
Ύστερα από πολλές αναβαθμίσεις που επαναφέρουν την Ελλάδα στην επενδυτική βαθμίδα, μία ακόμη προσθήκη; Όχι! Μετά την εκ βάθρων υποβάθμιση που υπέστη η χώρα για χρόνια, δεν υπάρχει δικαιολογία για «κόπωση» των αναβαθμίσεων. Η χθεσινή αξιολόγηση από τον Fitch ήταν η τελευταία για το τρέχον έτος, δεδομένου ότι έχουν ολοκληρωθεί οι προγραμματισμένες αξιολογήσεις για το 2025. Αυτή η κίνηση «ξεκολλάει» την Ελλάδα από το κατώφλι της επενδυτικής κατηγορίας (BBB-) που της είχε απονεμηθεί τον Δεκέμβριο του 2023, ανεβάζοντας την στο BBΒ.
Η σημαντικότερη πτυχή είναι ότι απαιτήθηκαν δύο χρόνια για την επίτευξή της. Αφού υπερπήδησε το «ταμπού» της επιστροφής στην επενδυτική κατηγορία, ο Fitch παρακολούθησε την Ελλάδα καθ’ όλη τη διάρκεια του 2024, αναμένοντας να δει αν η χώρα θα προχωρήσει σε περαιτέρω βήματα ή θα επαναλάβει τα περασμένα λάθη.
Είναι λοιπόν κρίσιμης σημασίας αυτή η αναβάθμιση, όπως και κάθε άλλη που μπορεί να ακολουθήσει, διότι πλέον δεν εξετάζεται το «αν» η Ελλάδα είναι αξιόχρεη, αλλά το «πώς» διαχειρίζεται την αποκατάστασή της και τη μείωση του κόστους δανεισμού.
Αν και το 2024 ο Fitch δεν είχε προβεί σε καμία δήλωση, το 2025 «χτυπά ξαφνικά» δύο φορές! Πριν έξι μήνες, ο οίκος αναβάθμισε την «προοπτική» της χώρας σε θετική. Τώρα, έξι μήνες αργότερα, ανεβάζει τη χώρα ένα ακόμη «σκαλί» στην επενδυτική κατάταξή της.
Αυτή η «διπλή αναβάθμιση» μέσα στη διάρκεια της ίδιας χρονιάς (έπειτα από την «σιωπή» του 2024) υποδεικνύει ότι η Ελλάδα κερδίζει σταθερά έδαφος για τους επενδυτές, αφού μόνο ο Moody’s κρατά την αξιολόγηση της χώρας στο χαμηλότερο επίπεδο της επενδυτικής κλίμακας, στην οποία η Ελλάδα έφθασε μετά από σχεδόν 15 χρόνια кризης και πλήρους απογοήτευσης.
Σε αυτό το πλαίσιο, η νέα κίνηση του Fitch δεν είναι ιδιαίτερα απροσδόκητη, αλλά μάλλον μια σφραγίδα επιβεβαίωσης. Δείχνει ότι η χώρα δεν κινδυνεύει να επιστρέψει πίσω στην κατηγορία των «σκουπιδιών» με την πρώτη στραβή, αλλά καθίσταται ολοένα και πιο εδραιωμένη στην επενδυτική κατηγορία, με τον Fitch να ακολουθεί άλλους οίκους όπως οι Standard and Poor’s, Scope, και DBRS.
Κάθε «σκαλί» στην αξιολόγηση έχει σοβαρές πρακτικές συνέπειες. Στην αγορά των θεσμικών επενδύσεων, οι κανόνες είναι αυστηροί. Η βαθμίδα BBB- αποτελεί συνήθως το ελάχιστο όριο για τη συμμετοχή μεγάλων επενδυτικών κεφαλαίων σε ελληνικά ομόλογα. Οι εταιρίες αυτές συχνά απαγορεύονται να επενδύουν σε τίτλους κατώτερης ποιότητας.
Η βελτίωση της αξιολόγησης της χώρας απομακρύνει την αξιολόγησή της από το κατώφλι που χωρίζει τις «επενδυτικές» από τις «μη επενδυτικές» κατηγορίες, γεγονός που ενσταλάζει μεγαλύτερο ενδιαφέρον από επενδυτές που μπορεί να είχαν ή αμφιβολίες.
Η νέα αξιολόγηση λειτουργεί ως «διαβατήριο» για μια πιο πλατιά και προσεκτική βάση επενδυτών, όπως μεγάλα συνταξιοδοτικά ταμεία και ασφαλιστικές εταιρίες με αυστηρές πολιτικές. Αυτό δεν σημαίνει απλά πλειοψηφία στη ζήτηση, αλλά ποιοτική ζήτηση. Αυτοί οι επενδυτές αποτελούν τα «sticky money» (κεφάλαια που παραμένουν για μεγάλο διάστημα) και είναι οι καλύτεροι σύμμαχοι για κάθε οικονομία, προσφέροντας σταθερότητα και μειώνοντας το ασφάλιστρο κινδύνου.
