Καραμούζης: Στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης στηρίζεται σε 14 βασικούς πυλώνες
Μια Νέα Πορεία για την Ελλάδα: Ανάγκες και Προοπτικές στον Γεωπολιτικό και Οικονομικό Χάρτη
Η εποχή που διανύουμε είναι γεμάτη σημαντικές γεωπολιτικές και οικονομικές αλλαγές, με τις προκλήσεις και τις αβεβαιότητες να είναι πιο έντονες από ποτέ.
Η σύγκρουση Ρωσίας–Ουκρανίας, οι αναταραχές στη Μέση Ανατολή καθώς και η πολιτική προσέγγιση του Donald Trump, με το δόγμα “America First”, φέρνουν στο προσκήνιο τον οικονομικό εθνικισμό και τον προστατευτισμό. Οι προαναφερθείσες καταστάσεις επηρεάζουν τόσο τις διεθνείς σχέσεις όσο και την παγκόσμια οικονομία, επιβαρύνοντας αφάνταστα το διεθνές εμπόριο.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Ζώνη του Ευρώ, οι οποίες απορροφούν σχεδόν το 60% των εξαγωγών της Ελλάδας, επικρατεί στασιμότητα και απώλεια του διεθνούς ρόλου τους, συνοδευόμενη από τεχνολογική υστέρηση και δημογραφικά προβλήματα. Ο εθνικισμός και ο λαϊκισμός ανθούν, δημιουργώντας ένα δύσκολο πλαίσιο για την πρόοδο.
Αίσθηση απογοήτευσης προκύπτει από την απουσία ηγεσίας με ικανότητα και στρατηγικό όραμα που θα μπορούσε να προωθήσει τις απαραίτητες αναπτυξιακές μεταρρυθμίσεις και να συνεχίσει την ευρωπαϊκή διαδικασία ολοκλήρωσης. Υπάρχουν προτάσεις και μελέτες, αλλά η εφαρμογή τους παραμένει στάσιμη.
Η Ελλάδα, λοιπόν, καλείται να βρει τη δική της πορεία σε αυτό το ταραχώδες διεθνές περιβάλλον. Οι σχέσεις με την Τουρκία, οι οικονομικές αδυναμίες και ο αντίκτυπος της τεχνολογικής εξέλιξης, της κλιματικής αλλαγής και του δημογραφικού προβλήματος είναι προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα.
Οι ανάγκες για παραγωγικές επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις είναι ενορχηστρωμένες και επιτακτικές, δεδομένης της μονίμως χαμηλής παραγωγικότητας της χώρας, που ανέρχεται μόλις στο 56% του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Παρά τις πρόσφατες θετικές εξελίξεις όπως η μείωση της ανεργίας και η δημοσιονομική σταθερότητα, η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι ελλειμματική στο τομέα των επενδύσεων σε πάγιο κεφάλαιο.
Δύο σημαντικοί παράγοντες συμβάλλουν στην υστέρηση αυτή: η αδύναμη εθνική αποταμίευση και η δυσμενής δημογραφική κατάσταση, που μειώνουν την εσωτερική αγορά και αυξάνουν το κόστος εργασίας. Παρά την υψηλή κερδοφορία των επιχειρήσεων, δεν έχουμε δει σημαντική αύξηση σε παραγωγικές επενδύσεις.
Η χώρα μας χρειάζεται άμεσες και διαρκείς επενδυτικές πρωτοβουλίες για να καλύψει το κενό στην ανταγωνιστικότητα και να εγγυηθεί μια βιώσιμη αναπτυξιακή πορεία. Οι επενδύσεις θα πρέπει να επικεντρωθούν σε τομείς στρατηγικής σημασίας, όπως η αγροτική ανάπτυξη, ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης και η ενίσχυση των εξαγωγών.
Ένα στρατηγικά στοχευμένο σχέδιο ανάπτυξης για την περίοδο 2026–2031 είναι απαραίτητο για την Ελλάδα. Αυτό θα επιτρέψει την αξιοποίηση των τρεχουσών επιτυχιών και την κινητοποίηση εγχώριων και διεθνών πόρων. Η σταθερότητα και η εμπιστοσύνη είναι κρίσιμες για την επίτευξη αυτού του στόχου.
Καταλήγοντας, το μέλλον της Ελλάδας εξαρτάται από τη στροφή προς επενδύσεις, καινοτομία και ενίσχυση της εξωστρέφειας. Η επόμενη δεκαετία είναι κρίσιμη και απαιτεί συλλογική προσπάθεια για να γίνεται η μετάβαση από ένα μη βιώσιμο καταναλωτικό μοντέλο σε ένα παραγωγικό και εξαγωγικό.
Νίκος Καραμούζης
Πρόεδρος SMERemediumCaps Grant Thornton Advisory
Καθημερινή, 31 Αυγούστου 2025
