Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) προετοιμάζεται να υποδεχθεί το φθινόπωρο με μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα στην ατζέντα του, μόλις ολοκληρωθεί η τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου. Σε μια αγορά που αναμένει τη «σκανδάλη» για την υλοποίηση σημαντικών αποφάσεων, ο Σεπτέμβριος θα φέρει στο προσκήνιο αρκετές εκκρεμότητες, όπως ρευματοκλοπές, περιορισμούς στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), προβλήματα στον ΕΛΑΠΕ, καθώς και ζητήματα σχετικά με τη χωροταξία και τη διαχείριση των φυσικών πόρων. Το ΥΠΕΝ καλείται να ενεργήσει σε πολλά μέτωπα ταυτόχρονα, επηρεάζοντας τις οικονομίες νοικοκυριών και επιχειρήσεων, καθώς και το ενεργειακό μέλλον της χώρας.
Ρευματοκλοπές
Ένα από τα κύρια ζητήματα που θα αντιμετωπιστούν το φθινόπωρο είναι οι ρευματοκλοπές και ο «ενεργειακός τουρισμός», τα οποία επιβαρύνουν τους συνεπείς καταναλωτές. Οι αρχές πρόκειται να προχωρήσουν σε αυστηρότερες ρυθμίσεις για την καταπολέμηση των ρευματοκλοπών, με την εισαγωγή νέων ποινών που αναμένονται νωρίς τον Σεπτέμβριο. Ήδη ισχύουν νέα, αυξημένα πρόστιμα από τη ΡΑΑΕΥ, που καθιστούν την κλέψιμο ρεύματος ακριβότερο από ποτέ. Ειδικότερα, ένα νοικοκυριό που συλλαμβάνεται να κλέβει ρεύμα θα πληρώνει πλέον 49,453 λεπτά/KWh, σε σύγκριση με 47,217 το προηγούμενο διάστημα. Για τις επιχειρήσεις, η νέα χρέωση ανέρχεται σε 56,4 λεπτά/KWh.
Η ΡΑΑΕΥ εφαρμόζει μια νέα στρατηγική, όπου οι ποινές θα επανεξετάζονται κάθε έξι μήνες και θα συνδέονται με τις λιανικές τιμές του ρεύματος. Παράλληλα, τα στοιχεία του Διαχειριστή καταδεικνύουν την έκταση του προβλήματος, με 9.727 περιπτώσεις ρευματοκλοπής να έχουν καταγραφεί στο πρώτο εξάμηνο του 2025, αυξάνοντας τις ζημίες σε 39 εκατομμύρια ευρώ. Η καθυστέρηση στην είσπραξη έχει φτάσει σε ένα έτος, και οι παραβιάσεις με την αλλαγή ΑΦΜ είναι μια ανησυχητική τάση.
Ενεργειακός τουρισμός
Αναμένονται επίσης εξελίξεις για το ζήτημα του «ενεργειακού τουρισμού», το οποίο έχει εκτιναχθεί τα ληξιπρόθεσμα χρέη στα 3,4 δισεκατομμύρια ευρώ. Η κατάσταση επιδεινώνεται καθώς μόλις το 10–15% των οφειλών είναι δυνατόν να εισπραχθεί μετά το εξάμηνο, συνήθως μέσω χρονοβόρων δικαστικών διαδικασιών. Η τακτική του να αλλάζουν οι καταναλωτές προμηθευτές χωρίς να καλύπτουν τις οφειλές τους μετακυλίει το κόστος στους συνεπείς πελάτες, προκαλώντας προβλήματα στον ανταγωνισμό. Ο πρώην Υπουργός Θεόδωρος Σκυλακάκης είχε προτείνει ένα σύστημα «debt flagging» για στρατηγικούς κακοπληρωτές, αλλά τώρα εξετάζεται μια νέα προσέγγιση από τη νυν ηγεσία.
Πορτοκαλί τιμολόγια
Στο μεταξύ, το ΥΠΕΝ εργάζεται για την εισαγωγή δυναμικών («πορτοκαλί») τιμολογίων ηλεκτρικού ρεύματος, που θα διαφοροποιούν τις χρεώσεις ανάλογα με την ώρα χρήσης. Οι πρώτες συμβάσεις αναμένονται να υπογραφούν μέχρι 1η Νοεμβρίου για καταναλωτές που διαθέτουν «έξυπνους» μετρητές, και το Υπουργείο επιδιώκει να περιορίσει τις περικοπές πράσινης ενέργειας από τις ώρες υπερπαραγωγής. Αυτά τα τιμολόγια αναμένονται αρχικά να εφαρμοστούν για επαγγελματικούς πελάτες και στα νοικοκυριά θα επεκταθούν το επόμενο έτος, ανάλογα με την πρόοδο του διαγωνισμού αντικατάστασης 7,5 εκατομμυρίων μετρητών.
Περικοπές
Οι ανησυχίες για την βιωσιμότητα των έργων ΑΠΕ μεγαλώνουν, καθώς οι περικοπές στην παραγωγή γίνονται όλο και πιο συχνές. Ιδιαίτερα, οι διακυμάνσεις στις τιμές της ενέργειας στην αγορά δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στους παραγωγούς. Το ΥΠΕΝ προγραμματίζει την εφαρμογή του Μηχανισμού Αντιστάθμισης Περικοπών ΑΠΕ από 1ης Ιανουαρίου 2025, ωστόσο υπάρχουν νομικά ζητήματα που πρέπει να επιλυθούν προτού αυτό καταστεί εφικτό.
ΕΛΑΠΕ και ΕΛΥΚΩ
Ανησυχία επικρατεί και για τα ελλείμματα στους δύο κύριους ειδικούς λογαριασμούς του ενεργειακού τομέα, τον ΕΛΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) και τον ΕΛΥΚΩ (Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας). Ο ΕΛΥΚΩ αντιμετωπίζει έλλειμμα άνω των 300 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ ο ΕΛΑΠΕ βλέπει το κόστος εξισορρόπησης να εκτοξεύεται τα τελευταία μήνες. Οι πιέσεις στους δύο λογαριασμούς αυτές είναι έκδηλες και μπορούν να επηρεάσουν την αξιοπιστία των πληρωμών προς τους παραγωγούς ΑΠΕ.
Περιβάλλον σε τεντωμένο σχοινί: Χωροταξία και λειψυδρία στο επίκεντρο
Η χωροταξία και η περιβαλλοντική διαχείριση, δύο κρίσιμα θέματα, απαιτούν άμεσες κινήσεις από το ΥΠΕΝ. Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει τονίσει την ανάγκη ολοκλήρωσης ειδικών χωροταξικών σχεδίων έως το τέλος του έτους, ενώ το Εθνικό Σχέδιο διαχείρισης υδάτων αναμένεται να παρουσιαστεί αμέσως μετά τη ΔΕΘ. Το Υπουργείο, σε συνεργασία με άλλους φορείς, αναζητά λύσεις για την κρίση λειψυδρίας, που απαιτεί σημαντικές επενδύσεις για να διασφαλιστεί η επάρκεια νερού στη χώρα.
Διαβάστε ακόμη