Η χρονική στιγμή της ανακοίνωσης δεν ήταν τυχαία. Λίγες ώρες νωρίτερα, από το Λονδίνο, ο υπουργός Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, παρουσίασε στο Bloomberg τη στρατηγική της κυβέρνησης για τη μείωση του χρέους κάτω από το 120% του ΑΕΠ μέχρι το 2030, προαναγγέλλοντας πρόωρες αποπληρωμές χρεών.
Αυτή η πρόβλεψη είναι πιο φιλόδοξη από την εκτίμηση του Fitch, που αναφέρει ότι το ελληνικό χρέος θα πλησιάζει το 120% του ΑΕΠ το 2030.
Ταυτόχρονα, ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους ανακοίνωσε την «ακύρωση» μιας ακόμη προγραμματισμένης έκδοσης τίτλων. Αντίθετα με το παρελθόν, το Δημόσιο δανείζεται λιγότερα και πληρώνει περισσότερα απ’ ό,τι είχε σχεδιάσει.
Η σύμπτωση αυτή επαναβεβαιώνει την αξιοπιστία της διαχείρισης. Η αγορά δεν αξιολογεί μόνο δηλώσεις, αλλά και πράξεις. Η Ελλάδα αποδεικνύει ότι δεν επαναπαύεται αλλά εκμεταλλεύεται τη θετική συγκυρία για ενεργητική διαχείριση: αντικαθιστώντας παλαιότερα ακριβά χρέη με πιο φτηνές εκδόσεις και εξασφαλίζοντας χαμηλότερους (σε σύγκριση με το παρελθόν) τόκους.
Η έκθεση του Fitch προσδιορίζει τον τρόπο ανάπτυξης της διεθνούς αξιοπιστίας της χώρας στα οικονομικά της ζητήματα. Αναφέρει ρητά:
“Συνετό και Αξιόπιστο Δημοσιονομικό Πλαίσιο: τα πρόσφατα δημοσιονομικά αποτελέσματα και το σχέδιο προϋπολογισμού για το 2026 δείχνουν τη δέσμευση της κυβέρνησης για δημοσιονομική συνέπεια. Θεωρούμε αυτή τη δέσμευση εξαιρετικά αξιόπιστη, υποστηριζόμενη από το ιστορικό της περιόδου μετά την πανδημία και την ευρεία κοινωνική συναίνεση για ορθές δημοσιονομικές πολιτικές. Τον Ιούλιο του 2025, το κοινοβούλιο υιοθέτησε με μεγάλη πλειοψηφία τον νέο δημοσιονομικό κανόνα (…) Η Ελλάδα ξεπέρασε τις απαιτήσεις του νέου δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ το 2024, το πρώτο έτος εφαρμογής του.”
Αν και τα άμεσα οφέλη δεν είναι πάντα εμφανή, το μειωμένο ρίσκο της χώρας (country ceiling) λειτουργεί ως μηχανισμός που χαλαρώνει την πίεση σε ολόκληρο το οικονομικό σύστημα, προσφέροντας ευβάσταχτα οφέλη γενικά.
Για τις Τράπεζες: με τη βελτιωμένη αξιολόγηση των ελληνικών ομολόγων, οι τράπεζες μπορούν να αντλούν χρηματοδότηση πιο φθηνά από τις αγορές.
Για τις Επιχειρήσεις: οι υγιείς επιχειρήσεις παρατηρούν πτώση στα spreads των εταιρικών τους ομολόγων, κάνοντάς τις πιο ελκυστικές για επενδύσεις.
Για τις Επενδύσεις: το σημαντικότερο Μέσο Σταθμικό Κόστος Κεφαλαίου (WACC) μειώνεται. Έργα υποδομών, πράσινης μετάβασης ή ψηφιακού μετασχηματισμού, που προηγουμένως κρίνονταν οριακά βιώσιμα, καθίστανται κερδοφόρα και πιο εύκολα χρηματοδοτούμενα.
Όλες αυτές οι εξελίξεις αποτελούν κινητήρια δύναμη για την οικονομία, ενισχύοντας την απασχόληση και βελτιώνοντας τα εισοδήματα. Αντίστοιχα, οι αρνητικές εξελίξεις (υποβαθμίσεις, αύξηση κόστους, στάση επενδύσεων, ύφεση, ανεργία) γίνονται γρήγορα αισθητές από τον πληθυσμό, ακόμη και από τους λιγότερο ειδικούς, ιδιαίτερα όταν προβλέπεται νέος κίνδυνος αντί βελτίωσης.
Διαβάστε επίσης:
Έπεσαν οι υπογραφές για τη 4η φρεγάτα Belh@rra
Τέλος ο ΕΝΦΙΑ: Ποιες κατοικίες απαλλάσσονται πλήρως από το 2027 – Λιμενικοί και πυροσβέστες με επίδομα 130 ευρώ
Ζωή εκτός εργασίας: Ο CEO που εργάζεται 11 ώρες την ημέρα αλλά βρίσκει χρόνο για τα πάντα
Για περισσότερες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφθείτε το Πρώτο Θέμα