ΔΕΘ 2023: Μειωμένοι άμεσοι φόροι και προκλήσεις για τη μεσαία τάξη

Η διαδικασία για την οικονομική παρέμβαση της ΔΕΘ είναι σε πλήρη εξέλιξη, με τις τελικές αποφάσεις να αναμένονται στα τέλη του μήνα, οπότε και θα έχει ολοκληρωθεί η διαβούλευση ανάμεσα στο υπουργείο Οικονομικών και την Κομισιόν για τον δημοσιονομικό χώρο που θα είναι διαθέσιμος για νέες παροχές.

Παράλληλα, μελέτες από τον τραπεζικό τομέα υπογραμμίζουν τις σοβαρές επιπτώσεις της ακρίβειας στους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, διαμορφώνοντας το πλαίσιο για τις ανακοινώσεις που θα κάνει ο Πρωθυπουργός.

Καμία μείωση στον ΦΠΑ

Στο υπουργείο Οικονομικών επισημαίνουν ότι η κύρια προτεραιότητα είναι η μόνιμη στήριξη των εισοδημάτων μέσω αυξήσεων μισθών και μείωσης των άμεσων φόρων. Ωστόσο, απορρίπτονται οι προτάσεις για μείωση του ΦΠΑ και για την επαναφορά των δώρων στις συντάξεις και το Δημόσιο.

Όσον αφορά τις μειώσεις φόρων κατανάλωσης, Αθήνα υπογραμμίζει ότι έχει εκπληρώσει πλήρως τις υποχρεώσεις της σύμφωνα με τις κοινοτικές κατευθύνσεις. Κάθε κράτος έχει την ευχέρεια να καθορίζει τους συντελεστές σε σχέση με τις εσωτερικές οικονομικές συνθήκες. Ειδικότερα, σημειώνεται ότι ο πραγματικός φορολογικός συντελεστής είναι ήδη σημαντικά χαμηλότερος από το 24%. Σε ό,τι αφορά την επιστροφή του 13ου και 14ου μισθού ή σύνταξης, η κυβέρνηση αναφέρει ότι το κόστος είναι απαγορευτικό, ξεπερνώντας τα 3 δισ. ευρώ ετησίως.

Ακρίβεια και σχέδια στο «ψηλό» επίπεδο

Από την άλλη πλευρά, μια μελέτη της Eurobank με τίτλο «Πληθωρισμός και Φορολογική Επιβάρυνση των Νοικοκυριών» προειδοποιεί για την «ολίσθηση κλιμακίου» (σ.σ. τη σιωπηρή αύξηση του φορολογικού βάρους λόγω πληθωρισμού) και αναδεικνύει τα οφέλη της «τιμαριθμοποίησης» της φορολογικής κλίμακας, που θα μπορούσε να ελαφρύνει τη φορολογική επιβάρυνση στον πληθωρισμό.

Ωστόσο, όπως μεταδίδει το newmoney.gr, η κυβέρνηση φαίνεται να απορρίπτει τις προτάσεις για «τιμαριθμοποίηση», καθώς μια μόνιμη εφαρμογή ενδεχομένως να θέσει σε κίνδυνο τη δημοσιονομική σταθερότητα της χώρας σε περίπτωση που ο πληθωρισμός παραμείνει υψηλός.

Προς το παρόν, το οικονομικό επιτελείο εξετάζει μια σημαντική, αλλά εφάπαξ προσαρμογή στη φορολογική κλίμακα, που θα ωφελήσει τα μεσαία εισοδήματα έως 50.000 ευρώ το χρόνο, εστιάζοντας ιδιαίτερα σε οικογένειες με παιδιά. Για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της ακρίβειας, προγραμματίζονται αύξηση του κατώτατου μισθού και ειδικά μέτρα στήριξης όπως κριθεί αναγκαίο.

