Αναλύοντας την ασφάλιση από πυρκαγιές: Νέοι νικητές και χαμένοι στην εποχή των φυσικών καταστροφών

Οι πρόσφατες φονικές πυρκαγιές στο Κρυονέρι Αττικής και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας υπογραμμίζουν με δραματικό τρόπο τη σημασία των νέων μεταρρυθμίσεων στον τομέα της ασφαλιστικής κάλυψης κατά φυσικών καταστροφών. Οι αλλαγές που θα εφαρμοστούν από το 2025 αναδιαμορφώνουν ριζικά το ασφαλιστικό σκηνικό, δημιουργώντας διακριτούς νικητές και χαμένους.

Η νέα ασφαλιστική δομή

Από το 2025, το ελληνικό κράτος εισάγει ένα σύστημα κινήτρων και αποθαρρύνσεων που στοχεύει στην ενίσχυση της ιδιωτικής ασφάλισης. Αναλυτικά, οι εκπτώσεις ΕΝΦΙΑ διπλασιάζονται στο 20% για κατοικίες αξίας έως 500.000 ευρώ που είναι ασφαλισμένες έναντι φυσικών καταστροφών, με τις κατοικίες μεγαλύτερης αξίας να διατηρούν μια έκπτωση 10%.

Επιπλέον, από την 1η Ιουνίου 2025, η ασφάλιση κατά φυσικών καταστροφών καθίσταται υποχρεωτική για όλες τις επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο άνω των 500.000 ευρώ, μειώνοντας το όριο από το προηγούμενο 2 εκατ. ευρώ. Η κάλυψη αυτή πρέπει να ανέρχεται τουλάχιστον στο 70% της αξίας των περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης.

Οφέλη για τους ιδιοκτήτες κατοικιών

Οι ιδιοκτήτες κατοικιών αξίας έως 500.000 ευρώ είναι οι βασικοί ωφελημένοι από τη νέα ρύθμιση. Η διπλασιασμένη έκπτωση ΕΝΦΙΑ στο 20% καθιστά την ασφάλιση οικονομικά ελκυστική. Για παράδειγμα, μια κατοικία αξίας 200.000 ευρώ με ετήσιο ΕΝΦΙΑ 800 ευρώ απολαμβάνει έκπτωση 160 ευρώ, καλύπτοντας ένα σημαντικό μέρος του κόστους ασφάλισης.

Το ετήσιο κόστος ασφάλισης κατοικίας κυμαίνεται γύρω από 1,09 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, κάνοντάς το προσιτό για τα περισσότερα νοικοκυριά. Στατιστικά, το 2024 σημειώθηκε αύξηση 7,5% στα ασφαλιστήρια συμβόλαια κατοικιών, με το ποσοστό ασφαλιστικής κάλυψης στη χώρα να ανέλθει στο 18,9% από 17,57% το 2023.

Οι ασφαλιστικές εταιρείες επίσης βγαίνουν κερδισμένες, καθώς η υποχρεωτική ασφάλιση για επιχειρήσεις και η ενίσχυση κινήτρων για κατοικίες επεκτείνουν σημαντικά την αγορά. Με τη μείωση του ορίου τζίρου στις 500.000 ευρώ, το μέτρο επηρεάζει περίπου 51.000 νομικά πρόσωπα (15% του συνολού), που αντιπροσωπεύουν το 95% των ακαθάριστων εσόδων της χώρας.

Αδυναμίες για συγκεκριμένες κατηγορίες

– Ιδιοκτήτες Πολυτελών Κατοικιών

Οι ιδιοκτήτες κατοικιών άνω των 500.000 ευρώ βρίσκονται σε μειονεκτική θέση. Περίπου 120.000 φορολογούμενοι με ακίνητα υψηλής αξίας πιθανόν να χάσουν τη δυνατότητα κρατικής αποζημίωσης αν δεν ασφαλίσουν τις κατοικίες τους μέχρι την 1η Ιουνίου 2025. Η έκπτωση ΕΝΦΙΑ παραμένει στο 10%, χωρίς πρόσθετα κίνητρα, ενώ το κόστος ασφάλισης για πολυτελή ακίνητα είναι αναλογικά υψηλότερο.

– Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις

Επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο μεταξύ 500.000-2.000.000 ευρώ καλούνται να αντιμετωπίσουν την πιο δύσκολη πρόκληση. Παρόλο που προηγουμένως δεν ήταν υποχρεωμένες να ασφαλιστούν, τώρα χρειάζεται να καλύψουν το 70% της αξίας των περιουσιακών τους στοιχείων. Το κόστος μπορεί να είναι υψηλό, ειδικά για επιχειρήσεις με σημαντικά αποθέματα ή ακριβό εξοπλισμό, καθώς οι ποινές για μη συμμόρφωση φτάνουν μέχρι και 10.000 ευρώ, διπλασιάζονται σε περίπτωση παραβάσεων.

– Δημόσιο

Αν και φαινομενικά το ελληνικό δημόσιο μπορεί να ωφεληθεί από τη μείωση των αποζημιώσεων, παραμένει εκτεθειμένο σε υψηλά κόστη. Το 2024 οι αποζημιώσεις λόγω φυσικών καταστροφών ήταν 750 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση με 200 εκατ. ευρώ το 2021, ενώ για το 2025 έχουν προϋπολογιστεί 600 εκατ. ευρώ. Επίσης, οι εκπτώσεις ΕΝΦΙΑ μειώνουν μερικώς τα οφέλη από τη μείωση των αποζημιώσεων.

Αριθμοί που μιλούν

Η διείσδυση της ασφάλισης στην Ελλάδα παραμένει χαμηλή, παρά τις πρόσφατες βελτιώσεις. Μόνο το 18,9% των κατοικιών διαθέτει ασφάλιση, ενώ από τα ασφαλισμένα ακίνητα, το 62,2% έχει πλήρη κάλυψη κατά φυσικών καταστροφών. Το συνολικό ποσό των αποζημιώσεων για το 2023 ανήλθε σε 439 εκατ. ευρώ, αριθμός ρεκόρ για τα τελευταία 30 χρόνια.

Μόνο το 40% των επιχειρήσεων που είναι υποχρεωμένες έχουν ασφαλιστεί κατά φυσικών καταστροφών, καταδεικνύοντας το εύρος της πρόκλησης για συμμόρφωση με τη νέα νομοθεσία.

Αναζητώντας νέα ισορροπία

Οι πρόσφατες καταστροφές αναδεικνύουν την ανάγκη στροφής προς την ιδιωτική ασφάλιση. Ωστόσο, η διαδικασία αυτή δημιουργεί σημαντικές ανισότητες. Ενώ τα νοικοκυριά με χαμηλότερα εισοδήματα επωφελούνται από τα κίνητρα, οι ιδιοκτήτες πολυτελών ακινήτων και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις επιβαρύνονται με πρόσθετους όρους χωρίς αντίστοιχα κίνητρα.

Η επιτυχία του νέου ασφαλιστικού μοντέλου θα εξαρτηθεί από την ικανότητά του να συνδυάσει τη δημοσιονομική βιωσιμότητα με την κοινωνική δικαιοσύνη, προστατεύοντας παράλληλα τις επόμενες γενιές από το αυξανόμενο κόστος των φυσικών καταστροφών.

Διαβάστε επίσης

Πάτρα – Πύργος: Καθίσταται εφικτή η κυκλοφορία 65 χλμ του αυτοκινητόδρομου

efood: Με πάνω από 210 εκατ. πωλήσεις και 35 εκατ. κέρδη «ταΐζει» χρυσά μερίσματα τη μητρική

Πιερρακάκης και ο παράνομος τζόγος: Ανακόπτονται τα 1,6 δισ. που χάνονται κρυφά κάθε χρόνο

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφθείτε το Πρώτο Θέμα