισχύεται από συνεργασίες με πρώην ηγέτες, όπως ο Μουσταφά Ακιντζί και ο Σερντάρ Ντενκτάς. Σύμφωνα με την DW, «στην ατζέντα του προβάλλει την ανάγκη της ορατότητας της τουρκοκυπριακής κοινότητας, της κουλτούρας της και της κοσμικής της ταυτότητας. Σε αναφορά με το Κυπριακό, επισημαίνει την προσήλωσή του στα ψηφίσματα του ΟΗΕ για την ομοσπονδιακή λύση και επιμένει ότι αυτή αποτελεί την πιο ρεαλιστική επιλογή».
Μάλιστα, ο Ερχιουρμάν θέτει προϋποθέσεις για την επιστροφή στο διάλογο σε περίπτωση εκλογικής νίκης και καλεί τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, σε προετοιμασία για ένα ουσιαστικό διάλογο. Σύμφωνα με τον κ. Κιζιλγιουρέκ, «ο Τουφάν Ερχιουρμάν επιθυμεί να συζητήσει για ομοσπονδία», θέτοντας όρους που περιλαμβάνουν χρονοδιαγράμματα, ενώ προειδοποιεί για το τέλος της υπάρχουσας κατάστασης αν οι συνομιλίες αποτύχουν.
Πολιτικό δίλημμα με ευρύτερες προεκτάσεις
Οι σημερινές εκλογές δεν αφορούν μόνο την τουρκοκυπριακή κοινότητα, αλλά θα καθορίσουν και τη φυσιογνωμία του διαλόγου για το Κυπριακό. Ενδεχόμενη επανεκλογή του Τατάρ θα ενισχύσει τη στρατηγική της Άγκυρας για «κυριαρχική ισότητα», ενώ νίκη του Ερχιουρμάν θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο προς διαπραγματεύσεις σύμφωνα με τις αποφάσεις των διεθνών οργανισμών.
Διεθνής διάσταση
Η διεθνής κοινότητα συνεχίζει να μην αναγνωρίζει το ψευδοκράτος, με μοναδική εξαίρεση την Τουρκία. Η Άγκυρα, ωστόσο, επιδιώκει την αποδοχή του «τουρκοκυπριακού κράτους» μέσω διπλωματικών δραστηριοτήτων. Αντίθετα, ο ΟΗΕ και η Ε.Ε. παραμένουν προσηλωμένοι στη λύση της ομοσπονδίας ως τη μοναδική αποδεκτή βάση για την επανένωση της Κύπρου.
Η επόμενη μέρα
Σε περίπτωση που κανένας υποψήφιος δεν συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία, θα πραγματοποιηθεί δεύτερος γύρος μεταξύ των δύο κορυφαίων υποψηφίων. Το αποτέλεσμα θα αποκαλύψει τις προτιμήσεις της τουρκοκυπριακής κοινότητας: αν θα επιδιώξει την επανένωση ή θα επιλέξει τη μόνιμη διαίρεση του νησιού.