Κρυφές επιβαρύνσεις από τον πληθωρισμό

Η μελέτη της Eurobank επίσης αναδεικνύει το δημοσιονομικό κόστος που προκύπτει από την ανυπαρξία τιμαριθμοποίησης, καθώς η πραγματική φορολογική επιβάρυνση αυξήθηκε από 9,9% το 2021 σε 11,1% το 2023, κοστίζοντας στους φορολογούμενους περίπου 800 εκατ. ευρώ μόνο το 2023.

Επιπλέον, η ίδια μελέτη δείχνει ότι η πλήρης τιμαριθμοποίηση θα μπορούσε να μειώσει τα φορολογικά έσοδα του 2025 κατά σχεδόν 1 δισ. ευρώ. Αντιθέτως, μια πιο ήπια προσέγγιση «τύπου Πορτογαλίας» θα περιόριζε την απώλεια στα 600 εκατ. ευρώ.

Μέσα στις «συμπληγάδες» της φορολογίας η μεσαία τάξη

Πάντως, η μη τιμαριθμοποίηση επηρεάζει διαφορετικά τους πολίτες ανάλογα με την πηγή του εισοδήματός τους:

– Σχεδόν το 47% της αύξησης του φόρου στα εισοδήματα μισθωτής εργασίας και συντάξεων οφείλεται στη μη τιμαριθμοποίηση διότι μεταξύ 2021 και 2023.

– Αντίθετα, η αύξηση στους φόρους εισοδημάτων από επιχειρηματική δραστηριότητα παρέμεινε ελάχιστη, με μια αύξηση 1,1 ποσοστιαίας μονάδας, εκ των οποίων μόλις 0,1 μονάδα σχετίζεται με τη μη τιμαριθμοποίηση.

– Η ανυπαρξία τιμαριθμοποίησης πλήττει κυρίως τα μεσαία και ανώτερα στρώματα, όπου τα μισθώματα αν και είχαν δυνατότητες μείωσης, δεν αξιοποιήθηκαν ούτε από 11% έως 22% ανάλογα με την κλίμακα.

– Τα χαμηλότερα στρώματα δεν έχουν να κερδίσουν τίποτα από την τιμαριθμοποίηση της κλίμακας, καθώς οι φόροι για αυτά είναι ήδη μηδενικοί. Αντίθετα, για τα υψηλότερα εισοδήματα το όφελος από τη μείωση θα ήταν μικρότερο των 12%.

Κατώτατος μισθός: Θετικές οι προοπτικές

Σε ό,τι αφορά την αύξηση των εισοδημάτων, μια ανάλυση της Alpha Bank επισημαίνει ότι οι αυξήσεις στον κατώτατο μισθό, ιδίως στην Ελλάδα (6,1%), την Πορτογαλία (6,1%) και την Ισπανία (4,4%), είναι «ικανοποιητικές».

Η μελέτη αναγνωρίζει ότι η τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας θα μπορούσε να ενισχύσει τα εισοδήματα, καθώς ο πληθωρισμός έχει προσθέσει επιπλέον βάρος στις φορολογικές υποχρεώσεις.

Την ίδια στιγμή, τονίζεται πως το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών θα μπορούσε να βελτιωθεί περαιτέρω, λόγω της αύξησης της απασχόλησης και μείωσης της ανεργίας, της ενδυνάμωσης του κατώτατου μισθού και της αποδέσμευσης των τριετιών στον ιδιωτικό τομέα, αλλά και μέσω άλλων βελτιώσεων παράλληλα όπως η μείωση ασφαλιστικών εισφορών και αύξηση συντάξεων ανάλογα με την αύξηση του πληθωρισμού και του ΑΕΠ.

Διαβάστε περισσότερα

Η Γερμανία σε κίνδυνο οικονομικής κρίσης

Ενέργεια: Αντίκτυποι από τις μειώσεις στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου (γράφημα)

ΔΕΗ: Προβλέψεις για 2 δισ. EBITDA το 2025 και δυναμική ανάπτυξη στο broadband με 4.000 αιτήσεις σε 40 ημέρες

Για περισσότερες ειδήσεις της ημέρας επισκεφθείτε το Πρώτο Θέμα.