Καινοτόμες προσπάθειες για την ενίσχυση ανθεκτικότητας στο υδάτινο τομέα

Στις 12 Νοεμβρίου 2025, το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Καινοτομίας και Τεχνολογίας (EIT) ανακοίνωσε την ίδρυση της δέκατης Κοινότητας Γνώσης και Καινοτομίας (KIC), με την ονομασία EIT Water. Αυτή η νέα κοινοτική πρωτοβουλία σκοπεύει να εστιάσει τους πόρους της στους τομείς του νερού, της ναυτιλιακής οικονομίας και των υδάτινων οικοσυστημάτων. Η KIC Water αποσκοπεί στη δημιουργία ενός ενιαίου ευρωπαϊκού πλαισίου διαχείρισης των υδάτων, εναρμονισμένο με τη φιλοσοφία “από την πηγή έως τη θάλασσα” (source-to-sea), όπως προτείνεται στη Στρατηγική Ευρωπαϊκής Ανθεκτικότητας των Υδάτων και το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τους Ωκεανούς. Στην ουσία, επιθυμεί να αποκαταστήσει και να προστατεύσει τον υδρολογικό κύκλο, εστιάζοντας στη βιώσιμη χρήση και την επαναφορά φυσικών πόρων.

Η πρωτοβουλία θα αντλήσει έμπνευση από την Αποστολή της ΕΕ “Αποκατάσταση των Ωκεανών και των Υδάτων μας” (EU Mission: Restore our Ocean and Waters) και θα στηριχθεί στις συνεργασίες του προγράμματος Horizon Europe, με στόχο την εκπαίδευση, την ανάπτυξη ικανοτήτων, την εφαρμογή και τη χρηματοδότηση της καινοτομίας στη διαχείριση των υδάτων και της θάλασσας.

Ο Κώστας Κάδης, Επίτροπος για την Αλιεία και τους Ωκεανούς, δήλωσε: «Ένας υγιής ωκεανός και ανθεκτικά συστήματα γλυκού νερού είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Το EIT Water θα μας βοηθήσει να γεφυρώσουμε το χάσμα ανάμεσα στην “πράσινη” και “γαλάζια” καινοτομία, ενδυναμώνοντας τις τοπικές κοινότητες, τις επιχειρήσεις και τους ερευνητές. Μέσω της υποστήριξης του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τους Ωκεανούς, η πρωτοβουλία αυτή θα συμβάλει στην αποκατάσταση των οικοσυστημάτων, στην προστασία της θαλάσσιας ζωής και στη διασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος για τους υδάτινους και ναυτιλιακούς τομείς της Ευρώπης».

Διάλογοι της Κομισιόν για τη διαχείριση του νερού

Ταυτόχρονα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκαινίασε μια σειρά Δομημένων Διαλόγων για το Νερό (Structured Water Dialogues) με τα κράτη μέλη της ΕΕ. Αυτοί οι διάλογοι θα αποτελέσουν κρίσιμο εργαλείο για την υλοποίηση της Στρατηγικής Ανθεκτικότητας των Υδάτων, εστιάζοντας στη διαχείριση της λειψυδρίας, στη βελτίωση της αποδοτικότητας της χρήσης του νερού και στη πρόληψη πλημμυρικών φαινομένων που προκύπτουν λόγω της κλιματικής αλλαγής.

Η διαδικασία θα συντονιστεί από την Τζέσικα Ρόσβαλ, Επίτροπο για το Περιβάλλον, την Ανθεκτικότητα των Υδάτων και την Ανταγωνιστική Κυκλική Οικονομία, σε συνεργασία με τους υπουργούς αρμόδιους για τη διαχείριση υδάτων σε κάθε κράτος μέλος. Αυτοί οι Δομημένοι Διάλογοι θα διεξαχθούν σε όλα τα κράτη μέλη από το 2025 έως το 2027, προσφέροντας στην Επιτροπή τη δυνατότητα να υποστηρίξει τις εθνικές κυβερνήσεις στην εφαρμογή ειδικών συστάσεων με στόχο τη βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων μέχρι το 2027.

Απόψεις της Επιτρόπου Περιβάλλοντος, Τζέσικα Ρόσβαλ

Η Ρόσβαλ επισήμανε την ανάγκη συνεργασίας και διάχυσης γνώσεων για την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων: «Γνωρίζουμε ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σε ολόκληρη την Ευρώπη όσον αφορά το νερό. Τώρα είναι η στιγμή να ακούσουμε ο ένας τον άλλο και να συνεργαστούμε για να τις λύσουμε. Οι Δομημένοι Διάλογοι και η νέα Κοινότητα Γνώσης και Καινοτομίας θα υποστηρίξουν την προσπάθειά μας να βρούμε καινοτόμες και βιώσιμες λύσεις για να διασφαλίσουμε την ανθεκτικότητα των υδάτων στην Ευρώπη και να ενισχύσουμε την πρακτική εφαρμογή της Στρατηγικής για τα Ύδατα».

Η ίδρυση του EIT Water και η εκκίνηση των Δομημένων Διαλόγων σηματοδοτούν την αρχή μιας νέας εποχής στη διαχείριση των υδάτων στην Ευρώπη, συνδυάζοντας επιστημονική έρευνα, καινοτομία και πολιτική δράση. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αποσκοπεί στη δημιουργία ενός ενιαίου πλαισίου πολιτικής για την ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτινων πόρων, από ποτάμια και λίμνες έως τους ωκεανούς. Μέσω της σύζευξης πράσινης και γαλάζιας οικονομίας, επιδιώκει όχι μόνο την προστασία των οικοσυστημάτων, αλλά και τη δημιουργία βιώσιμων ευκαιριών ανάπτυξης, επενδύσεων και απασχόλησης στην τοπική και ευρωπαϊκή κλίμακα.

Με αυτές τις πρωτοβουλίες, η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβεβαιώνει την ηγετική της θέση στη μετάβαση προς ένα μέλλον ανθεκτικό στο νερό, όπου η καινοτομία, η εκπαίδευση και η συνεργασία θα αποτελούν τα θεμέλια για την προστασία αυτού του σπουδαίου φυσικού πόρου.

Διαβάστε ακόμη