Δύο σημαντικές παρεμβάσεις που ενδέχεται να αναμορφώσουν την αγορά των μισθώσεων βρίσκονται στη διαδικασία υλοποίησης από την κυβέρνηση, εν όψει της νομοθετικής προετοιμασίας για τα μέτρα που θα ανακοινωθούν στη ΔΕΘ. Η πρώτη παρέμβαση αφορά την αύξηση της ευελιξίας στη φορολογική απαλλαγή για τις μισθώσεις κύριας κατοικίας, ενώ η δεύτερη περιλαμβάνει τη σύσταση πιστοποιητικού φερεγγυότητας για τους ενοικιαστές. Σύμφωνα με το υφιστάμενο καθεστώς, οι ιδιοκτήτες έχουν δικαίωμα φορολογικής απαλλαγής για τρία χρόνια, εφόσον μισθώσουν ένα κενό ακίνητο για τουλάχιστον 36 μήνες. Αυτό το μέτρο, που έχει ήδη επεκταθεί μέχρι το 2026, έχει αποφέρει κάποια αποτελέσματα, αλλά και σημαντικά κενά.
Η ΠΟΜΙΔΑ, κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη και τους υφυπουργούς Θάνο Πετραλιά και Γιώργο Κώτσηρα, ζήτησε την επέκταση της απαλλαγής και για βραχύχρονες μισθώσεις, κυρίως για σημαντικές κοινωνικές ομάδες όπως γιατροί, δάσκαλοι, στρατιωτικοί, αστυνομικοί και εποχικοί εργαζόμενοι σε τουριστικές περιοχές. Αυτές οι κατηγορίες είναι συχνά αναγκασμένες να μετακινούνται άμεσα και να αναζητούν στέγη για μικρές χρονικές περιόδους, χωρίς όμως να έχουν πρόσβαση σε κατάλληλες κατοικίες.
Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, σύμφωνα με τον Ν. 5073/2023, προβλέπει ότι η φορολογική απαλλαγή ισχύει μόνο σε μισθώσεις διάρκειας 36 μηνών, για ακίνητο μέχρι 120 τ.μ. που έχει δηλωθεί ως «κενό» τα προηγούμενα τρία χρόνια. Σε περίπτωση που ο ενοικιαστής αποχωρήσει πριν από την ολοκλήρωση της τριετίας, η απαλλαγή ανακαλείται, υποχρεώνοντας τον ιδιοκτήτη να καταβάλει φόρους αναδρομικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι ιδιοκτήτες να αποθαρρύνονται από την ενοικίαση, ιδιαίτερα σε περιοχές με υψηλή κινητικότητα ενοικιαστών.
Η κυβέρνηση εξετάζει τώρα δύο ουσιώδεις τροποποιήσεις ως απάντηση στις προτάσεις της ΠΟΜΙΔΑ. Η πρώτη θα επιτρέπει τη μείωση του τριετούς ορίου, ώστε η απαλλαγή να ισχύει και για βραχυχρόνιες μισθώσεις, δίνοντας έτσι ευκαιρίες σε χιλιάδες κλειστά ακίνητα να επανενταχθούν στην αγορά. Η δεύτερη αλλαγή προβλέπει ότι η απαλλαγή θα συνδέεται με το ακίνητο και όχι με τον ενοικιαστή. Έτσι, αν ο ενοικιαστής αποχωρήσει νωρίς, ο ιδιοκτήτης του ακινήτου δεν θα χάνει την φορολογική του απαλλαγή, υπό την προϋπόθεση ότι το ακίνητο θα παραμείνει μισθωμένο. Με αυτόν τον τρόπο, ο ιδιοκτήτης θα έχει τη δυνατότητα να κάνει διαδοχικές μισθώσεις χωρίς τον φόβο της απώλειας επιδοτήσεων.
Αυτή η αλλαγή θα επιλύσει δύο κύρια ζητήματα: τα «φέσια» από ενοικιαστές που αποχωρούν ξαφνικά και την έλλειψη στέγης για επαγγελματίες που μετακομίζουν σε απομακρυσμένες περιοχές για σύντομες περιόδους. Ανάλογες ανάγκες ενδέχεται να προκύψουν σε νησιά που υποφέρουν από ανεπάρκεια σε γιατρούς ή εκπαιδευτικούς, καθώς και σε τουριστικούς προορισμούς, όπου οι εργαζόμενοι χρειάζονται προσωρινή στέγαση μόνο κατά τη διάρκεια της τουριστικής σεζόν.
