Κυκλάδες: Σημαντικός κίνδυνος από τη συσσώρευση απορριμμάτων στις θάλασσές τους

Οι Κυκλάδες έχουν αποδειχθεί ένα «δίχτυ» για τα απορρίμματα που μεταφέρονται από διάφορες περιοχές της Ελλάδας, σύμφωνα με πρόσφατη επιστημονική μελέτη που εξετάζει τη διαδρομή των σκουπιδιών μέσω των υδάτινων οδών.

Αυτή η σημαντική έρευνα στηρίχθηκε σε δεδομένα που συλλέχθηκαν από 200 ειδικές πλωτές συσκευές εξοπλισμένες με GPS, τις οποίες ανέπτυξαν οι επιστήμονες τα τελευταία δύο χρόνια σε ποτάμια και στη θάλασσα του Αιγαίου, με σκοπό να παρακολουθήσουν τα ρεύματα και τους ανέμους που κατευθύνουν τα απορρίμματα συγκεκριμένα σημεία.

Η εγκατάσταση των πλωτών αυτών συσκευών έγινε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκά χρηματοδοτούμενου προγράμματος REMEDIES MISS 2021 OCEAN03, το οποίο στοχεύει στην ανάπτυξη εργαλείων και τεχνολογιών για την παρακολούθηση, την πρόληψη και την αξιοποίηση των (μικρο)πλαστικών από τους ωκεανούς.

Ο Γιάννης Δελέκης, μηχανικός περιβάλλοντος που συμμετείχε στο σχεδιασμό των GPS buoys σε συνεργασία με το Μετσόβειο Πολυτεχνείο, δήλωσε: «Το έργο με τα GPS buoys επιβεβαίωσε με επιστημονικά δεδομένα αυτό που υποπτευόμασταν από την αρχή: ότι η μεταφορά των θαλάσσιων απορριμμάτων, και κυρίως των πλαστικών, επηρεάζεται άμεσα από τους ανέμους και τα θαλάσσια ρεύματα. Μέσα από τα δεδομένα που συλλέχθηκαν, μπορέσαμε να αναλύσουμε πότε κυριαρχεί ο ρόλος του ανέμου και πότε των ρευμάτων στη διασπορά τους».

Όπως προκύπτει από τα αποτελέσματα της έρευνας, που έχει ήδη δημοσιοποιηθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πλωτές συσκευές που ξεκίνησαν από τη Μύκονο κατέληξαν μέχρι το Ισραήλ, ενώ άλλες που εκτοξεύτηκαν από την Άνδρο έφτασαν στη Λιβύη, περνώντας δυτικά της Κρήτης, και από τη Χίο και τις Οινούσσες κατέληξαν Νότια στα νησιά των Κυκλάδων. Επίσης, παρατηρείται έντονη επιρροή της Μαύρης Θάλασσας στα βόρεια θαλάσσια οικοσυστήματα της χώρας, καθώς η διαφορά αλατότητας που παρατηρείται επηρεάζει την κίνηση των πλαστικών, πολλά από τα οποία συνήθως μεταφέρονται προς τις βόρειες ακτές, αντί να κατευθυνθούν νότια.

Ο κ. Λελέκης αναφορικά με τη σημασία της διαφοράς αλατότητας ανέφερε: «Συμβάλλει στην δημιουργία δινών που στροβιλίζουν τα πλαστικά, σύμφωνα με τους ανέμους και τα ρεύματα, επιστρέφοντάς τα πολλές φορές στη Βόρεια Ελλάδα ή και βυθίζοντας τα. Παράλληλα, οι βόρειοι άνεμοι ωθούν τα απορρίμματα από το βορρά προς το νότο, με αποτέλεσμα πολλές φορές να παγιδεύονται στα βόρεια τμήματα των Κυκλάδων».

Ανησυχία για μεταφορά ναρκωτικών με τις πλωτές συσκευές

Ωστόσο, αρκετές από τις πλωτές συσκευές που τοποθετήθηκαν στο νερό χάθηκαν ή κλάπηκαν. Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι ορισμένοι από τους ανθρώπους που τις βρήκαν τις επέστρεψαν, ανησυχώντας για ενδεχόμενη μεταφορά ναρκωτικών. «Χάθηκαν ή κλάπηκαν πάνω από 30 συσκευές. Αρχικά σκεφτόμασταν να χρησιμοποιήσουμε ξύλο για το σχεδιασμό τους, αλλά διαπιστώσαμε ότι αυτό είχε απόκλιση στην ταχύτητα σε σχέση με τα απορρίμματα, τα οποία είναι κυρίως πλαστικά. Έτσι, επιλέξαμε πλαστικές συσκευές βάρους όσο ένα μεγάλο μπουκάλι νερού», εξήγησε ο κ. Λελέκης.

Ο ίδιος κατέληξε λέγοντας: «Τα αποτελέσματα επιβεβαίωσαν ότι παρόλο που ο τουρισμός συμβάλλει στην ρύπανση, το πρόβλημα είναι υπερεθνικό, καθώς πλαστικά από τη Μαύρη Θάλασσα, τη Βουλγαρία και την Τουρκία καταλήγουν στην Ελλάδα, συνεχίζοντας το ταξίδι τους σε χώρες όπως η Αίγυπτος, το Ισραήλ και η Λιβύη. Έτσι, η αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτεί συντονισμένη δράση από όλα τα κράτη της Μεσογείου.»

Διαβάστε ακόμη