Δικαστικές αντιπαραθέσεις με τη μισή Ευρώπη: Η πορεία των υποθέσεων εξελίσσεται
Η Gazprom κατάφερε να επιλύσει μια δικαστική υπόθεση με τη ΔΕΠΑ Εμπορίας μέσω μιας συναινετικής προσέγγισης, ωστόσο συνεχίζει να αντιμετωπίζει πολλές άλλες νομικές προκλήσεις στην Ευρώπη. Τα τελευταία τρία χρόνια, η ρωσική εταιρεία έχει εμπλακεί σε πολυάριθμες δικαστικές αντιπαραθέσεις, με σημαντικές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, όπως η Uniper, η Orlen, η Naftogaz, η RWE, η Engie, η Eni, η OMV, η CEZ, η Europol Gaz και άλλες. Οι ευρωπαϊκές αυτές εταιρείες διεκδικούν συνολικά περίπου 18 δισεκατομμύρια ευρώ σε αποζημιώσεις λόγω της διακοπής των ροών φυσικού αερίου, που προήλθε από τις συνέπειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Η γερμανική Uniper είναι η μεγαλύτερη σε αξία διεκδίκηση, με 14,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες από το EU Today, τον Ιούνιο του 2024, το Διαιτητικό Δικαστήριο της Στοκχόλμης αποφάσισε υπέρ της Uniper, απαιτώντας από τη Gazprom να καταβάλει το συνολικό ποσό. Η Uniper έχει ήδη αρχίσει να λαμβάνει τμήματα των αποζημιώσεων, τα οποία κατευθύνει στο γερμανικό κράτος, ως αντάλλαγμα για την οικονομική της στήριξη το 2022.
Η Gazprom δεν μένει αμέτοχη στις διαιτητικές αποφάσεις και προσφεύγει σε ρωσικά δικαστήρια για να προστατεύσει τα συμφέροντά της. Έχει καταθέσει προσφυγές στο Διαιτητικό Δικαστήριο της Αγίας Πετρούπολης για τουλάχιστον 13 περιπτώσεις, με το δικαστήριο, όπως ήταν αναμενόμενο, να αποφασίζει υπέρ της Gazprom. Εκδίδει διαταγές που απαγορεύουν τη διαιτησία εκτός Ρωσίας. Το 2022, είχε δηλωθεί ότι η Gazprom Export δύναται να διεκδικήσει πάνω από 14 δισεκατομμύρια ευρώ από την Uniper, εάν η τελευταία προχωρήσει με τις νομικές της αξιώσεις.
Επιπλέον, αρκετές άλλες εταιρείες διεκδικούν μεγάλα ποσά. Η πολωνική Europol Gaz, υπεύθυνη για το ευρωπαϊκό τμήμα του αγωγού Yamal-Europe, απαιτεί 1,55 δισεκατομμύρια ευρώ λόγω των ζημιών από τη διακοπή της ροής φυσικού αερίου. Η Engie από τη Γαλλία διεκδικεί 305 εκατομμύρια ευρώ, η OMV από την Αυστρία 575 εκατομμύρια ευρώ και η CEZ από την Τσεχία 58 εκατομμύρια ευρώ.
Επιτυχίες των ευρωπαϊκών εταιρειών κατά της Gazprom
Πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν πετύχει δικαστικές νίκες κατά της Gazprom. Εκτός από την Uniper, τον Νοέμβριο του 2024, η OMV δικαιώθηκε με αποζημίωση 230 εκατομμυρίων ευρώ από τη Gazprom. Το Φεβρουάριο του 2025, η CEZ κέρδισε υπόθεση διαιτησίας, ζητώντας αποζημίωση άνω του 1 δισεκατομμυρίου κορώνες (περίπου 38,90 εκατομμύρια ευρώ). Σύμφωνα με το Reuters, το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο (ICC) εξέδωσε απόφαση υπέρ της CEZ, υποδεικνύοντας ότι η Gazprom πρέπει να καταβάλει αποζημίωση, συμπεριλαμβανομένων και των τόκων.
Σύγκρουση με τη Naftogaz και υπόθεση της Orlen
Η σύγκρουση μεταξύ της Gazprom και της ουκρανικής Naftogaz είναι επίσης κομβική. Πρόσφατα, γαλλικό δικαστήριο αποφάσισε ότι η Naftogaz μπορεί να προχωρήσει σε απαλλοτρίωση περιουσιακών στοιχείων της Gazprom στη Γαλλία, προκειμένου να αποζημιωθεί για τις ζημιές του 2014, όταν η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Naftogaz Group, Σεργκέι Κορέτσκι, ανακοίνωσε ότι η εταιρεία κέρδισε άλλες διαιτησίες. «Τώρα έχουμε την τελική απόφαση: Το διαιτητικό δικαστήριο με διαιτητές από τη Σουηδία, την Ελβετία και το Ισραήλ υποστήριξε πλήρως τη Naftogaz», δήλωσε. Μετά την απόφαση, η Naftogaz ζήτησε από τη Gazprom την πληρωμή 1,37 δισεκατομμύρια ευρώ.
Στα τέλη Φεβρουαρίου, ρωσικό δικαστήριο εισηγήθηκε να επιβληθεί πρόστιμο 1,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων κατά της Naftogaz για την απόπειρά της να προσφύγει διεθνώς για τη διαφορά διαμετακόμισης φυσικού αερίου με την Gazprom.
Αξιοσημείωτο είναι ότι στα μέσα Ιουλίου, το Διαιτητικό Δικαστήριο της Στοκχόλμης έκρινε ότι η Gazprom διατηρεί το δικαίωμα να επιβάλλει αναδρομικές αυξήσεις στις τιμές προμήθειας φυσικού αερίου για την Πολωνία, κάτι που ενδέχεται να προκαλέσει κόστος 267,4 εκατομμύρια ευρώ στην Orlen. Η απόφαση δεν καθορίζει τους όρους διευθέτησης μεταξύ των δύο, αφήνοντας τους να επιτύχουν συμφωνία. Η Orlen δήλωσε ότι δεν είναι δυνατόν να προχωρήσει σε οποιαδήποτε πληρωμή λόγω των ισχυόντων κανονισμών που την περιορίζουν.
Διαβάστε ακόμη:
