Αναλύσεις δείχνουν τις περιοχές με τα περισσότερα εγκαταλελειμμένα ακίνητα στην στεγαστική κρίση

Στην Ελλάδα, η αναζήτηση προσιτής κατοικίας έχει γίνει εξαιρετικά δύσκολη για μια ευρεία γκάμα πολιτών – νέοι, φοιτητές, ζευγάρια και ηλικιωμένοι. Οι τιμές στην αγορά ακινήτων, είτε για αγορά είτε για ενοικίαση, συνεχίζουν να σημειώνουν ανοδική πορεία, με τις κατοικίες να αποτελούν ολοένα και πιο σπάνιο προνόμιο για πολλούς. Σύμφωνα με δεδομένα από τη Blupeak Estate Analytics, που ειδικεύεται στην ανάλυση της αγοράς ακινήτων, σε συνεργασία με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, παρατηρείται ότι η πλειονότητα των ακινήτων παραμένει αναξιοποίητη.

Στη χώρα μας, ο συνολικός αριθμός κατοικιών φτάνει περίπου τα 6,5 εκατομμύρια. Εκ των οποίων, περισσότερα από 2,2 εκατομμύρια είναι κλειστά, γεγονός που αντιπροσωπεύει ένα ποσοστό > 33%, το οποίο είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη, όπου οι αντίστοιχοι δείκτες σε πολλές χώρες κυμαίνονται μεταξύ 10% και 15%.

Η κατάσταση αυτή είναι εντονότερη σε πέντε κυριότερες περιοχές: στην Αττική, με 526.000 κλειστά σπίτια, την Κεντρική Μακεδονία με 363.000, την Πελοπόννησο με 209.000, τη Δυτική Ελλάδα με 155.000 και τη Θεσσαλία με 133.000. Σχεδόν 6 στα 10 άδεια σπίτια βρίσκονται αυτές τις πέντε περιοχές, αποτυπώνοντας μια ανισότητα ανάμεσα στη ζήτηση και την προσφορά.

Εντυπωσιακή είναι επίσης η ηλικία των ακινήτων αυτών. Τα δεδομένα της Blupeak δείχνουν ότι η πλειονότητά τους έχει κατασκευαστεί μεταξύ 1961 και 1980, με περίπου 3 εκατομμύρια κατοικίες, ενώ 1,6 εκατομμύρια χτίστηκαν τη δεκαετία του ’80. Περισσότερα από 1,1 εκατομμύρια ακίνητα χρονολογούνται από την περίοδο 1946–1960, γεγονός που σημαίνει ότι το μεγαλύτερο μέρος του αποθέματος είναι άνω των 30 ετών. Αυτή είναι μία βασική αιτία που πολλά από αυτά παραμένουν αναξιοποίητα.

Πολλά από αυτά τα σπίτια έχουν οικοδομηθεί με παλιούς κανονισμούς, χωρίς επαρκείς μονώσεις ή ενεργειακή αποδοτικότητα και παρουσιάζουν φθορές που απαιτούν συντήρηση. Οι ιδιοκτήτες συχνά θεωρούν την ανακαίνισή τους οικονομικά ασύμφορη και επιλέγουν να τα διατηρούν κλειστά.

Αιτίες της αναξιοποίησης

Οι λόγοι που οδηγούν στο κλείσιμο ακινήτων είναι πολλαπλοί και αλληλένδετοι. Σημαντικός αριθμός σπιτιών ανήκει σε δευτερεύουσες κατοικίες που χρησιμοποιούνται περιστασιακά, κυρίως το καλοκαίρι. Ωστόσο, οι περισσότερες από αυτές παραμένουν ανενεργές για μεγάλο διάστημα.

Επιπλέον, πολλές παλιές κατοικίες δεν προσελκύουν ενοικιαστές ή αγοραστές λόγω της φθίνουσας ζήτησης στην περιοχή τους, καθώς και των υψηλών ανακατασκευών που απαιτούν. Η απουσία ενδιαφέροντος οφείλεται πολλές φορές και σε νομικά ή φορολογικά προβλήματα, όπως η αδιευκρίνιστη κληρονομική κατάσταση.

