Αραγτσί: Το Ιράν προειδοποιεί την Ευρώπη κατά της παράτασης προθεσμίας κυρώσεων για το πυρηνικό πρόγραμμα
Ο Ιρανός Υπουργός Εξωτερικών, Αμπάς Αραγτσί, ανακοίνωσε σήμερα ότι οι ευρωπαϊκές χώρες δεν δικαιούνται να ενεργοποιήσουν τον μηχανισμό αυτόματης επαναφοράς κυρώσεων, ο οποίος είναι ενσωματωμένος στη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, ούτε να παρατείνουν την προθεσμία του Οκτωβρίου για την εφαρμογή του.
Αυτές οι δηλώσεις προήλθαν μετά από μια συνάντηση που πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο μεταξύ Ιρανών διπλωματών και εκπροσώπων της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Βρετανίας — χώρες που συμμετέχουν στη συμφωνία του 2015. Αυτή ήταν η πρώτη συνάντηση τέτοιου είδους μετά τις πρόσφατες εχθροπραξίες μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, οι οποίες έλαβαν χώρα τον περασμένο Ιούνιο.
Η σύγκρουση αυτή είχε σοβαρές επιπτώσεις στις διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα μεταξύ Τεχεράνης και Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες είναι σύμμαχοι του Ισραήλ και οδήγησε το Ιράν να αναστείλει τη συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ).
Στην επιστολή τους προς τον ΟΗΕ την προηγούμενη εβδομάδα, η Γερμανία, η Γαλλία και η Βρετανία δήλωσαν ότι είναι έτοιμες να ενεργοποιήσουν τον μηχανισμό επαναφοράς κυρώσεων, γνωστό ως “snapback”, εάν δεν υπάρξει λύση μέσω διαπραγματεύσεων για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν μέχρι το τέλος Αυγούστου.
Η τριάδα των ευρωπαϊκών κρατών ανήκει στις παγκόσμιες δυνάμεις που συμμετείχαν στη διαπραγμάτευση της “ιστορικής συμφωνίας του 2015”. Αυτή η συμφωνία απαιτούσε έλεγχο των ιρανικών πυρηνικών δραστηριοτήτων, προσφέροντας αντάλλαγμα την άρση των διεθνών κυρώσεων.
Εντούτοις, οι Ηνωμένες Πολιτείες αποχώρησαν από τη συμφωνία το 2018 και επανέφεραν τις κυρώσεις τους, ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους στη συμφωνία και προτίθενται να συνεχίσουν τις εμπορικές σχέσεις με το Ιράν.
Παρά τις εντάσεις, δεν έχουν επανεξετασθεί οι κυρώσεις του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις κατηγορούν το Ιράν για μη συμμόρφωση με τις συμφωνίες, ενώ ανησυχούν ότι η Τεχεράνη μπορεί να επιδιώκει ένα πυρηνικό πρόγραμμα για στρατιωτικούς σκοπούς, κάτι που οι ιρανικές αρχές απορρίπτουν. Υπονοούν ότι ενδέχεται να επαναφέρουν τις κυρώσεις μέσω του μηχανισμού “snapback”, που εκπνέει τον Οκτώβριο, γεγονός που το Ιράν προσπαθεί να αποτρέψει.
Σήμερα, ο Αραγτσί δήλωσε με σαφήνεια ότι η χώρα του απορρίπτει τη παράταση που προτείνουν οι ευρωπαίοι. “Από τη στιγμή που θεωρούμε ότι (οι ευρωπαϊκές δυνάμεις) δεν έχουν το δικαίωμα να εφαρμόσουν το snapback, είναι φυσικό να μην έχουν ούτε το δικαίωμα να παρατείνουν την προθεσμία”, δήλωσε στο επίσημο πρακτορείο ειδήσεων IRNA. Ανέφερε επίσης ότι δεν έχουν ακόμα δημιουργηθεί οι προϋποθέσεις για διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους.
Αναφορικά με τη συνεργασία με τον ΔΟΑΕ, ο Αραγτσί τόνισε πως το Ιράν δεν μπορεί να την τερματίσει εντελώς, παρά την αναστολή επιθεωρήσεων από τον οργανισμό. Η επιστροφή των επιθεωρητών στις ιρανικές εγκαταστάσεις, όπως πρόσθεσε, θα εξαρτηθεί από μια απόφαση του ανώτατου θεσμού ασφαλείας του Ιράν.
