Ελληνικές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τα Δίκτυα

Η νέα πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα Δίκτυα αναμένεται να αποκαλύψει έντονα την ελληνική επιρροή της, καθώς θα παρουσιαστεί την Τετάρτη 10 Δεκεμβρίου και θα συζητηθεί από το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στις 15 Δεκεμβρίου. Η ελληνική πλευρά είχε καταθέσει προτάσεις που περιλαμβάνουν τον κεντρικό σχεδιασμό των δικτύων (ηλεκτρισμού, φυσικού αερίου και υδρογόνου), επικεντρωμένες στην ευρωπαϊκή προοπτική αντί των εθνικών περιορισμών, τη βελτίωση των τρέχουσας υποδομής και την εποικοδομητική αύξηση χρηματοδότησης για τα δίκτυα. Αξιοσημείωτο είναι ότι τρία από τα οκτώ σημαντικά διασυνοριακά ενεργειακά έργα που προτάθηκαν από την Κομισιόν έχουν ελληνικό ενδιαφέρον, όπως ανέφερε η πρόεδρος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατά την αναφορά της στην Κατάσταση της Ένωσης τον Σεπτέμβριο. Αυτά περιλαμβάνουν τον Διαβαλκανικό Αγωγό, ο οποίος είναι καθοριστικός για τον Κάθετο Διάδρομο Φυσικού Αερίου, την ηλεκτρική σύνδεση Ελλάδας-Κύπρου Great Sea Interconnector (GSI), και την ενίσχυση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, που στοχεύει στην εξάλειψη των ακραίων τιμών στην περιοχή γύρω από την Ελλάδα.

Κεντρικά Σημεία του Πακέτου για τα Δίκτυα

Αναφορικά με το GSI, η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι πρόοδοι του έργου επηρεάζονται από τις γεωπολιτικές συνθήκες και αναγνωρίζει τη σημασία του συνεργατικού συντονισμού των κρατών-μελών για την επιτυχή προώθηση του έργου. Η Κομισιόν σκοπεύει να συνεχίσει να προσφέρει υποστήριξη στην κυπριακή προεδρία της ΕΕ το 2026, ιδιαίτερα για τον χειρισμό των γεωπολιτικών ζητημάτων.

Για τον Κάθετο Διάδρομο Φυσικού Αερίου, η Επιτροπή τονίζει τη σημασία του στην διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας αερίου, επισημαίνοντας τα ρυθμιστικά εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν για την εμπορική βιωσιμότητα του έργου. Ως ανταπόκριση σε αυτά τα θέματα, έχει συσταθεί με πρωτοβουλία του Έλληνα Υπουργού Ενέργειας Σταύρου Παπασταύρου μια Ομάδα Εργασίας που θα συγκληθεί για πρώτη φορά στις 10 Δεκεμβρίου για τη διευθέτηση των συγκεκριμένων ζητημάτων.

Σημαντικά είναι τα οκτώ διασυνοριακά έργα προτεραιότητας στην ηλεκτρική διασύνδεση της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, που στοχεύουν στη βελτίωση της υποδομής και της σταθερότητας των τιμών στην περιοχή. Το πακέτο περιλαμβάνει προτάσεις για την καλύτερη αξιοποίηση των υφιστάμενων διασυνδέσεων και την αντιμετώπιση μελλοντικών αναγκών.

Οικονομικά Οφέλη από την Ενοποίηση της Αγοράς Ηλεκτρισμού

Σύμφωνα με το προσχέδιο του Πακέτου, η Κομισιόν διαπιστώνει ότι η έλλειψη επενδύσεων στα ηλεκτρικά δίκτυα συνεισφέρει στην υψηλή τιμή ηλεκτρικής ενέργειας στην ΕΕ. Η έλλειψη ενοποίησης οδηγεί σε μεγάλες άνισες τιμές, με προτάσεις να γίνει επενδυτική κίνηση για την αποτροπή μίας μελλοντικής κατάστασης που θα αφήσει πολλές δυνατότητες ανεκμετάλλευτες.

Αναγνώριση και Κινήσεις για Χρηματοδότηση

Η Επιτροπή αναγνωρίζει την πρόοδο με χρηματοδότηση 8,4 δισ. ευρώ από το CEF για 124 έργα που απελευθέρωσαν 16,8 δισ. ευρώ σε ιδιωτικές επενδύσεις. Ωστόσο, οι απαιτήσεις για επενδύσεις έως το 2040 φτάνουν τα 1,2 τρισ. ευρώ, απαιτώντας επομένως, μεγάλες κινήσεις για την κινητοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων χωρίς να επιβαρύνουν τους καταναλωτές.

Φιλοδοξίες για το Σχεδιασμό Δικτύων

Προτάσεις περιλαμβάνουν την ενσωμάτωση ενός κεντρικού σεναρίου για τη βελτιστοποίηση του σχεδιασμού των δικτύων, ώστε να είναι αποδοτικό και κοστολογημένο σε επίπεδο ΕΕ. Σημαντική είναι η ανάγκη εξερεύνησης νέων και τεχνολογικών προσεγγίσεων, όπως η ομαδοποίηση έργων για την πιο εύκολη χρηματοδότηση.

Δράσεις για Βελτίωση των Υπαρχουσών Υποδομών

Επισημαίνεται η ανάγκη καλύτερης αξιοποίησης των υφιστάμενων υποδομών μέσω τεχνολογιών που μπορούν να βελτιώσουν τη συνολική δυναμικότητα και να μειώσουν τα κόστη σε σχέση με τις επεκτάσεις των δικτύων. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις διαδικασίες για τη βελτίωση των όρων σύνδεσης και την επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων.

Διαβάστε επίσης