Νέα εποχή στη διαχείριση των ΦΟΔΣΑ με τις πρωτοβουλίες της ΡΑΑΕΥ

Ο αντιπρόεδρος της ΡΑΑΕΥ, καθηγητής Κωνσταντίνος Αραβώσης, ανακοίνωσε ότι μέχρι το τέλος του έτους θα ολοκληρωθεί η μελέτη σχετικά με τους δείκτες των ΦΟΔΣΑ, προαναγγέλλοντας μια νέα περίοδο μεταρρυθμίσεων που θα επηρεάσει τη διαχείριση στερεών αποβλήτων στη χώρα. Οι σχετικές πρωτοβουλίες στοχεύουν στη δημιουργία ενός συνεκτικού πλαισίου παρακολούθησης και αξιολόγησης με βασικούς στόχους τη διαφάνεια, την αποδοτικότητα και την οικονομική βιωσιμότητα των ΦΟΔΣΑ, τη στιγμή που οι πιέσεις για ευθυγράμμιση με τους ευρωπαϊκούς στόχους κυκλικής οικονομίας είναι εντονότερες από ποτέ. Σημείωσαν πηγές στο energygame.gr ότι οι κινήσεις της ΡΑΑΕΥ καταγράφουν θετική κατεύθυνση καθώς απαιτείται στενή εποπτεία και διαφάνεια. Ωστόσο, η επίτευξη των στόχων εξαρτάται από την αποτελεσματική στελέχωση των ΦΟΔΣΑ. «Για να επιτευχθούν οι στόχοι, πρέπει να υπάρξει το κατάλληλο, εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό» ανέφερε ο κ. Αραβώσης.

Δείκτες απόδοσης και νέος αλγόριθμος

Μια από τις πιο σημαντικές αλλαγές που προωθεί η ΡΑΑΕΥ είναι η αναθεώρηση των δεικτών που αφορούν την παρακολούθηση της απόδοσης των ΦΟΔΣΑ, εξαλείφοντας τον κατακερματισμό και τις ελλείψεις σε αξιόπιστα στοιχεία και κριτήρια ανά περιφέρεια. Η νέα μελέτη, που ολοκληρώνεται στο τέλος του τρέχοντος έτους, θα εισαγάγει ένα ενιαίο σύστημα δεικτών που θα αξιολογεί την πρόοδο στην ανακύκλωση και την ενεργειακή αξιοποίηση απορριμμάτων.

Στο πλαίσιο αυτής της μεταρρύθμισης, θα αναπτυχθεί «ένας αλγόριθμος που θα υπολογίζει το βιοαποδομήσιμο κλάσμα των στερεών αποβλήτων, το οποίο λογίζεται ως ανανεώσιμη πηγή ενέργειας και έχει ιδιαίτερη ταρίφα». Μέχρι τώρα, η τιμολόγηση αυτού του κλάσματος στηρίζεται σε υπολογισμούς χωρίς σταθερή μέθοδο, γεγονός που καθιστούσε δύσκολες τις επενδύσεις. Ο νέος αλγόριθμος θα φέρει διαφάνεια, καθιστώντας σαφές στους επενδυτές αν μια επένδυση στον τομέα της ενεργειακής αξιοποίησης είναι βιώσιμη ή όχι, συνδέεται με τον στόχο της εκτροπής του 90% από τους ΧΥΤΑ και την ενίσχυση του ποσοστού ενέργειας από αποβλήτα στο εθνικό ενεργειακό μείγμα.

Οικονομική βιωσιμότητα των ΦΟΔΣΑ

Ιδιαίτερη σημασία έχει και η μελέτη που αφορά την οικονομική βιωσιμότητα των ΦΟΔΣΑ. Πολλοί φορείς αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους λόγω ελλείψεων σε προσωπικό, τεχνική επάρκεια ή χρηματοδότηση. Γι’ αυτόν τον λόγο, η ΡΑΑΕΥ προγραμματίζει την εκπόνηση ενός χρηματοοικονομικού μοντέλου που θα περιλαμβάνει τεχνικούς, ποιοτικούς και περιβαλλοντικούς δείκτες, ώστε να αποτυπώνει τη συνολική κατάσταση κάθε φορέα.

«Τέλος του έτους θα αποστείλουμε ένα report με όλους τους δείκτες για τους ΦΟΔΣΑ, με συγκριτική αξιολόγηση. Θα ξέρουμε την επίδραση του καθενός και πού υστερεί και πού υπερτερεί» είπε ο κ. Αραβώσης. Η σχετική έκθεση θα αποτελέσει εργαλείο για τα συναρμόδια υπουργεία, προσφέροντας συγκριτική εικόνα για την ενίσχυση των αδύναμων φορέων.

