Μια από τις πιο ανατριχιαστικές στιγμές στην ιστορία της σύγχρονης τέχνης συνέβη το 1974, όταν η Μαρίνα Αμπράμοβιτς επέλεξε να γίνει «αντικείμενο» στη διάθεση του κοινού, επιτρέποντας στους θεατές να την αντιμετωπίσουν όπως ήθελαν.
Η Αμπράμοβιτς, γνωστή για τις προκλητικές της εκ performances, παρουσίασε την παράσταση Rhythm 0 στη Νάπολη, έχοντας ως πρωταρχικό στόχο να ανιχνεύσει τα όρια της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Η 28χρονη καλλιτέχνιδα παρέμεινε ακίνητη για έξι ώρες, με το κοινό να έχει στη διάθεσή του 72 αντικείμενα τοποθετημένα σε ένα τραπέζι, τα οποία μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν ελεύθερα πάνω της.
Η προειδοποίηση που υπήρχε για τους θεατές ήταν σαφής: «Υπάρχουν 72 αντικείμενα στο τραπέζι. Μπορείτε να τα χρησιμοποιήσετε όπως θέλετε πάνω μου. Κατά τη διάρκεια αυτής της δράσης, αναλαμβάνω πλήρως την ευθύνη. Είμαι αντικείμενο».
Δείτε τη δράση εδώ:
Αρχικά, οι παρευρισκόμενοι ήταν διστακτικοί, προσφέροντας τριαντάφυλλα και φιλιά. Ωστόσο, όσο περνούσε ο χρόνος, η ατμόσφαιρα γινόταν ολοένα και πιο σκοτεινή. Ξεκίνησαν να της αφαιρούν τα ρούχα, και κάποιος την άφησε να δεχτεί μια χαραγή στον λαιμό της με μαχαίρι, πίνοντας το αίμα της.
Όπως ανέφερε ο κριτικός τέχνης Τόμας ΜακΈβιλι, η κατάσταση ξέφυγε εντελώς όταν κάποιος έβαλε ένα γεμάτο πιστόλι στον κρόταφό της, προκαλώντας πανικό και διαμάχη ανάμεσα στους θεατές που επιθυμούσαν να τη βλάψουν και εκείνους που ήθελαν να την προστατεύσουν.
Δείτε τη σκηνή εδώ:
Η Αμπράμοβιτς δεν διακόπτει την παράσταση και παρά την ένταση, παρέμεινε ακίνητη μέχρι το τέλος. Όταν η δράση ολοκληρώθηκε, η διάθεση του κοινού άλλαξε δραματικά, με τους παρευρισκόμενους να αποστρέφουν το βλέμμα τους από εκείνη.
Σε μελλοντικές της συνεντεύξεις, μοιράστηκε τα διδάγματα από αυτή την τραυματική εμπειρία, υπογραμμίζοντας: «Όταν ελέγχεις εσύ την πράξη, μπορείς να φτάσεις στα άκρα. Όταν δίνεις τον έλεγχο στο κοινό, μπορείς να πεθάνεις».
Η παράσταση Rhythm 0 ξεπέρασε τα όρια της τέχνης και λειτούργησε περισσότερο ως κοινωνικό πείραμα, αναδεικνύοντας τον τρόπο που η ανωνυμία και η εξουσία μπορούν να μεταμορφώσουν τους συνηθισμένους ανθρώπους σε θύτες. Η Αμπράμοβιτς, αν και σωματικά πληγωμένη, αποχώρησε ψυχολογικά ανανεωμένη. Από εκείνη τη στιγμή, η καλλιτέχνιδα αποφάσισε να μην θέσει ξανά τη ζωή της σε κίνδυνο, καθώς είχε συνειδητοποιήσει πού τελειώνουν τα όρια.
ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΕΤΑΙ