Οι δύο παράγοντες κινδύνου για αύξηση τιμών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου το καλοκαίρι.
Η σύσταση της ελληνικής Task Force για τις τιμές του ρεύματος έρχεται σε μια καθοριστική συγκυρία, καθώς η σύγκρουση Ιράν-Ισραήλ ανατροφοδοτεί τις ανοδικές τάσεις των τιμών των εμπορευμάτων, με το φυσικό αέριο στον TTF της Ολλανδίας να σημειώνει χθεσινό ημερήσιο άλμα 3,5% και να αγγίζει τα 40 ευρώ/MWh. Παράλληλα, η Κομισιόν προτείνει ένα αμφιλεγόμενο σχέδιο για την πλήρη κατάργηση των ρωσικών εισαγωγών φυσικού αερίου στην ΕΕ μέχρι το 2027, με αναλυτές να εγείρουν αμφιβολίες σχετικά με την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού και τις επιπτώσεις στις τιμές.
Γ. Καλαφατάς (Metlen): Κίνδυνος μεγάλης κρίσης αν κλείσουν τα Στενά του Ορμούζ
Τα δύο αυτά ζητήματα αναδεικνύονται αυτή την περίοδο, καθώς η ζήτηση ενέργειας αυξάνεται και οι δομικές αδυναμίες της αγοράς ηλεκτρισμού στη Νοτιοανατολική Ευρώπη επανέρχονται στο προσκήνιο, προκαλώντας ανησυχίες για μια κρίση τιμών. Ο πρόεδρος του τομέα ενέργειας της Metlen, Γιάννης Καλαφατάς, μίλησε στο Energy Transition Summit, επισημαίνοντας τους κινδύνους μιας σοβαρής κρίσης αν κλείσουν τα Στενά του Ορμούζ. «Αν ληφθεί υπόψη ότι από τα Στενά του Ορμούζ διέρχεται το 50% του παγκόσμιου εμπορίου LNG, μπορείτε να κατανοήσετε την κλίμακα της κρίσης αν κλείσουν», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Αυτό το αρνητικό σενάριο εντείνει την αβεβαιότητα, καθώς οι traders προεξοφλούν την σταδιακή εξάλειψητου ρωσικού αερίου από το ευρωπαϊκό μίγμα μέχρι το 2026. Παρά το γεγονός ότι το ρωσικό αέριο εξακολουθεί να καλύπτει το 19% των εισαγωγών, στην Ελλάδα ανέρχεται σε 40,3% σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ που επεξεργάστηκε το Green Tank.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει ότι το σχέδιο για την πλήρη διακοπή των ρωσικών εισαγωγών δεν θα επηρεάσει την ασφάλεια εφοδιασμού της ΕΕ, εκτιμώντας ότι η ζήτηση φυσικού αερίου θα μειωθεί κατά 40-50 δισ. κυβικά μέτρα μέχρι το 2027 και ο παγκόσμιος όγκος LNG θα αυξηθεί κατά 200 δισ. κυβικά μέτρα μέχρι το 2028. Ωστόσο, οι πρόσφατες αναφορές δείχνουν ότι στην Ελλάδα η ζήτηση φυσικού αερίου μειώθηκε μόνο κατά 2% από τον Αύγουστο 2022 έως Μάρτιο 2025. Η χώρα, μάλιστα, παρουσιάζει το τέταρτο υψηλότερο ποσοστό συμμετοχής αερίου στο μείγμα του ηλεκτρισμού το 2024, υποστηρίζοντας, παράλληλα, τις ψηλές τιμές ηλεκτροπαραγωγής.
Η Ελλάδα κρίνεται λοιπόν ευάλωτη στα ρίσκα που προκύπτουν από το σχέδιο της ΕΕ. Αν και η Κομισιόν διαβεβαιώνει για την ελπιδοφόρα πορεία των τιμών στο μέλλον, παράγοντες της αγοράς εξέφρασαν αμφιβολίες σχετικά με τα κόστη του LNG, καθώς το 50% του LNG που εισάγεται προέρχεται από τις ΗΠΑ, φθάνοντας στην Ευρώπη με κόστος 20-25 €/ MWh και πωλείται σήμερα σχεδόν στα 40 ευρώ/MWh.
Τα δομικά προβλήματα της ΝΑ Ευρώπης και τα σήματα των προθεσμιακών συμβολαίων
Η κατάσταση αυτή επισημαίνει τα χρόνια δομικά προβλήματα στις αγορές ηλεκτρισμού της περιοχής, όπως το χαμηλό υδροηλεκτρικό δυναμικό και η περιορισμένη μεταφορική ικανότητα στις διασυνδέσεις. Τα προθεσμιακά συμβόλαια στο Χρηματιστήριο Ενέργειας ΕΕΧ αποτυπώνουν αυτή την ανησυχία, με τις τιμές να διαμορφώνονται κοντά στα 90 ευρώ/MWh για τον τρέχοντα μήνα και να αναμένονται αυξήσεις κοντά στα 130 ευρώ/MWh τον Ιούλιο.
Παρ’ όλα αυτά, η κατάσταση ενδέχεται να βελτιωθεί, καθώς η μονάδα φυσικού αερίου της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και Motor Oil στην Κομοτηνή εισέρχεται σε δοκιμαστική λειτουργία, προσφέροντας πολύτιμους πόρους όταν η ζήτηση αυξηθεί. Επίσης, η νωρίς ολοκλήρωση των προγραμμάτων συντήρησης σε γειτονικές χώρες ενδέχεται να διασφαλίσει την επάρκεια ηλεκτρικής ενέργειας στο κρίσιμο διάστημα που έρχεται.
Διαβάστε ακόμη