Η ΠΟΜΙΔΑ ζήτησε επίσημα η νέα ρύθμιση να επεκταθεί σε όλες τις κατηγορίες κατοικιών που σήμερα είναι εκτός της αγοράς μισθώσεων για διάφορους λόγους. Στη σύσταση περιλαμβάνονται κενές κατοικίες, ακίνητα που χρησιμοποιούνται για αυτοκατοίκηση, νέα κτίσματα που ενοικιάζονται πρώτη φορά, κατοικίες που έχουν υποστεί ριζικές ανακαινίσεις με νόμιμη άδεια, πρώην επαγγελματικοί χώροι που έχουν διαμορφωθεί σε κατοικίες, καθώς και ακίνητα που ανήκουν σε νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
Δεύτερο θέμα που θίγει η ΠΟΜΙΔΑ είναι και η ρύθμιση για τα αυθαίρετα, καθώς η τελευταία κατάσταση τακτοποίησης, συγκεκριμένα η Κατηγορία 5, έχει λήξει από την 1η Οκτωβρίου 2020 και δεν είναι δυνατή η επανακατοχύρωσή της. Η ομοσπονδία έχει επισημάνει την ανάγκη να δοθεί ξανά η δυνατότητα τακτοποίησης σε αυθαίρετες κατασκευές που δημιουργήθηκαν μέχρι τις 28 Ιουλίου 2011, δεδομένου ότι χιλιάδες ιδιοκτήτες παραμένουν εγκλωβισμένοι και δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τις περιουσίες τους. Η μη ενεργοποίηση της ρύθμισης αποκλείει τις συγκεκριμένες ιδιοκτησίες από την αγορά, εμποδίζοντας ανακαινίσεις ή νόμιμες μισθώσεις, γεγονός που οδηγεί σε απώλειες πολύτιμου χώρου σε μια περίοδο έντονης στεγαστικής πίεσης. Σύμφωνα με την ΠΟΜΙΔΑ, το ζήτημα της επανεξέτασης θα μπορούσε να προσφέρει σημαντική βοήθεια στους ιδιοκτήτες με «παγωμένα» ακίνητα και στη συνολική προσπάθεια αύξησης της προσφοράς κατοικιών.
Ταυτόχρονα, προχωρά η διαδικασία για ένα πιστοποιητικό φερεγγυότητας για ενοικιαστές. Μέσω του Μητρώου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους ή της Ανεξάρτητης Αρχής Πιστοληπτικής Αξιολόγησης, θα εκδίδεται ένα επίσημο έγγραφο που θα δείχνει την πιστοληπτική κατάσταση του υποψήφιου ενοικιαστή. Έτσι, οι ιδιοκτήτες θα ενημερώνονται για τυχόν χρέη που μπορεί να έχει ο ενοικιαστής, ενώ οι ίδιοι οι ενοικιαστές θα μπορούν να χρησιμοποιούν αυτό το πιστοποιητικό ως μέσο αποδεικνύοντας την οικονομική τους αξιοπιστία.
Με αυτές τις αλλαγές, εκτιμάται ότι θα υπάρξει άμεση επανένταξη πλήθους κλειστών ακινήτων στην αγορά, γεγονός που θα συμβάλλει στην αύξηση προσφοράς και στη σταδιακή ρύθμιση των τιμών. Οι ιδιοκτήτες θα έχουν την ασφάλεια ότι θα διατηρήσουν την φορολογική τους απαλλαγή ακόμα και αν αλλάξει ο ενοικιαστής, ενώ οι ενοικιαστές θα αποκτήσουν το κατάλληλο εργαλείο για την απόδειξη της αξιοπιστίας τους. Ο στόχος της κυβέρνησης είναι να συνδυάσει αυτά τα δύο εργαλεία, δίνοντας ώθηση στη στεγαστική αγορά χωρίς να δημιουργηθεί νέα δημοσιονομική επιβάρυνση.
Διαβάστε επίσης
Αθήνα – Θεσσαλονίκη: Ενεργοποιούνται οι κάμερες AI – Άμεσες κλήσεις στο κινητό
Λάρι Ελισον – Oracle: Ο «κακός» της Silicon Valley επιστρέφει θριαμβευτικά με περιουσία $400 δισ.
Πτώση στην αγορά ΑΠΕ: Από το «μπουμ» των φωτοβολταϊκών σε αναστροφή σε μπαταρίες (πίνακες)
Για περισσότερες ειδήσεις της επικαιρότητας επισκεφθείτε το Πρώτο Θέμα