Οι κοινοί τραπεζικοί λογαριασμοί είναι μια δημοφιλής επιλογή για πολλές οικογένειες και συγγενείς, καθώς διευκολύνουν τη διαχείριση των χρημάτων τους. Ωστόσο, η χρήση αυτών των λογαριασμών εγκυμονεί σοβαρούς φορολογικούς κινδύνους που δεν γίνονται πάντα αντιληπτοί στα πρώτα στάδια. Η εφορία έχει τη δυνατότητα να ερμηνεύσει κάθε μεταφορά χρημάτων από έναν κοινό λογαριασμό σε ατομικό ή σε τρίτον ως γονική παροχή ή δωρεά, εάν δεν δηλωθεί και δεν δικαιολογηθεί, με αποτέλεσμα την επιβολή φόρου.
Ένα ενδεικτικό περιστατικό αφορά μια πρόσφατη περίπτωση, όπου η μεταφορά χρημάτων από τον κοινό λογαριασμό γονέων και παιδιών σε ατομικό λογαριασμό του παιδιού ερμηνεύτηκε ως δωρεά. Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών ανέφερε ότι, εφόσον ο συνδικαιούχος δεν έχει συμβάλει στον λογαριασμό και χρησιμοποιεί τα χρήματα προς όφελός του, αυτό μπορεί να χαρακτηριστεί δωρεά. Για σημαντικά ποσά, απαιτείται ο φορολογούμενος να υποβάλει φορολογική δήλωση μέσω της πλατφόρμας myProperty της ΑΑΔΕ, ώστε να φορολογηθεί ή να λάβει απαλλαγή.
Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι γονικές παροχές και δωρεές αξίας έως 800.000 ευρώ μεταξύ στενών συγγενών (γονείς, παιδιά, σύζυγοι, παππούδες, γιαγιάδες, εγγόνια) παραμένουν αφορολόγητες, υπό την προϋπόθεση ότι πραγματοποιούνται μέσω τράπεζας και δηλώνονται. Η απλή κατάθεση σε κοινό λογαριασμό δεν συνιστά άμεση δωρεά· το ζήτημα ανακύπτει στην περίπτωση που ο μη συνεισφέρων χρήστης αξιοποιήσει τα κεφάλαια. Αξιοσημείωτο είναι ότι μικροποσά, όπως και εμβάσματα σε παιδιά που σπουδάζουν στο εξωτερικό, δεν υπόκεινται σε έλεγχο.
Οι δηλώσεις δωρεών ελέγχονται από την ΑΑΔΕ με βάση τα στοιχεία που αποστέλλουν οι τράπεζες. Εάν μια συναλλαγή δεν μπορεί να επαληθευτεί και ο φορολογούμενος δεν προσκομίσει επαρκή αποδεικτικά στοιχεία, τότε επιβάλλεται φόρος από το πρώτο ευρώ με συντελεστές που κυμαίνονται από 10% έως 40%, ανάλογα με τη συγγένεια. Για δωρεές σε μετρητά εκτός του τραπεζικού συστήματος, αυτόματη φορολόγηση συναντάται με 10% χωρίς καμία αφορολόγητη εξαίρεση.
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτούν οι διαδοχικές δωρεές. Εάν κεφάλαια μεταφέρονται μέσω ενδιάμεσων προσώπων σε δικαιούχο εκτός της πρώτης κατηγορίας συγγένειας, η εφορία επιβάλλει φόρο 20% χωρίς αφορολόγητο, ιδιαίτερα αν οι δωρεές γίνονται εντός εξαμήνου, οπότε και ενεργοποιείται μηχανισμός ελέγχου.
Η φορολογική διοίκηση ενημερώνει ότι η ικανότητα του δωρητή να προσφέρει δε εξετάζεται κατά την υποβολή δήλωσης, αλλά κατά τον έλεγχο. Επίσης, αν το ποσό συνδυαστεί σε κοινό λογαριασμό τέκνου με τρίτο πρόσωπο, θα πρέπει να αποδεικνύεται ότι τα χρήματα χρησιμοποιήθηκαν αποκλειστικά από τον παραλήπτη· αλλιώς θα υπάρξει φόρος δωρεάς.
Σημειώνεται ότι αν ένας εκ των δύο δικαιούχων πεθάνει, το περιεχόμενο του λογαριασμού δεν θεωρείται κληρονομία.