Μια σημαντική αλλαγή στα φορολογικά κριτήρια διαβίωσης αφορά πλέον τα εξαρτώμενα παιδιά που διαθέτουν προσωπικό εισόδημα. Σύμφωνα με την ανακοίνωση του οικονομικού υπουργείου, από το 2026, τα εξαρτώμενα τέκνα δεν θα υπόκεινται στο ελάχιστο τεκμήριο των 3.000 ευρώ. Αυτό το πλαίσιο είχε οδηγήσει πολλούς νέους, κυρίως φοιτητές και στρατευμένους, σε φορολογία για εισοδήματα που στην πραγματικότητα δεν είχαν, όταν ξεπερνούσαν το αφορολόγητο επίπεδο.
Αναλυτικά, το υπάρχον σύστημα απαιτεί από οποιονδήποτε έχει έστω και το πιο μικρό εισόδημα, όπως 100 ή 500 ευρώ ετησίως, να υποβάλει φορολογική δήλωση. Στη συνέχεια, αν το κανονικό του εισόδημα είναι μικρότερο από 3.000 ευρώ, η φορολογική αρχή το παραβλέπει και εφαρμόζει το τεκμήριο, αντιμετωπίζοντάς τον ως αν είχε 3.000 ευρώ. Αυτό ίσχυε και για τα εξαρτώμενα τέκνα, που δεν διαθέτουν δική τους φορολογική αυτονομία.
Για παράδειγμα, φοιτητής που δήλωνε 500 ευρώ από μια μερική απασχόληση δεν φορολογούνταν για το εισόδημα αυτό, αλλά για τεκμαρτό ποσό 3.000 ευρώ. Η εφορία, εφόσον υπήρχε εισόδημα, υπέθετε πως έπρεπε να έχει και τα ελάχιστα μέσα διαβίωσης, ορίζοντας τα στα 3.000 ευρώ.
Ωστόσο, στην πραγματικότητα, με αυτό το εισόδημα παρέμενε αφορολόγητος εάν δεν κατείχε άλλα περιουσιακά στοιχεία.
Το ζήτημα δεν αφορούσε μόνο τον φόρο. Το τεκμαρτό αυτό εισόδημα προσμετρούνταν στο συνολικό οικογενειακό εισόδημα, επηρεάζοντας αρνητικά τη δυνατότητα λήψης κοινωνικών επιδομάτων, όπως το επίδομα τέκνων ή στέγασης, και ακόμη μπορούσε να προκαλέσει μείωση 50% στον ΕΝΦΙΑ. Έτσι, το τεκμαρτό εισόδημα ενός παιδιού μπορούσε να αποκλείσει την οικογένεια από τις ενισχύσεις, απλώς επειδή είχε δηλώσει 200 ή 500 ευρώ από κάποια εργασία.
Με την προωθούμενη αλλαγή, τα εξαρτώμενα τέκνα που δηλώνουν εισόδημα από εργασία, υποτροφίες ή στρατιωτική θητεία θα είναι πλέον εξαιρούμενα από την υποχρέωση τεκμηρίου των 3.000 ευρώ. Έτσι, αν ένας φοιτητής δηλώσει 500 ευρώ, θα φορολογηθεί για αυτά και όχι για το τεκμαρτό ποσό των 3.000 ευρώ. Αν μάλιστα το φορολογητέο εισόδημα είναι κάτω από το αφορολόγητο, τότε δεν θα καταβάλει φορολογία. Το πιο σημαντικό είναι ότι αυτό το πραγματικό εισόδημα θα προσμετράται στο οικογενειακό εισόδημα για την καταβολή επιδομάτων ή φοροαπαλλαγών.
Η νέα αυτή ρύθμιση αφορά περισσότερους από 470.000 φορολογούμενους, κυρίως γονείς με εξαρτώμενα παιδιά που σπουδάζουν ή αρχίζουν να εργάζονται. Σκοπός είναι η ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης, χωρίς να δημιουργούνται στρεβλώσεις ή κίνητρα για φοροδιαφυγή. Η παρέμβαση αυτή έχει ένα σχετικά μικρό οικονομικό κόστος για τον προϋπολογισμό (40 εκατ. ευρώ) αλλά αποκαθιστά μια μακροχρόνια αδικία.