ΔΕΘ: Σχεδιάζεται καινοτόμο φορολογικό μοντέλο οικογένειας με γαλλικές επιρροές

Λίγο πριν την έναρξη της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ), οι συζητήσεις στο κυβερνητικό επιτελείο περιστρέφονται γύρω από έναν όρο που μέχρι πρόσφατα γινόταν αναφορά μόνο στα γαλλικά φορολογικά εγχειρίδια: το “quotient familial”. Αυτό το μοντέλο φορολόγησης, το οποίο έχει εφαρμοστεί στη Γαλλία για πολλές δεκαετίες, εξετάζεται πλέον για να υιοθετηθεί και στην Ελλάδα, με μια νέα προσέγγιση που θα είναι ευθυγραμμισμένη με τις τοπικές οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες.

Η προτεινόμενη αλλαγή στο φορολογικό σύστημα θα επικεντρώνεται στις οικογένειες με παιδιά, προσφέροντας επιστημονικά οργανωμένη στήριξη που θα καθορίζει τις ειδικές ανάγκες τους, μειώνοντας έτσι τον φορολογικό τους βάρος. Αντί να εξετάζεται αποκλειστικά το ατομικό εισόδημα, το νέο μοντέλο θα αξιολογεί και τις οικογενειακές υποχρεώσεις, παρέχοντας συνολικά ωφέλη, σε αντίθεση με την υφιστάμενη πρακτική που προσφέρει ειδικό αφορολόγητο για κάθε παιδί. Αυτή η μεταρρύθμιση προδιαγράφει επίσης μια στροφή στη φιλοσοφία της κοινωνικής πολιτικής στη χώρα.

Η επιλογή αυτή δεν είναι τυχαία, καθώς το δημογραφικό πρόβλημα έχει αναδειχθεί σε σοβαρή εθνική ανησυχία –μια άποψη που μοιράστηκε πρόσφατα και ο Έλον Μασκ– ενώ η μεσαία τάξη ασφυκτιά υπό την πίεση του αυξανόμενου κόστους ζωής. Από το 2025, το οικονομικό επιτελείο αναζητά ενεργά τρόπους για την εφαρμογή αυτού του νέου συστήματος, που αποσκοπεί στη ουσιαστική υποστήριξη των ελληνικών νοικοκυριών.

### Μια επαναστατική φιλοσοφία

Η φιλοσοφία πίσω από το γαλλικό σύστημα είναι απλή αλλά ανατρεπτική: η οικογένεια αποτελεί την κύρια φορολογική μονάδα. Το συνολικό εισόδημα του νοικοκυριού δηλώνεται ως ένας ενιαίος αριθμός, ο οποίος στη συνέχεια κατανέμεται με βάση «μονάδες» που αντιστοιχούν στα μέλη του. Έτσι, καθώς μια οικογένεια μεγαλώνει, το εισόδημά της «σπάει», οδηγώντας σε χαμηλότερη φορολόγηση.

Η εφαρμογή αυτού του μοντέλου έχει άμεσα οφέλη, καθώς διευκολύνει τις οικογένειες με παιδιά, χωρίς την ανάγκη για γραφειοκρατικές διαδικασίες ή αιτήσεις. Για πλήθος Γάλλων, το “quotient familial” αποτελεί κορυφαίο εργαλείο στην οικογενειακή πολιτική.

Ωστόσο, το γαλλικό μοντέλο δεν είναι χωρίς περιορισμούς. Υπάρχουν ανώτατα όρια, ώστε τα υψηλά εισοδήματα να μην επωφελούνται υπέρμετρα, με το κράτος να επικεντρώνεται στην αναγνωριση των αναγκών της οικογένειας.

Στην Ελλάδα, όπου η φορολογία εξακολουθεί να είναι ατομική και οι οικογενειακές ανάγκες καλύπτονται κυρίως μέσω επιδομάτων, η εισαγωγή της γαλλικής φιλοσοφίας θα αποτελούσε ριζική αλλαγή. Κυβερνητικά στελέχη αναφέρουν ότι πρόκειται για την «μεγαλύτερη φορολογική μεταρρύθμιση που έχει γίνει ποτέ υπέρ της οικογένειας».

### Ποιοι θα ωφεληθούν

Η νέα πρόταση επικεντρώνεται κυρίως στις οικογένειες με παιδιά, ιδιαίτερα σε τρίτεκνους και πολύτεκνους, καθώς και σε νοικοκυριά με έναν κύριο μισθό, διευκολύνοντας τη μεσαία τάξη που πλήττεται από το υψηλό κόστος ζωής. Αντίθετα, οι άγαμοι ή τα ζευγάρια χωρίς παιδιά θα ωφεληθούν λιγότερο, όπως και οι οικογένειες με δύο εργαζόμενους γονείς που έχουν παρόμοια εισοδήματα.

Η προσαρμογή του μηχανισμού δεν θα είναι απλή αντιγραφή του γαλλικού μοντέλου. Σύμφωνα με πληροφορίες, το νέο ελληνικό μοντέλο θα επιδιώξει να αυξήσει το αφορολόγητο ανάλογα με των αριθμό των παιδιών, παρέχοντας ταυτόχρονα πλαφόν για τα υψηλά εισοδήματα, προκειμένου να διασφαλιστεί η δημοσιονομική σταθερότητα.

Η παρουσίαση αυτού του μέτρου στη ΔΕΘ αναμένεται να έχει πολιτικό αντίκτυπο, καθώς η κυβέρνηση θα επισημάνει ότι προχωρά σε μια θεσμική μεταρρύθμιση που θα διαρκέσει, σπάζοντας την παραδοσιακή λογική των επιδομάτων υπέρ μιας πιο προοδευτικής φορολογικής πολιτικής. Αν το σχέδιο προχωρήσει, χιλιάδες γονείς θα παρατηρήσουν δραματικές αλλαγές στα εκκαθαριστικά τους, βιώνοντας τις «φοροαπαλλαγές με γαλλική χροιά».