Από τη Μακεδονία και τη Θεσσαλία έως την Πελοπόννησο, ολοένα και περισσότεροι επιχειρηματικοί κλάδοι στρέφονται προς τις συλλογικές λύσεις για την καταπολέμηση του αυξανόμενου ενεργειακού κόστους μέσω των ενεργειακών κοινοτήτων. «Η ίδρυση μιας ενεργειακής κοινότητας προσφέρει ένα σχετικά νέο μοντέλο, το οποίο ενσωματώνει τη βιώσιμη ενέργεια με την ανταγωνιστικότητα και την οικονομική βιωσιμότητα των επιχειρήσεων. Συνδυάζει στρατηγικές πρωτοβουλίες όπως το Clean Industrial Deal της Ευρωπαϊκής Ένωσης με πράσινες, συνεργατικές προσεγγίσεις, δημιουργώντας ένα πρότυπο που μπορεί να επαναληφθεί σε άλλες βιομηχανίες ή περιοχές», επισημαίνει ο Χρήστος Βρεττός από την Electra Energy.
Οι φορείς της αγοράς περιγράφουν ότι η συμμετοχή σε αυτές τις κοινότητες προσφέρει στις επιχειρήσεις σημαντικά πλεονεκτήματα, περιλαμβάνοντας μείωση ή εξάλειψη των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας, σταθερότητα στην ενεργειακή προμήθεια, πρόσβαση σε εθνικά και ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα και συμμετοχή σε συνεργατικά σχήματα.
Στην πρωτοβουλία τους να καταγγείλουν το αυξανόμενο ενεργειακό κόστος που εκτοπίζει πολλούς επαγγελματίες από την αγορά, η Συντεχνία Αρτοποιών Αθηνών Προαστίων Περιχώρων απέστειλε επιστολή στο Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών ζητώντας στήριξη για τη δημιουργία μιας Κοινότητας Ανανεώσιμης Ενέργειας (ΚΑΕ) για τα μέλη της, αριθμώντας 50 έως 200 αρτοποιούς. Αυτή η κοινότητα θα επενδύσει συλλογικά στην παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ με τη μέθοδο του Εικονικού Ενεργειακού Συμψηφισμού, εξισορροπώντας τη παραγόμενη ενέργεια με την κατανάλωση και μειώνοντας έτσι τους λογαριασμούς των συμμετεχόντων, εξασφαλίζοντας παράλληλα ενεργειακή ανεξαρτησία. Το Επιμελητήριο Τρικάλων προχώρησε σε αντίστοιχη κίνηση, καλώντας μέλη να συμμετάσχουν στην Ενεργειακή Κοινότητα με στόχο την κάλυψη του ενεργειακού κόστους.
Η WeCoop, η πρώτη ενεργειακή κοινότητα γυναικών στη Θεσσαλονίκη, λειτουργεί ήδη από τρία χρόνια και περιλαμβάνει πολλές επιχειρηματίες. Σύμφωνα με την Πρόεδρο του Σ.Ε.Γ.Ε., κα Αποστολίνα Τσαλταμπάση, η οργάνωση προγραμματίζει νέες ενέργειες για γυναίκες επιχειρηματίες από όλη τη χώρα, βρίσκοντας ήδη θετική ανταπόκριση.
«Φέτος αρχίζουμε να βλέπουμε πραγματικά αποτελέσματα από το έργο», δηλώνει η κ. Τσαλταμπάση, εξηγώντας ότι ο αρχικός χρόνος αφιερώθηκε σε επενδύσεις, οι οποίες συνεχίζονται με δύο επιπλέον μεγαβάτ. «Τα κέρδη έχουν επενδυθεί ξανά, και φέτος θα δούμε απόδοση από τα τρία μεγαβάτ, αν και η αρχική επένδυση ήταν 800 κιλοβάτ. Στην πρώτη φάση, επικεντρωθήκαμε στην επένδυση, και τώρα εισερχόμαστε σε χρόνια όπου θα έχουμε καθαρές αποδόσεις» αναφέρει.
Επιπλέον, ο Σ.Ε.Γ.Ε. έχει προχωρήσει στη δημιουργία μιας νέας ενεργειακής κοινότητας γυναικών στη Μεσσηνία, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου, με 32 αρχικά μέλη, αναμένοντας να ξεκινήσει η υλοποίηση του έργου. Παράλληλα, σχεδιάζεται και ένα νέο εγχείρημα για την Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, επίσης με συμμετοχή γυναικών.
Η πρώτη κλαδική ενεργειακή κοινότητα φαρμακοποιών στην Ελλάδα, που ιδρύθηκε στην Πελοπόννησο πριν από τρία χρόνια, περιλαμβάνει 15 συνεταιριστικές φαρμακαποθήκες, περίπου 200 φαρμακεία και πάνω από 300 οικίες. Το πρώτο πάρκο της Κοινότητας ηλεκτροδοτήθηκε στις 14 Αυγούστου 2024, ακολουθούμενο από άλλα δύο πάρκα κατά τη διάρκεια του 2025.
«Η απόδοση των πάρκων έχει εκπλήξει με το μέγεθος της παραγωγής, ξεπερνώντας τις αρχικές εκτιμήσεις», αναφέρει ο κ. Αργύρης Σπυρίδης, πρόεδρος των Ενεργειακών Κοινοτήτων Συνεταιρισμών φαρμακοποιών Απόλλων και Ηώς. Η αρχική εκτίμηση για την απόσβεση της επένδυσης ήταν 4 χρόνια και 2 μήνες, ωστόσο, η αυξημένη απόδοση θα μειώσει αυτό το χρονικό διάστημα. Η γρήγορη σύνδεση με τον ηλεκτρικό δίκτυο ήταν άλλη μία ξεκάθαρη επιτυχία της κοινότητας.
Μερικοί συνεταιρισμοί έχουν ήδη εκμεταλλευτεί τα οφέλη από την αυτοπαραγωγή, προχωρώντας σε αύξηση μισθών, επενδύσεις σε υποδομές και μηχανήματα, ενώ τα συμμετέχοντα φαρμακεία γίνονται πιο βιώσιμα. Οι περισσότερες οικίες είναι εφοδιασμένες με αντλίες θερμότητας και γίνονται ενεργειακά ανεξάρτητες μέσω του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού.
«Η βασική συμβουλή για αυτούς που θέλουν να δημιουργήσουν παρόμοιες κοινότητες είναι η επιμονή και υπομονή», καταλήγει, υπογραμμίζοντας τα σημαντικά κοινωνικά και οικονομικά κέρδη από τη συλλογική προσπάθεια.
Ο Δήμος Πρεσπών προσπαθεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες των επαγγελματιών του τουρισμού, καθώς ήδη έχει επιτύχει να είναι κατά 70% ουδέτερος ως προς τις εκπομπές άνθρακα. «Η περιοχή μας έχει αυξημένες θερμαντικές ανάγκες τον χειμώνα, κάτι που αυξάνει το κόστος ενέργειας», υπογραμμίζει ο κ. Μιχάλης Πετράκος από τον Δήμο Πρεσπών.
Με τη στήριξη των τουριστικών επαγγελματιών και τοπικών παραγωγών, ιδρύθηκε η Κοινότητα Ανανεώσιμης Ενέργειας Πρεσπών (ΚΑΕ Πρεσπών), που περιλαμβάνει αγρότες και επιχειρήσεις, στοχεύοντας σε συλλογική παραγωγή και αποθήκευση ενέργειας μέσω net billing. Μέχρι σήμερα, έχει προγραμματιστεί έργο 200 κιλοβάτ με δυνατότητες αποθήκευσης.
«Αυτή τη στιγμή είμαστε στη διαδικασία παραχώρησης της έκτασης από τον Δήμο για την ολοκλήρωση της αδειοδότησης και την έναρξη υλοποίησης», τονίζει ο κ. Πετράκος, σημειώνοντας την αυξανόμενη συμμετοχή των κατοίκων στην κοινότητα.
Η Μελέτη Σκοπιμότητας για τη σύσταση της Ενεργειακής Κοινότητας ΚΑΕ Πρεσπών προβλέπει ετήσια κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας 728.604 kWh, με ετήσιο κόστος περίπου 94.720 ευρώ. Σχεδιάζεται επίσης η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος 198,9 kW, το οποίο θα επιδιώξει να καλύψει κατά 38% τις ενεργειακές ανάγκες της κοινότητας.
Η οικονομική ανάλυση αποκαλύπτει εξαιρετικές προοπτικές, με IRR 22,4% και απόσβεση περίπου 5 ετών, παρέχοντας μια ελκυστική ευκαιρία για τα μέλη.
Η συμμετοχή σε τέτοιες ενεργειακές κοινότητες είναι κυρίως ωφέλιμη όταν οι τιμές ενέργειας είναι υψηλές, τονίζει ο κ. Βρεττός, προσθέτοντας ότι η διάρθρωση των χρεώσεων μπορεί να διαμορφώσει την κερδοφορία για επιχειρήσεις όπως εστιατόρια και ξενοδοχεία.
Το εκτιμώμενο κόστος εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων κυμαίνεται γύρω από 800-900 ευρώ ανά kW, ενώ η απόσβεση εξαρτάται από τη διαχείριση της παραγόμενης ενέργειας.
Η διαχείριση των σχέσεων με τα μέλη απαιτεί συνεχείς προσπάθειες, αναφέρει η Πρόεδρος του Σ.Ε.Γ.Ε., προσδιορίζοντας ότι η γραφειοκρατία παρουσιάζει πολλές προκλήσεις. «Ο αριθμός των μελών παραμένει σταθερός εμποδίζεται από γραφειοκρατικούς περιορισμούς», συμπληρώνει, και δείχνει την ανάγκη ύπαρξης μικρών, ευέλικτων σχημάτων.
Αναφορικά με τα χρηματοδοτικά εργαλεία, η Ιωάννα Σούκα από το The Green Tank τονίζει την περιορισμένη πρόσβαση σε χρηματοδότηση ειδικά για ενεργειακές κοινότητες, καταδεικνύοντας την ανάγκη για αλλαγές στα χρηματοδοτικά πλαίσια ώστε να διευρυνθεί η συμμετοχή περισσότερων φορέων.
Καταληκτικά, τα θέματα γύρω από το Energy Sharing και την περιοχή εφαρμογής του απαιτούν επείγουσα κυβερνητική παρέμβαση για να ενισχύσουν την ενεργειακή αποτελεσματικότητα στην Ελλάδα.
Αρρυθμίες στο net billing παραμένουν, με καθυστερήσεις να προκαλούν προβλήματα, όπως έκλεισε η κ. Σούκα, «σημαντικά προβλήματα ενδέχεται να εντοπιστούν στη διαδικασία συμψηφισμού, επηρεάζοντας αρνητικά τους συμμετέχοντες».
Διαβάστε επίσης