Ελαιόλαδο: Πτώση τιμών παραγωγής και η ανθεκτικότητα των ελιών απέναντι στους δασμούς
Διπλή Δράση για το Ελληνικό Ελαιόλαδο και τις Επιτραπέζιες Ελιές
Η πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας (IOC) για τον Νοέμβριο αποδίδει μια διττή εικόνα στην ελληνική ελαιοκομία. Από τη μία πλευρά, η χώρα μας παραμένει σε κυρίαρχη θέση στις διεθνείς αγορές, ενώ από την άλλη, οι τιμές παραγωγού για το ελαιόλαδο αντιμετωπίζουν σοβαρές πιέσεις. Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν επίσης μείωση στις εισαγωγές ελιών, γεγονός που επηρεάζει τη θέση του ελληνικού προϊόντος.
Στο πλαίσιο αυτών των εξελίξεων, οι οργανώσεις ΣΕΒΙΤΕΛ και ΠΕΜΕΤΕ έχουν καλέσει για την εξαίρεση του ελαιόλαδου και των επιτραπέζιων ελιών από τους δασμούς που επιβλήθηκαν από την κυβέρνηση Τραμπ. Η κατάσταση είναι καθοριστική, καθώς οι δασμοί προσθέτουν περαιτέρω πίεση στις τιμές και ενδέχεται να έχουν καταστροφικές συνέπειες για την ελληνική αγορά.
Συγκεκριμένα, όπως επισημαίνει η έκθεση του IOC, στην πρώτη εβδομάδα του Νοεμβρίου, η τιμή παραγωγού του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου στα Χανιά κατέγραψε πτώση 29% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, φτάνοντας τα 4,40 ευρώ ανά κιλό. Στην Ισπανία, οι τιμές έπεσαν κατά 36%, ενώ στην Ιταλία οι απώλειες περιορίστηκαν στο 16%.
Αξιοσημείωτο είναι ότι σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, οι τιμές στην Ισπανία σημείωσαν αύξηση 5,4%, ενώ στην Ιταλία καταγράφηκε πτώση, χωρίς να υπάρχουν στοιχεία για την Ελλάδα.
Εξαγωγές και Αγοραστικές Τάσεις
Τον Σεπτέμβριο του 2025, η αξία των εξαγωγών της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τρίτες χώρες διαμορφώθηκε στα 526 ευρώ ανά 100 κιλά, παρουσιάζοντας μείωση 40,3% σε σύγκριση με την προηγούμενη ελαιοκομική χρονιά. Η αξία του εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου ανήλθε στα 580 ευρώ ανά 100 κιλά, με τον συνολικό όγκο εξαγωγών να φτάνει τους 163 τόνους.
Παράλληλα, οι εισαγωγές από κύριες αγορές, όπως οι ΗΠΑ και η Κίνα, αυξήθηκαν κατά 11% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, με κύριες πηγές προμήθειας την Ισπανία, την Τυνησία και την Ιταλία. Η Ελλάδα κατέχει ποσοστό 2,2% στην αγορά, καταγράφοντας ωστόσο αύξηση 43,7% σε σύγκριση με πέρυσι.
Κατανάλωση και Δασμοί
Στον τομέα της κατανάλωσης, η τιμή του ελαιόλαδου στην ΕΕ-27 παρουσίασε πτώση 28,1% τον Σεπτέμβριο, με τις μεγαλύτερες μειώσεις να καταγράφονται στη Γαλλία, τη Φινλανδία και τη Βουλγαρία. Στην Ελλάδα, η αντίστοιχη μείωση ήταν 17,6%.
Όσον αφορά τις επιτραπέζιες ελιές, οι εισαγωγές εκτός ΕΕ μειώθηκαν κατά 11% στην τρέχουσα ελαιοκομική περίοδο. Αντίθετα, ο Καναδάς κατέγραψε αύξηση, αποτελώντας μια στρατηγική αγορά για τις ελληνικές εξαγωγές.
Οι δασμοί Τραμπ όντως αποτελούν ένα μεγάλο πρόβλημα για το ελληνικό ελαιόλαδο και τις επιτραπέζιες ελιές, χειροτερεύοντας τις συνθήκες στην αγορά των ΗΠΑ. Οι εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών προς τις ΗΠΑ, που είχαν αυξηθεί στα 214,1 εκατομμύρια ευρώ το 2024, τώρα, με την οικονομική πίεση, ανέρχονται σε 106 εκατομμύρια ευρώ, μειωμένες συγκριτικά με πέρυσι.
Το ελληνικό ελαιόλαδο συνεχίζει να έχει μικρή αλλά σημαντική παρουσία στην αμερικανική αγορά, με εξαγωγές που αντιπροσωπεύουν μόλις το 3% της συνολικής αξίας. Η πορεία αυτή είναι ενθαρρυντική, ωστόσο οι εξελίξεις με τους δασμούς και τις αγοραστικές τάσεις χρήζουν προσοχής.
