Αναλύοντας την στέγαση: Δαπάνες ελληνικών νοικοκυριών σε σύγκριση με την ΕΕ
Η ελληνική αγορά ακινήτων φαίνεται να εισέρχεται σε περίοδο στασιμότητας μετά από σχεδόν οκτώ χρόνια αδιάλειπτης αύξησης. Η αναμενόμενη διόρθωση έχει καταστεί πλέον όχι μόνο πιθανή, αλλά και σχεδόν αναπόφευκτη.
Η δραματική άνοδος των τιμών τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργήσει συγκλονιστικές καταστάσεις για τους πολίτες, καθώς η συνεχιζόμενη αύξηση των ενοικίων και των τιμών πώλησης ακινήτων καθίσταται όλο και πιο ανυπόφορη. Στην παρούσα φάση, οι ενδείξεις υπερθέρμανσης και στασιμότητας είναι εμφανείς στην αγορά.
Η στεγαστική κρίση που πλήττει τη χώρα έχει σοβαρές κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες. Η ενοικίαση πλέον συνιστά μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τα νοικοκυριά, με τις τιμές να εκτινάσσονται συνεχώς, πολλές φορές σε επίπεδα που πολλοί θεωρούν ασύμφορα, ακόμα και για παλαιά και μικρότερα ακίνητα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τον Μάιο του 2025, οι τιμές ενοικίων σημείωσαν αύξηση 10,9%, ενώ ο γενικός τομέας της στέγασης παρουσίασε αύξηση 6%. Αυτά τα δεδομένα υπογραμμίζουν τη δύσκολη κατάσταση των νοικοκυριών, με την αγορά ακινήτων να καθίσταται ένας από τους κύριους κινδύνους για τη σταθερότητα της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.
Στην έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο, η Ελλάδα καθορίζεται ως χώρα με «κρίση προσιτότητας της κατοικίας». Η Κομισιόν υπογραμμίζει την ανάγκη για μια μακροχρόνια στρατηγική που θα περιγράφει τις διαθέσιμες κατοικίες και τις στεγαστικές ανάγκες, λαμβάνοντας υπόψη τις περιφερειακές διαφορές. Μόνο με αυτό τον τρόπο μπορεί να επιτευχθεί η οικονομικά προσιτή στέγαση και να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις που προκύπτουν.
Ωστόσο, οι πολιτικές που εκτυλίσσονται μέχρι τώρα, όπως τα προγράμματα «Σπίτι μου Ι και ΙΙ» και η επιδότηση ενοικίου που προγραμματίζεται να αρχίσει τον Νοέμβριο του 2025, εμφανίζουν περιορισμένη αποτελεσματικότητα. Αυτές οι προσεγγίσεις είναι αποσπασματικές και δεν επαρκούν για να ανακόψουν την ταχεία αύξηση των τιμών και τη χειροτέρευση των στεγαστικών συνθηκών. Η αγορά παραμένει υπό πίεση, με την τετραετία 2021-2025 να σημειώνει αύξηση 22,6% στις τιμές κατοικιών και 21,5% στα ενοίκια, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ.
Ανησυχητικό είναι επίσης το φαινόμενο της αύξησης των ανείσπρακτων ενοικίων, που το 2024 κατέγραψαν αύξηση 23%. Αυτή η εξέλιξη αποκαλύπτει τις ολοένα μεγαλύτερες δυσκολίες των νοικοκυριών να αντεπεξέλθουν στις οικονομικές τους υποχρεώσεις. Το πρόβλημα αναδεικνύει την ευρύτερη κοινωνική κρίση που συνοδεύει τη στεγαστική κατάσταση και τις επιπτώσεις της στην καθημερινότητα των πολιτών. Ταυτόχρονα, η πτώση της ιδιοκατοίκησης, που μειώθηκε από 84,6% το 2005 σε μόλις 69,6% το 2023, καταδεικνύει την αυξανόμενη εξάρτηση από την ενοικίαση. Αυτή η τάση, σε συνδυασμό με την περιορισμένη διαθεσιμότητα κατοικιών, οδηγεί σε μια εκρηκτική κατάσταση. Υπάρχει έλλειμμα περίπου 200.000 κατοικιών, που δεν καλύπτεται ούτε από την έλλειψη νέων οικοδομικών αδειών, οι οποίες πλήττονται από την απόφαση του ΣτΕ για τον νέο Οικοδομικό Κανονισμό.
Στην Αττική, οι τιμές έχουν φτάσει σε επίπεδα που ανταγωνίζονται μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, με τη μέση τιμή ενοικίασης να κυμαίνεται γύρω από 12 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο και ένα μικρό διαμέρισμα στο κέντρο της Αθήνας να αγγίζει τα 583 ευρώ. Σε μια χώρα όπου το εισόδημα των νοικοκυριών δεν έχει αναλογικά αυξηθεί, αυτή η κατάσταση γίνεται εξαιρετικά δύσκολη για τη συντριπτική πλειοψηφία.
Τα στοιχεία της Eurostat για το 2024 δείχνουν ότι το 35,5% του διαθέσιμου εισοδήματος των Ελλήνων δαπανάται για στέγαση, το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ και σχεδόν διπλάσιο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, που κυμαίνεται γύρω από 19,2%. Ενώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο καταγράφεται μείωση, στην Ελλάδα η κατάσταση συσσωρεύει επιδείνωση, υποδεικνύοντας τη σοβαρότητα και διάρκειας της κρίσης.
Διαβάστε ακόμη
Salomon και Arc’teryx απογειώνουν την Amer Sports στην παγκόσμια αγορά πολυτελείας
Η Ελληνίδα που διαχειρίζεται τα πιο iconic διαμερίσματα στη Ρώμη (pics+vid)
Hydra Rock: Κινητικότητα για το 5στερο project των 475 εκατ. του Γιάννη Βαρδινογιάννη
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
