Ένα νέο κεφάλαιο: Αντίστροφη μέτρηση και σταθμοί για τις έρευνες

Σε μια σημαντική εξέλιξη που έχει ενεργειακό και γεωπολιτικό αντίκτυπο, η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα φάση στην έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Η απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρου Παπασταύρου, καθιστά την κοινοπραξία Chevron–HELLENiQ Energy τον προτιμητέο επενδυτή για τα θαλάσσια οικόπεδα νότια της Κρήτης και της Πελοποννήσου, προαναγγέλλοντας την προετοιμασία για τις συμβάσεις μίσθωσης με το κράτος.

Αυτή η απόφαση ολοκληρώνει μια διαδικασία αξιολόγησης που άρχισε τον Απρίλιο, με την ΕΔΕΥΕΠ να προχωρά σε αξιέπαινη ταχύτητα, ολοκληρώνοντας την εκτίμηση των προσφορών σε λιγότερο από μήνα, όταν ο νόμος επιτρέπει έως 60 ημέρες. Η Επιτροπή Αξιολόγησης υπέβαλε την εισήγησή της στο Υπουργείο, το οποίο έδωσε την έγκρισή του και προχώρησε στην επίσημη ανακοίνωση των αποφάσεων.

Προσεχώς, θα οριστικοποιηθούν τέσσερις συμβάσεις μεταξύ της κυβέρνησης και της Chevron, οι οποίες αναφέρονται στα θαλάσσια οικόπεδα «Νότια της Πελοποννήσου», «Α2», «Νότια της Κρήτης I» και «Νότια της Κρήτης II». Τα τελικά νομικά κείμενα αναμένονται στο Ελεγκτικό Συνέδριο για προσυμβατικό έλεγχο την επόμενη εβδομάδα, πιθανόν τη Δευτέρα. Μετά την έγκριση, οι συμβάσεις θα υπογραφούν και θα κυρωθούν από τη Βουλή, σημειώνοντας έτσι το τελευταίο βήμα πριν ξεκινήσουν οι σεισμικές έρευνες. Να σημειωθεί ότι η διαδικασία αξιολόγησης ολοκληρώθηκε από την ΕΔΕΥΕΠ, με την έγκριση του Διοικητικού Συμβουλίου στις 17 Οκτωβρίου 2025 και τη διάθεση της υπουργικής υπογραφής στις 23 Οκτωβρίου.

Η Chevron, μαζί με την HELLENiQ Energy, θα αποκτήσει τριετή άδεια εξερεύνησης για τη διεξαγωγή σεισμικών ερευνών σε βάθος, με το πρώτο στάδιο των ερευνών να επικεντρώνεται στη χαρτογράφηση των γεωλογικών δομών. Μετά από αυτό το στάδιο, θα ακολουθήσουν δύο επιπλέον πενταετούς διάρκειας που θα περιλαμβάνουν ερευνητικές γεωτρήσεις.

Η εκτίμηση για την επενδυτική διάσταση της ερευνητικής φάσης υπερβαίνει τα 100 εκατομμύρια ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται τα έξοδα γεωτρήσεων, τα οποία μπορεί να ανέλθουν σε πολλαπλάσια εκατοντάδες εκατομμυρίων ευρώ αν τα αποτελέσματα αποδειχθούν θετικά.

Η περιοχή νότια της Κρήτης θεωρείται μία από τις πιο προσδοκώμενες περιοχές της ελληνικής ΑΟΖ, με τα βάθη της να θυμίζουν γεωλογικές δομές που έχουν αποδώσει μεγάλα κοιτάσματα στην Ανατολική Μεσόγειο, όπως το Zohr στην Αίγυπτο και το Leviathan στο Ισραήλ.

Σύμφωνα με προηγούμενη ανάλυση της HELLENiQ Energy, τα σεισμικά δεδομένα υποδεικνύουν την πιθανότητα ύπαρξης κοιτάσματος 280 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, ικανό να καλύψει τις εγχώριες ανάγκες για σχεδόν μισό αιώνα. Επίσης, η ΕΔΕΥΕΠ έχει εντοπίσει πάνω από 30 πιθανούς ερευνητικούς στόχους, εκ των οποίων τουλάχιστον εννέα δείχνουν αυξημένες ενδείξεις εκμεταλλεύσιμων κοιτασμάτων.

Εάν όλα κινηθούν σύμφωνα με τον προγραμματισμό, οι πρώτες σεισμικές έρευνες ενδέχεται να ξεκινήσουν το φθινόπωρο του 2026, με τις πρώτες γεωτρήσεις να προγραμματίζονται για το 2030. Όπως δήλωσε ο Σταύρος Παπασταύρου σε συνέντευξή του, «Το χρονοδιάγραμμα που έχουμε θέσει θα τηρηθεί. Οι διαδικασίες προχωρούν με ταχύτητα και διαφάνεια, ώστε να δούμε μέσα στο 2026 τις πρώτες σεισμικές έρευνες νότια της Κρήτης».

Υδρογονάνθρακες: Ενεργειακή ασφάλεια και γεωπολιτική διάσταση

Με την παρουσία της Chevron, ενός από τους κορυφαίους ενεργειακούς ομίλους παγκοσμίως, η Ελλάδα ενισχύει τη θέση της στον ενεργειακό χάρτη της ΝΑ Ευρώπης, ενώ παράλληλα στηρίζει τη στρατηγική της ΕΕ για διαφοροποίηση προμηθευτών και ενεργειακή ασφάλεια. Η συνεργασία με την HELLENiQ Energy συνδυάζει τη διεθνή τεχνογνωσία με την εγχώρια εμπειρία, και το ΥΠΕΝ εκτιμά ότι αυτή η πρωτοβουλία θα ενισχύσει την ενεργειακή αυτονομία της χώρας και θα συμβάλλει στη μείωση του ενεργειακού κόστους. Όπως επισήμανε ο Σταύρος Παπασταύρου, «η έρευνα υδρογονανθράκων δεν αναιρεί την πράσινη μετάβαση· αντιθέτως, την υποστηρίζει, προσφέροντας ενεργειακή ασφάλεια σε μια κρίσιμη περίοδο για την Ευρώπη».

Ωστόσο, το εθνικό πρόγραμμα υδρογονανθράκων παραμένει με πολλές προκλήσεις. Σημαντικά ζητήματα όπως η ολοκλήρωση του ρυθμιστικού πλαισίου για την αποθήκευση φυσικού αερίου, οι περιβαλλοντικές άδειες και η ενίσχυση της ΕΔΕΥΕΠ με κατάλληλο προσωπικό είναι στο προσκήνιο. Επιπλέον, η ανάπτυξη υποδομών όπως λιμάνια και πλωτές βάσεις είναι κρίσιμη για την επιτυχία του έργου.

Με την ολοκλήρωση των συμβάσεων και την εκκίνηση των ερευνών, η Ελλάδα επανέρχεται στο προσκήνιο των ενεργειακών εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι επενδύσεις που προγραμματίζονται εκτείνονται πέρα από την εξόρυξη, περιλαμβάνοντας τη δημιουργία υποδομών και την προσέλκυση διεθνών κεφαλαίων, καθώς ο ανταγωνισμός στην περιοχή εντείνεται. Ακόμη, τα επόμενα χρόνια θα κρίνουν αν υπάρχουν εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα, αλλά η υπογραφή των Υπουργικών Αποφάσεων μαρτυρεί ήδη μια σημαίνουσα μεταστροφή προς την υλοποίηση ερευνητικών δράσεων.

Διαβάστε ακόμη