Σήμερα, οι απάτες αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ εκτελούνται με τη χρήση ψηφιακών εργαλείων. Η σύσταση ανύπαρκτων εταιρειών με κεφάλαιο μόλις 1 ευρώ γίνεται με απλά κλικ στο ΓΕΜΗ, επιτρέποντας τις ύποπτες ενδοεταιρικές συναλλαγές και την έκδοση “μουσαντένιων” τιμολογίων, που οδηγούν σε παραπλανητικές επιστροφές ΦΠΑ σε εγκληματικές ομάδες.
Μια νέα σπείρα, που ανακαλύφθηκε την περασμένη εβδομάδα, οδηγήθηκε στη Δικαιοσύνη, αν και η ευθύνη των ηγετικών μελών της δεν είναι βέβαιη. Κανείς δεν γνωρίζει πόσες παρόμοιες οργανώσεις παραμένουν ανενόχλητες, κλέβοντας εκατομμύρια από τον δημόσιο κορβανά, παρά τις προηγμένες τεχνολογίες των Αρχών.
Στελέχη των διωκτικών υπηρεσιών δηλώνουν ότι οι επανειλημμένες αποκαλύψεις των τελευταίων μηνών επιβεβαιώνουν ότι οι ελεγκτικοί μηχανισμοί έχουν ενισχυθεί σημαντικά, χρησιμοποιώντας σύγχρονα εργαλεία όπως το myDATA, POS και AI, με αποτέλεσμα την εξάρθρωση περισσοτέρων κυκλωμάτων. Οι προκύπτουσες υποθέσεις ενδέχεται να είναι μόνο η κορυφή ενός πολύ μεγαλύτερου παγόβουνου, καθώς οι εκτιμήσεις για τη λεία των εγκληματικών οργανώσεων φτάνουν ή και ξεπερνούν το 1,5 δισ. ευρώ ετησίως.
Ειδικότερα, τις τελευταίες έρευνες της ΑΑΔΕ, της Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος και της Αρχής για το Ξέπλυμα Χρήματος, έδειξαν ότι το ποσό της διαπιστωμένης φοροδιαφυγής συνήθως ανέρχεται σε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ για κάθε κύκλωμα. Σύμφωνα με πληροφορίες του “ΘΕΜΑτος”, σε 29 υποθέσεις που αποκαλύφθηκαν πριν το τέλος του 2025, οι διαφυγόντες φόροι ανήλθαν σε 179.886.674 ευρώ, δηλαδή, κατά μέσο όρο πάνω από 6 εκατ. ευρώ ανά απάτη.
Ενδεικτικά, μία εγκληματική οργάνωση με αρχηγό πρόεδρο ποδοσφαιρικού σωματείου στην Αττική, είχε συστήσει περισσότερες από 370 εταιρείες-βιτρίνα. Ζήτησαν να εισπράξουν επιστροφές ΦΠΑ και φόρους εισοδήματος ύψους 20 εκατομμυρίων ευρώ κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων λειτουργίας τους. Δράση τους ανακάλυψε η ΑΑΔΕ τον Ιούνιο του 2025, με τους υπεύθυνους να καλούνται για εξηγήσεις. Παράλληλα, οι λογιστές της οργάνωσης προσπάθησαν να διαγράψουν τις σχετικές δηλώσεις και παραστατικά πριν φτάσει η υπόθεση στα χέρια της Δικαιοσύνης.
Σε άλλη περίπτωση, η ΑΑΔΕ ανακάλυψε πρόσφατα μια εταιρεία-φάντασμα που παρείχε δήθεν «υπηρεσίες ενοικίασης προσωπικού» σε διάφορους πελάτες στην Αθήνα. Έχοντας εκδώσει 400 τιμολόγια αξίας 2,5 εκατομμυρίων ευρώ, η οργάνωση είχε προγραμματιστεί να ζητήσει επιστροφή ΦΠΑ ενός εκατομμυρίου ευρώ, ενώ είχε αποφύγει πληρωμές 5 εκατομμυρίων ευρώ στον ΕΦΚΑ.
Η Αρχή για το Ξέπλυμα Χρήματος αποκάλυψε πρόσφατα ένα κύκλωμα 125 εταιρειών που είχαν αποδράσει από την απόδοση ΦΠΑ και άλλων φόρων αξίας 135 εκατομμυρίων ευρώ. Οι πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις περιλαμβάνουν εταιρείες που μέσω διαρκών απάτης απέσπασαν μεγάλα ποσά από το Δημόσιο.
Η στρατηγική των εγκληματικών οργανώσεων επικεντρώνεται στα ΙΚΕ, τα οποία ιδρύονται με ελάχιστο κεφάλαιο, και ανάλογα με καταστάσεις, τα περισσότερα από αυτά κλείνουν αφήνοντας πίσω τους σημαντικά οικονομικά ίχνη. Πάμπολλες τέτοιες εταιρείες ιδρύονται καθημερινά, συχνά με τη βοήθεια «αχυρανθρώπων», που εκτελούν τη δουλειά για λίγα χρήματα.
Οι μάστερ πίσω από αυτά τα κυκλώματα συνεχίζουν να συντονίζουν τη δράση τους, είτε από πολυτελή γραφεία είτε ακόμα και από τις φυλακές, αφήνοντας εύκολα τα μυστικά τους στους συνεργάτες τους. Με την ηλεκτρονική εποχή, η επιλογή κλάδων δραστηριότητας επιτρέπει τη χρήση της διαδικτυακής πλατφόρμας για εικονικές συναλλαγές, παρακάμπτοντας τους αυστηρούς ελέγχους του παρελθόντος.
Η εκμετάλλευση του συστήματος myDATA για τις εικονικές συναλλαγές και η συγκάλυψη των δραστηριοτήτων μέσω «μπροστινών» επιτρέπει σε αυτούς τους εγκληματίες να συνεχίζουν τις απάτες τους χωρίς την αμφισβήτηση των Αρχών. Αν και οι διωκτικές υπηρεσίες αναλαμβάνουν δράση, πολλές φορές οι ηγέτες των κυκλωμάτων μένουν ατιμώρητοι, οδηγώντας σε ανακύκλωση παρόμοιων εγκλημάτων.