Αμετάβλητο το ελληνικό χρέος εν μέσω αναταράξεων στην Ευρώπη

Το ελληνικό δημόσιο χρέος παραμένει σε σταθερή πορεία, αψηφώντας την αναστάτωση που προέρχεται από τη συνεχιζόμενη κρίση χρέους στη Γαλλία. Οι ανησυχίες για ενδεχόμενο δημοσιονομικό εκτροχιασμό λόγω πολιτικών εξελίξεων φαίνεται ότι δεν επιβεβαιώνονται. Αντιθέτως, η κατάσταση έχει αλλάξει δραστικά για τρεις θεμελιώδεις λόγους.

Καταρχήν, η διάρθρωση του χρέους διαφέρει σημαντικά από τα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Το μεγαλύτερο τμήμα του ανήκει σε επίσημους φορείς και φέρει πολύ χαμηλά επιτόκια και μεγάλη διάρκεια αποπληρωμής. Με μέση ωρίμανση 19 ετών, η Ελλάδα ξεπερνά κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, που είναι κάτω από το ήμισυ, ενώ σχεδόν το 100% είναι με σταθερό επιτόκιο. Αυτό σημαίνει ότι οι κρατικές οικονομικές αναγκαιότητες δεν θα επηρεαστούν άμεσα, ακόμα και αν οι αγορές ταράζονται.

Δεύτερον, τα διαθέσιμα ταμειακά αποθέματα ύψους 40 δισ. ευρώ προσφέρουν σημαντική ασφάλεια. Αυτή η «μαξιλάρα» καλύπτει τρεις χρόνια χρηματοδοτικών αναγκών, επιτρέποντας στην Ελλάδα να αποφεύγει δυσμενείς εκδόσεις ομολόγων. Ως αποτέλεσμα, η χώρα δεν υπόκειται σε εκβιασμούς από τις αγορές, ακόμα και σε περιόδους πολιτικής αστάθειας.

Τρίτον, η επίδοση της χώρας σε πρωτογενή πλεονάσματα από το 2016 και έπειτα έχει ενισχύσει την αξιοπιστία της. Τα πλεονάσματα που ξεπερνούν το 3% πριν από την πανδημία φτάνουν το 4,8% για το 2024, επιβεβαιώνοντας ότι η δημοσιονομική πειθαρχία είναι μόνιμη και όχι συγκυριακή επιλογή. Αυτή η θετική εικόνα έχει γίνει αποδεκτή από τους οίκους αξιολόγησης, οι οποίοι αποκατέστησαν την επενδυτική βαθμίδα, επισημαίνοντας τη θεσμική σταθερότητα που περιορίζει την πιθανότητα εκτροχιασμού.

Όλα αυτά μειώνουν τον παραδοσιακό κίνδυνο του «πολιτικού κύκλου». Οι επενδυτές γνωρίζουν ότι, ακόμα και αν παρουσιαστούν βραχυπρόθεσμες εντάσεις, η Ελλάδα διαθέτει θεμελιώδη χαρακτηριστικά που διασφαλίζουν την εξυπηρέτηση του χρέους.

Ωστόσο, το άσχημο φάντασμα της κρίσης χρέους που χτύπησε την Ελλάδα το 2010, τώρα πλανάται πάνω από τη Γαλλία. Οι πολιτικές εξελίξεις στο Παρίσι και η απειλή υποβάθμισης του αξιόχρεου από διεθνείς οίκους αξιολόγησης (Fitch, DBRS, Scope Ratings, Moody’s και S&P) έχουν προκαλέσει συναγερμό στις αγορές. Σε συνδυασμό με τις χαμηλές αναπτυξιακές επιδόσεις σε Γερμανία και Γαλλία και τις γεωπολιτικές εντάσεις, το σκηνικό είναι εκρηκτικό για την Ευρωζώνη.

Η Ελλάδα δεν θα μείνει ανεπηρέαστη, καθώς οι οικονομίες της Ευρώπης είναι αλληλένδετες. Ωστόσο, η σημερινή κατάσταση της χώρας διαφέρει σε μεγάλο βαθμό από αυτή του 2010. Σήμερα, οι δανειστικές της ανάγκες είναι φθηνότερες (3,35%) σε σύγκριση με αυτές της Ιταλίας (3,58%) και της Γαλλίας (3,49%), με την απόσταση σε σχέση με τη Γερμανία (2,69%) να έχει περιοριστεί σε λιγότερο από μία ποσοστιαία μονάδα.

Με το «μαξιλάρι» των διαθεσίμων και την πλήρη κάλυψη του 93% των φετινών χρηματοδοτικών αναγκών (7,45 δισ. ευρώ από τα 8 δισ.), ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους έχει την ευχέρεια να επιλέγει πότε θα βγει στις αγορές. Αυτές οι κινήσεις ενισχύονται από τη συνεχή αποκλιμάκωση του δημόσιου χρέους: από 177% του ΑΕΠ το 2022 σε 163,9% το 2023 και 153,6% το 2024, με πρόβλεψη για 143% το 2025.

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, το χρέος της Κεντρικής Κυβέρνησης ανέρχεται σε 403,2 δισ. ευρώ τον Ιούνιο, με μέσο επιτόκιο εξυπηρέτησης 1,33%. Η διάρθρωση είναι σαφώς ευνοϊκή: 16,5% βραχυπρόθεσμο, 10,1% μεσοπρόθεσμο και 73,4% μακροπρόθεσμο. Το μέσο κόστος εξυπηρέτησης παραμένει σε χαμηλά επίπεδα (1,75%), παρά την αύξηση που οφείλεται στα αναβαλλόμενα τόκους από τα δάνεια του EFSF.

Όλα αυτά συνθέτουν την εικόνα μιας χώρας που, από το «κλαμπ των απελπισμένων», έχει πλέον μετασχηματιστεί στη «σκακιέρα των ισχυρών» – και μάλιστα σε μια περίοδο που οι μεγάλες δυνάμεις της Ευρωζώνης, όπως η Γαλλία, βρίσκονται στο στόχαστρο.

Διαβάστε επίσης

Πώς με τα θαλασσινά μπορεί να καταπολεμηθεί η κλιματική αλλαγή

Εκρηκτικό φθινόπωρο: Το τριπλό τεστ αντοχής για την ελληνική οικονομία

Ποιες αλλαγές έρχονται στα Airbnb

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφθείτε το Πρώτο Θέμα