Ecofin εγκρίνει ρήτρα διαφυγής και αναπτυξιακές παροχές στην οικονομία
Ο Κυριάκος Πιερρακάκης βρίσκεται στις Βρυξέλλες προκειμένου να συμμετάσχει στις συνεδριάσεις του Eurogroup και του Ecofin τη σημερινή και αύριο, σηματοδοτώντας νέα εποχή για τους δημοσιονομικούς κανόνες στην Ευρώπη και την ενίσχυση της κοινής Ευρωπαϊκής άμυνας. Η διαδικασία αυτή δημιουργεί επίσης προϋποθέσεις για νέες ανακοινώσεις από τον Πρωθυπουργό στη ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο. Το Ecofin αναμένεται να ενεργοποιήσει την εθνική ρήτρα διαφυγής, επιτρέποντας σε 16 κράτη-μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες αποφεύγοντας περιορισμούς στους πόρους για κοινωνικές παροχές και τη συμμόρφωση με τους αυστηρούς κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Κατανόηση της «ρήτρας διαφυγής»
Η ρήτρα διαφυγής είναι ένας πρωτοφανής μηχανισμός που επιτρέπει στα κράτη-μέλη να επιβαρύνουν τους προϋπολογισμούς τους για άμυνα χωρίς να προσμετρούν τις δαπάνες αυτές στους δημοσιονομικούς στόχους που έχουν συμφωνήσει με την ΕΕ.
Αυτό συνεπάγεται ότι η Ελλάδα θα μπορεί να επενδύσει περισσότερο σε στρατιωτικό εξοπλισμό, υποδομές και προσωπικό, εξασφαλίζοντας παράλληλα περίπου 500 εκατ. ευρώ για νέες παροχές χωρίς τον κίνδυνο κυρώσεων από την ΕΕ.
Ποιες χώρες συμμετέχουν και ποιος ο λόγος
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, χώρες όπως το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Δανία και άλλες, έχουν ήδη ζητήσει την ενεργοποίηση της ρήτρας. Αυτή η κίνηση έρχεται ως απάντηση στην επιθετικότητα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, όπως επισημαίνεται σε σχετικά έγγραφα.
Η περίπτωση της Ελλάδας: 500 εκατ. ευρώ επιπλέον
Η ενεργοποίηση της ρήτρας είναι κομβικής σημασίας για την Ελλάδα, καθώς θα προσφέρει δημοσιονομικό περιθώριο 500 εκατ. ευρώ για το 2026, που αντιστοιχεί στην προγραμματισμένη αύξηση των αμυντικών δαπανών.
«Η αύξηση που προβλέπεται από το 2025 στο 2026 είναι περίπου μισό δισ. ευρώ και αυτό αφορά και στις επόμενες χρονιές», ανέφερε ο Υπουργός Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης.
Πιο ειδικά:
- οι αμυντικές δαπάνες στην Ελλάδα αναμένεται να αυξηθούν από 2,2% του ΑΕΠ το 2024 σε 2,5% το 2026, στο πλαίσιο του Μακροπρόθεσμου Προγράμματος Αμυντικού Εξοπλισμού 2025-2036. Η ρήτρα διαφυγής θα επιτρέπει τη διατήρηση ελεύθερων πόρων για άλλες ανάγκες.
- Η ρήτρα έχει καθορισμένα όρια και χρονικούς περιορισμούς: καλύπτει τέσσερα χρόνια με ευελιξία έως 1,5% του ΑΕΠ ετησίως για κάθε κράτος. Το 2028 θα γίνει επανεξέταση της κατάστασης.
- Ιδιαίτερα για την Ελλάδα, ως βασικό έτος έχει καθοριστεί το 2024, ώστε να αντανακλά τις υπάρχουσες στρατιωτικές δαπάνες που έγιναν από το 2021.
Περιοχές κάλυψης της Ρήτρας
Η ευελιξία αφορά υπηρεσίες και επενδύσεις στον τομέα της άμυνας:
- Αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού (πλοία, αεροσκάφη, άρματα μάχης)
- Αναβάθμιση στρατιωτικών υποδομών (βάσεις, αποθήκες όπλων)
- Μισθοδοσίες και προσλήψεις στρατιωτικού προσωπικού
- Έρευνα και ανάπτυξη στον τομέα άμυνας, συμπεριλαμβανομένων νέων τεχνολογιών
Η Ελλάδα στην κορυφή
Η Ελλάδα, σε συνεργασία με την Πολωνία, ανήκει σε δύο μόνο χώρες που διατηρούν σταθερές υψηλές αμυντικές δαπάνες στο ΝΑΤΟ, δαπανώντας πάνω από το 3% του ΑΕΠ, τη στιγμή που άλλες ευρωπαϊκές χώρες δεν φτάνουν το 2%.
Άμεσες Επιπτώσεις
Η ενεργοποίηση της ρήτρας φέρνει πολλαπλές επιπτώσεις:
- Ενίσχυση της Εθνικής Ασφάλειας, με περισσότερους πόρους για εξοπλισμούς και προστασία των συνόρων.
- Οικονομική ανάπτυξη, καθώς οι αμυντικές δαπάνες προάγουν την εγχώρια βιομηχανία και δημιουργούν θέσεις εργασίας.
- Δημοσιονομική ευελιξία, επιτρέποντας στην κυβέρνηση να προχωρήσει σε άλλες πολιτικές.
Όπως επισημαίνεται στα έγγραφα του Ecofin, αυτή η ευελιξία αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά την ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διασφαλίζοντας την αμυντική ετοιμότητα και μειώνοντας τις στρατηγικές εξαρτήσεις.
Διαβάστε επίσης:
Αλλαγές σε στεγαστικά χαρτοφυλάκια 4 δισ. ευρώ ζητά ο SSM από τις τράπεζες
Πληροφορική: Ανοίγουν ξανά τα «ραντάρ» για εξαγορές – ποιες συμφωνίες έρχονται
Πλειστηριασμοί: Το ακίνητο της Neoset και η αναστολή για Τσάνταλη
Για όλες τις τελευταίες ειδήσεις της επικαιρότητας, επισκεφθείτε το Πρώτο Θέμα.