Ψηφιακή πλατφόρμα παραπόνων

Μια από τις καινοτόμες πρωτοβουλίες είναι η δημιουργία ψηφιακής πλατφόρμας παραπόνων για τον τομέα των αποβλήτων. Πολίτες και φορείς συχνά αναφέρουν ότι η ανακύκλωση υπονομεύεται όταν τα ανακυκλώσιμα συλλέγονται με τα σύμμεικτα. Η ΡΑΑΕΥ επιδιώκει να ακούσει τις φωνές αυτές προσφέροντας ένα κανάλι καταγγελιών.

Η πλατφόρμα θα δέχεται αναφορές σε τέσσερις βασικές κατηγορίες: συλλογή σύμμεικτων και ανακυκλώσιμων με τα ίδια απορριμματοφόρα, ανεξέλεγκτη διάθεση, παράνομη καύση και δυσλειτουργίες στις εγκαταστάσεις. Οι αναφορές αυτές θα σταλούν στους αρμόδιους δήμους και ΦΟΔΣΑ, ενώ η Αρχή θα εκδίδει τακτικά αναφορές για την ανταπόκριση, δημιουργώντας έναν μηχανισμό κοινωνικού ελέγχου.

Επιπλέον, οι ΦΟΔΣΑ θα βαθμολογούνται μέσα από ένα πολυκριτηριακό σύστημα συνεργασίας με το Πολυτεχνείο, προκειμένου η κατάταξή τους να γίνεται με αντικειμενικότητα. «Όλοι θα ξεκινούν από τη βάση, αλλά στη συνέχεια θα ξέρουμε ποιος παίρνει 8 ή 9 και ποιος μένει στο 6», πρόσθεσε ο αντιπρόεδρος της ΡΑΑΕΥ, επισημαίνοντας ότι η διαδικασία θα επιβραβεύει τους καλύτερους φορείς, προσφέροντας κίνητρα στους υπόλοιπους.

Software παρακολούθησης και τρεις ετήσιες αναφορές

Το νέο σχέδιο εποπτείας περιλαμβάνει και την ανάπτυξη ειδικού λογισμικού για την άμεση συγκέντρωση των δεδομένων των ΦΟΔΣΑ σε πραγματικό χρόνο. Το λογισμικό αυτό θα επιτρέπει την άμεση αποτύπωση των δεικτών, τερματίζοντας τις καθυστερήσεις ή τις ελλείψεις στοιχείων.

Η ΡΑΑΕΥ προγραμματίζει τρεις ετήσιες αναφορές: την ετήσια αξιολόγηση των ΦΟΔΣΑ, την παρουσίαση των δεικτών που θα παραδίδεται στα συναρμόδια υπουργεία, και την ανανέωση της δέσμης μέτρων και του οδηγού πιστοποίησης. Με τη δράση αυτή δημιουργείται ένα σύστημα συνεχούς παρακολούθησης και λογοδοσίας, λειτουργώντας ως «καθρέφτης» της απόδοσης των φορέων.

Οδηγός πιστοποίησης και ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων

Κεντρικό εργαλείο αποτελεί ο οδηγός πιστοποίησης που θα επικαιροποιείται ετησίως, παρέχοντας στις διοικήσεις των ΦΟΔΣΑ ένα ενιαίο πλαίσιο προετοιμασίας με σαφή κριτήρια. Συνδυαστικά, η ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων λειτουργεί ως «οδικός χάρτης» για την εκπλήρωση των απαιτήσεων των ΦΟΔΣΑ.

Ο οδηγός και η δέσμη μέτρων δεν θα παραμείνουν στατικά, αλλά θα ενημερώνονται τακτικά, διασφαλίζοντας ότι τα κριτήρια θα αξιολογούν τις εξελίξεις και τις ανάγκες της αγοράς.

Οι αλλαγές που δρομολογούνται προέρχονται από χρόνιες αδυναμίες, όπως η έλλειψη δεδομένων, οι καθυστερήσεις στα έργα και η ανεπάρκεια προσωπικού. Μέσω των νέων πρωτοβουλιών, η ΡΑΑΕΥ στοχεύει στην αναβάθμιση ενός διαφανούς και αποδοτικού πλαισίου, ικανού να καλύψει τις ανάγκες τόσο των φορέων όσο και των πολιτών.

«Το ζητούμενο είναι να ξεκαθαρίσουμε το τοπίο ώστε να είναι καθαρά τα χαρτιά για όλους τους εμπλεκόμενους» κατέληξε ο κ. Αραβώσης, αποτυπώνοντας το νέο θεσμικό και επιχειρησιακό περιβάλλον που θα εφαρμοστεί μέχρι το τέλος του έτους.

Όπως αναφέρουν πηγές στο energygame.gr, οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών είχαν επηρεάσει αρνητικά τη διαχείριση απορριμμάτων για πολλές δεκαετίες με φράσεις όπως «Not in my backyard» και «not during my tenure», επιβραδύνοντας κρίσιμες υποδομές και καθιστώντας την Ελλάδα πίσω σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Διαβάστε ακόμη