Αειφορία στον δομημένο χώρο: Το SBC αποκαλύπτει τις προτάσεις του στο ΥΠΕΝ

Μια σημαντική συνάντηση για το μέλλον των βιώσιμων κτιρίων στην Ελλάδα θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Στόχος είναι η διαμόρφωση του οδικού χάρτη “Whole Life Carbon”, ο οποίος θα αποτελέσει την πρώτη στρατηγική για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος των κτιρίων στη χώρα. Η πρωτοβουλία αυτή, που προωθεί το Ελληνικό Συμβούλιο Αειφόρων Κτιρίων (SBC Greece) σε συνεργασία με το ΥΠΕΝ και το World Green Building Council (WGBC), στοχεύει στη διαμόρφωση εθνικής πολιτικής για τον ενσωματωμένο και λειτουργικό άνθρακα έως το 2026.

Το SBC Greece είναι ένας ανεξάρτητος μη κερδοσκοπικός οργανισμός που επιδιώκει να τοποθετήσει τη χώρα στον παγκόσμιο χάρτη της πράσινης δόμησης. Ιδρύθηκε σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης και πολιτικής αβεβαιότητας, με στόχο την ενεργό συμμετοχή της Ελλάδας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Πράσινων Κτιρίων, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη ενός βιώσιμου και υγιούς δομημένου περιβάλλοντος.

Από την αρχή, το SBC Greece έχει επιστήσει την προσοχή στις παθογένειες της εγχώριας αγοράς, όπως το γηρασμένο και ενεργοβόρο κτιριακό απόθεμα και την καθυστέρηση στην εφαρμογή ευρωπαϊκών κανόνων. Μέσω εκπαιδεύσεων και διαλόγου με την Πολιτεία, επιθυμεί να αλλάξει τη εικόνα της αειφορίας και να την καθορίσει ως αναγκαία και οικονομικά βιώσιμη.

«Πρέπει να κινούμαστε ταχύτερα», τόνισε ο πρόεδρος του SBC Greece, Αλέξανδρος Αθανασούλας, καθώς υπογράμμισε ότι η αειφορία είναι μια ολιστική φιλόδοξη προσπάθεια που περιλαμβάνει όχι μόνο την εξοικονόμηση ενέργειας, αλλά και την αναγνώριση του συνολικού περιβαλλοντικού και κοινωνικού αποτυπώματος των κατασκευών.

Ο οδικός χάρτης

Το ελληνικό πλάνο για αειφόρα κτίρια εντάσσεται σε ευρωπαϊκό πρόγραμμα του ERN (European Regional Network) του WGBC, συμμετέχοντας ως μία από τις τέσσερις νέες χώρες για την περίοδο 2024-2026. Ο στόχος είναι ο οδικός χάρτης για τα “Whole Life Carbon Buildings” να παραδοθεί στο ΥΠΕΝ μέχρι το 2026 και να ενσωματωθεί στις εθνικές πολιτικές.

Ο οδικός χάρτης εστιάζει στη μέτρηση και μείωση του συνολικού ανθρακικού αποτυπώματος των κτιρίων, είτε κατά την ανέγερση, είτε κατά τη λειτουργία τους. Για πρώτη φορά σε εθνικό επίπεδο, θα ληφθούν υπόψη οι εκπομπές καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής ενός κτιρίου, με τις πληροφορίες να χωρίζονται σε ενσωματωμένο και λειτουργικό άνθρακα.

Ο ενσωματωμένος άνθρακας αναφέρεται στην περιβαλλοντική επίπτωση των υλικών κατά την κατασκευή τους, ενώ ο λειτουργικός άνθρακας περιλαμβάνει τις εκπομπές κατά τη χρήση του κτιρίου, οι οποίες διαρκούν πολλά χρόνια, συχνά πάνω από 50.

Το πραγματικό κόστος

Ο αντιπρόεδρος του SBC Greece, Παντελής Λεβαντής, επισήμανε ότι η αειφορία συχνά θεωρείται πολυτέλεια, αλλά οι συνέπειες της αδράνειας είναι πολύ πιο κοστοβόρες. «Η επιβάρυνση για μια νέα κατασκευή που πληροί τα κριτήρια αειφορίας δεν υπερβαίνει το 5%-8% του προϋπολογισμού», προσθέτοντας ότι οι αειφόρες δομές έχουν αποδεδειγμένα θετικό ισοζύγιο μακροπρόθεσμα.

Η στρατηγική δεν αποσκοπεί στην κατεδάφιση παλαιών κτιρίων αλλά στην ανακαίνισή τους, αναγνωρίζοντας ότι η αναβάθμιση του υπάρχοντος κτιριακού αποθέματος είναι ο πιο ρεαλιστικός δρόμος προς την αειφορία. Η αναγκαία επένδυση στην αειφορία δεν συνίσταται μοναχά σε κατασκευαστικά επιτεύγματα αλλά και στο τρόπο που διαχειριζόμαστε τους πόρους και τα απόβλητα.

Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην αναγκαιότητα οι δημόσιες υποδομές, όπως τα σχολεία, να αποτελέσουν πρότυπα αειφορίας, καθώς η αναβάθμιση των σχολικών κτιρίων θα έχει άμεσες θετικές επιπτώσεις στην καθημερινότητα των μαθητών.

Οι τρεις πυλώνες

Η συζήτηση γύρω από τον οδικό χάρτη “Whole Life Carbon” αναδεικνύει την σημαντική θέση του SBC Greece στην προώθηση βιώσιμων πρακτικών. Συγκεκριμένα, τρεις είναι οι βασικοί τομείς δράσης του Συμβουλίου: η θεσμική εκπροσώπηση, η έρευνα και εκπαίδευση, και η πιστοποίηση αειφορίας.

• Πυλώνας Α: Διαβούλευση και Προάσπιση

Ο SBC Greece συνεργάζεται με τις αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το ελληνικό κράτος, επιδιώκοντας τη νομοθετική επιρροή και τη διαμόρφωση πολιτικών βιώσιμης ανάπτυξης.

• Πυλώνας Β: Έρευνα και Εκπαίδευση

Η ανάπτυξη δεξιοτήτων στους επαγγελματίες του κτιριακού τομέα είναι ο στόχος αυτής της δράσης, μέσα από συνεργασίες με διεθνείς οργανισμούς.

• Πυλώνας Γ: Συστήματα Αξιολόγησης και Πιστοποίησης Αειφορίας

Η προώθηση διεθνών συστημάτων πιστοποίησης αειφορίας είναι κεντρικός στόχος, δημιουργώντας ένα κοινό πλαίσιο αξιολόγησης.

Σημειώνεται ότι η Ελλάδα παρουσιάζει καθυστέρηση σχετικά με τις πιστοποιήσεις αειφορίας, με μόλις 100 κτίρια να κατέχουν διεθνείς πιστοποιήσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχωρά σε προγράμματα επικείμενης εφαρμογής ενιαίου χρονοδιαγράμματος για όλα τα νέα δημόσια και ιδιωτικά κτίρια.

Ο επανακαθορισμός της έννοιας του «κτιρίου αναφοράς», όπως ορίζεται από τον υφιστάμενο κανονισμό ΚΕΝΑΚ, απαιτεί μια συνολική προσέγγιση που δεν εξαντλείται στην ενεργειακή απόδοση.

Η νέα εποχή της δόμησης απαιτεί κτίρια με πλήρη βιωσιμότητα και μειωμένο ανθρακικό αποτύπωμα καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής τους, συνδυάζοντας αρχιτεκτονική, τεχνολογία και κοινωνική ευθύνη.

Διαβάστε επίσης