Το πιο σύγχρονο πρόβλημα αφορά την αύξηση των βραχυχρόνιων μισθώσεων τύπου Airbnb, καθώς πολλοί ιδιοκτήτες προτιμούν τη βραχυχρόνια ενοικίαση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλά ακίνητα να μένουν κλειστά, ενώ περιμένουν τις τουριστικές περιόδους.

Ο Βασίλης Ηλιόπουλος, ιδρυτής της Blupeak Estate Analytics, τονίζει την ανάγκη να επικεντρωθούμε στη ζωή των ήδη υπάρχουσας κατοικίας και όχι στην ανέγερση νέων: «Σε αυτή τη συνθήκη, η λύση δεν είναι να χτίσουμε κι άλλα. Αντί να τσιμεντάρουμε νέους χώρους, πρέπει πρώτα να δώσουμε ζωή στους ήδη υπάρχοντες. Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από στοχευμένες και εφαρμόσιμες παρεμβάσεις.»

Ως πρώτο βήμα προτείνει τη δημιουργία ενός Εθνικού Μητρώου Κατοικιών: μίας ολοκληρωμένης καταγραφής των κατοικιών της χώρας για την κατανόηση της κατάστασής τους. Χωρίς αυτό το πληροφοριακό υπόβαθρο, καμία στεγαστική πολιτική δεν μπορεί να αποδώσει αποτελέσματα.

Επιπλέον, είναι απαραίτητα ισχυρά φορολογικά κίνητρα για όσους επιλέγουν τη μακροχρόνια μίσθωση, όπως ελαφρύνσεις στον ΕΝΦΙΑ, μειώσεις σε τεκμήρια ή και επιδοτήσεις για ενεργειακές δαπάνες. Η υποστήριξη προγραμμάτων ανακαίνισης είναι επίσης κρίσιμη, δεδομένου ότι πολλές κατοικίες παραμένουν κλειστές λόγω των υψηλών απαιτήσεων αναβάθμισης. Μετά από κουπόνια ή συνεργασίες, η ανακαίνιση θα καθίστατο εφικτή. Τέλος, οι δήμοι πρέπει να επιτελέσουν καθοριστικό ρόλο: να λειτουργούν ως μεσάζοντες και να αξιοποιούν τα ανενεργά ακίνητα για κοινωνικές στεγαστικές ανάγκες, όπως αυτές φοιτητών και ηλικιωμένων.

Ο ίδιος υπογραμμίζει πως: «Το πρόβλημα, τελικά, δεν είναι ότι δεν έχουμε σπίτια. Είναι ότι τα σπίτια που έχουμε μένουν αναξιοποίητα. Η κρίση δεν είναι αριθμητική. Είναι κρίση κατανομής, κρίση θεσμικής αδράνειας και κρίση πολιτικών προτεραιοτήτων. Αν υπάρξει πολιτική βούληση, υπάρχουν και τα μέσα. Χρειάζεται να δούμε την κατοικία όχι απλά ως περιουσιακό στοιχείο, αλλά ως ανθρώπινη ανάγκη και κοινωνικό δικαίωμα. Μόνο τότε, τα άδεια σπίτια θα πάψουν να είναι σιωπηλά μνημεία εγκατάλειψης και θα ξαναγίνουν ζωντανοί χώροι ζωής.»

Διαβάστε ακόμη

Premia Properties: Νέες εξαγορές στα ξενοδοχεία και joint venture στα φοιτητικά σπίτια με την Unity (pic)

Ελληνικά Οινοποιεία: Εισήλθε με 12% ο Γιώργος Δασκαλάκης της Kaizen – Νέα deals ενόψει (pics)

Ενέργεια: «Εκεχειρία» στις τιμές με…καταρρευση του φυσικού αερίου στην Ευρώπη (pics)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα.