Νέα μέτρα ανακούφισης εισάγονται για τους κατοίκους σε 12.720 μικρούς οικισμούς της Ελλάδας, καθώς σχεδιάζεται η πλήρης κατάργηση του ΕΝΦΙΑ. Οι κανόνες αυτοί υιοθετούν δύο σημαντικούς κόφτες για να διασφαλίσουν ότι η ελάφρυνση θα ευνοήσει μόνο όσους την έχουν πραγματικά ανάγκη.
Ο πρώτος κόφτης αποκλείει όλους τους οικισμούς της Περιφέρειας Αττικής, εκτός από την Περιφερειακή Ενότητα Νήσων. Ο δεύτερος αφορά την αξία του ακινήτου: εάν η φορολογητέα αξία ξεπερνά τις 400.000 ευρώ, ο ιδιοκτήτης δεν θα έχει πρόσβαση σε καμία έκπτωση, ακόμα και αν κατοικεί σε χωριό με πληθυσμό κάτω των 1.500 ατόμων.
Αυτή η προσέγγιση αποτρέπει τον κίνδυνο να μετατραπεί το μέτρο σε προνόμιο για ακριβά ακίνητα σε τουριστικά θέρετρα, που έχουν μικρό πληθυσμό, όπως ο Πλατύς Γιαλός στη Μύκονο ή η Οία στη Σαντορίνη. Στην πραγματικότητα, οι τιμές των ακινήτων σε αυτές τις περιοχές κυμαίνονται από 4.000 έως 7.000 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, με μικρές κατοικίες να ξεπερνούν εύκολα το μισό εκατομμύριο ευρώ. Έτσι, οι πολυτελείς βίλες και οι κατοικίες στις Κυκλάδες θα παραμείνουν υπό την υποχρέωση πληρωμής ΕΝΦΙΑ, ενδεχομένως με επιπλέον βάρη, εάν η περιουσία τους υπερβαίνει τις 500.000 ευρώ.
Αντίθετα, οι κάτοικοι πολλών μικρών χωριών και κωμοπόλεων θα επωφεληθούν значτικά από αυτά τα μέτρα. Από το 2026, θα δουν τον ΕΝΦΙΑ τους να μειώνεται κατά 50%, και από το 2027 θα απαλλαγούν εντελώς, εφόσον οι κατοικίες τους είναι η κύρια κατοικία και δηλωμένοι ως φορολογικοί κάτοικοι της χώρας. Σημειώνεται ότι εξοχικές κατοικίες ή ακίνητα νομικών προσώπων δεν εντάσσονται στην ρύθμιση αυτή. Το σχέδιο αυτό στηρίζεται στην απογραφή του 2021, η οποία καθόρισε ποιοι οικισμοί έχουν πληθυσμό κάτω από 1.500 κατοίκους και δικαιούνται την απαλλαγή.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, το συνολικό δημοσιονομικό κόστος της πλήρους απαλλαγής αναμένεται να φτάσει τα 75 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Το ποσό αυτό θεωρείται διαχειρίσιμο συγκριτικά με τα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ, που αγγίζουν τα 2,3 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Περίπου ένα εκατομμύριο ακίνητα αναμένεται να επωφεληθούν, προσφέροντας σημαντική ανακούφιση στις οικογένειες που ζουν μόνιμα στην περιφέρεια και αντιμετωπίζουν τις συνέπειες του υψηλού κόστους διαβίωσης.
Η εφαρμογή του μέτρου θα γίνει σταδιακά, με πρώτη την μείωση του 50% το 2026 και κατόπιν την πλήρη απαλλαγή το 2027. Με αυτόν τον τρόπο, η κυβέρνηση στέλνει ένα μήνυμα στήριξης στους κατοίκους των μικρών οικισμών, προσπαθώντας παράλληλα να ανακόψει την πληθυσμιακή συρρίκνωση και να ενισχύσει την περιφερειακή με cohesiveness. Με τους δύο κόφτες, επιδιώκεται επίσης να προστατευτεί η φορολογική δικαιοσύνη, αποτρέποντας την ευνοϊκή μεταχείριση των ιδιοκτητών ακριβών ακινήτων σε δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς και στην Αττική.
Εν κατακλείδι, το μέτρο στοχεύει να ισορροπήσει την ανάγκη για κοινωνική στήριξη με την επιδίωξη διατήρησης της φορολογικής δικαιοσύνης, προσφέροντας έναν σημαντικό αέρα ανακούφισης στα νοικοκυριά που θα δουν σημαντική μείωση ή και μηδαμινό ΕΝΦΙΑ.