Η πράσινη μετάβαση απαιτεί τεχνολογία και ενεργή πολιτική συμμετοχή
Στο πλαίσιο του Ninth Sustainability Summit for South-East Europe & the Mediterranean που διοργανώνει ο Economist, ο Αντιπρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), καθηγητής Κωνσταντίνος Αραβώσης, υπογράμμισε την κρίσιμη σημασία της κυκλικής οικονομίας στην επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων για μηδενικούς ρύπους και μηδενικά απόβλητα. Με σαφήνεια, παρουσίασε τις προκλήσεις αλλά και τις δυνατότητες που προκύπτουν από την αλληλοσύνδεση της καινοτομίας με την τεχνολογία και την επιχειρηματικότητα.
«Αντιμετωπίζουμε τη σημαντική πρόκληση του zero carbon, zero waste και του ψηφιακού μετασχηματισμού, ο οποίος είναι άμεσα συνδεδεμένος με τους δύο πρώτους στόχους», επεσήμανε ο κ. Αραβώσης, υπογραμμίζοντας ότι η ευρωπαϊκή κλιματική πολιτική στηρίζεται σε δύο βασικά νομικά πλαίσια: «Το πρώτο είναι ο Ευρωπαϊκός Κλιματικός Νόμος, που στοχεύει στην κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 και στη μείωση των εκπομπών 55% μέχρι το 2030, κάτι που απαιτεί επανασχεδιασμό όλων των επιχειρηματικών μοντέλων, όπως παρατηρούμε και στον τομέα της ναυτιλίας».
Ο δεύτερος σημαντικός άξονας είναι το Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία, το οποίο εισάγει νέους δείκτες και στόχους για την κατανάλωση πόρων και ενέργειας. «Πρέπει να ικανοποιούμε τις αυξανόμενες ανάγκες των καταναλωτών, παράγοντας τα ίδια προϊόντα με λιγότερους πόρους και ενέργεια. Αυτή είναι η ουσία της κυκλικής οικονομίας και συνιστά μεγάλη πρόκληση», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Αναφέρθηκε στην ανάγκη για τη σύνθεση της τεχνολογίας και της καινοτομίας ως αποκλειστικής οδού προς αυτή τη μετάβαση: «Η έρευνα και η ανάπτυξη οφείλουν να είναι σε άμεση σύνδεση με τη βιομηχανία. Μόνο μέσα από τις τεχνολογικές καινοτομίες μπορούμε να δημιουργήσουμε περισσότερα προϊόντα με λιγότερους πόρους και λιγότερη ενέργεια». Παράλληλα, τόνισε τον κρίσιμο ρόλο του σχεδιασμού με γνώμονα τον κύκλο ζωής των προϊόντων: «Το eco-design είναι η βάση του νέου παραγωγικού προτύπου. Πρέπει να σχεδιάζουμε τα προϊόντα έγκαιρα, ώστε στο τέλος της ζωής τους να γνωρίζουμε πώς θα τα επαναχρησιμοποιήσουμε ή ανακυκλώσουμε».
Φέρνοντας ως παράδειγμα τις ανεμογεννήτριες, ο κ. Αραβώσης επεσήμανε ότι η κυκλική λογική απαιτεί νέο σχεδιασμό σε κάθε βιομηχανία, από την ενεργειακή μέχρι την αυτοκινητοβιομηχανία. «Τα αυτοκίνητα θα πρέπει να σχεδιάζονται ετσι ώστε στο τέλος του κύκλου ζωής τους, όλα τα εξαρτήματα — πολλές χιλιάδες — να είναι δυνατόν να επαναχρησιμοποιηθούν ή να ανακυκλωθούν. Κανένα υλικό δεν πρέπει να κατέληγει σε απόβλητο».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θέσει ως στόχο τη μείωση κατά 90% των αποβλήτων που καταλήγουν σε χώρους ταφής μέχρι το 2030, στόχος που έχει ήδη επιτευχθεί σε χώρες όπως η Γερμανία. Ωστόσο, ο κ. Αραβώσης επισήμανε την ανάγκη οι δείκτες ανακύκλωσης να ενισχυθούν στην Ελλάδα, που βρίσκεται στο 20% ενώ ο ευρωπαϊκός στόχος είναι 65%. «Είναι δύσκολο να το πετύχουμε μέχρι το 2035, αλλά είναι αναγκαίο. Η μετάβαση σχετίζεται όχι μόνο με τη βιώσιμη παραγωγή αλλά και με τη βιώσιμη κατανάλωση».
Η συμμετοχή των πολιτών θεωρείται εξίσου κρίσιμη. «Είναι στο χέρι μας να αλλάξουμε τις καταναλωτικές μας συνήθειες, προτιμώντας πράσινα, βιώσιμα και ανακυκλώσιμα προϊόντα. Το ίδιο ισχύει και για τη διαχείριση των απορριμμάτων στα νοικοκυριά μας. Πρέπει να κάνουμε διαλογή στην πηγή και να διαχωρίζουμε τα οργανικά απορρίμματα —που αποτελούν το 45% του συνόλου των απορριμμάτων μας— ενσωματώνοντας τη λογική της κυκλικότητας στην καθημερινότητά μας», είπε.
Ολοκληρώνοντας, περιέγραψε με απλά αλλά στοχευμένα λόγια το τρίπτυχο που θα πρέπει να αποτελέσει τον πυρήνα της νέας εποχής: «Η βιώσιμη παραγωγή είναι ο πρώτος πυλώνας. Ο δεύτερος είναι η βιώσιμη κατανάλωση. Και ο τρίτος είναι η βιώσιμη διαχείριση αποβλήτων — όπου τα απόβλητα μετατρέπονται σε πολύτιμες πρώτες ύλες και ενέργεια. Αυτές οι τρεις πτυχές είναι η ουσία της κυκλικής οικονομίας, στο οποίο πρέπει να στόχεύσουμε».
Η παρέμβαση του Καθηγητή Κωνσταντίνου Αραβώση προσέφερε στο κοινό μια καθαρή κατεύθυνση για το μέλλον της Ελλάδας: στην ολοκληρωμένη σύνθεση πράσινης τεχνολογίας, στρατηγικής της βιομηχανίας και κοινωνικής συμμετοχής, για να κάνει την κυκλική οικονομία μια εφικτή πραγματικότητα. Όπως επισημάνθηκε, «ίσως να μην προχωράμε τόσο γρήγορα όσο χρειάζεται, αλλά σίγουρα προχωρούμε — και γνωρίζουμε τον δρόμο».
Διαβάστε ακόμη
