Ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης του πραγματικού ΑΕΠ της Ελλάδας για το 2025 εκτιμάται στο 2,2%, σύμφωνα με τα ευρήματα του υποδείγματος παραγόντων του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ). Αυτή η εκτίμηση βασίζεται σε στοιχεία έως το πρώτο τρίμηνο του 2025, και αντικατοπτρίζει την οικονομική δυναμική πριν την πρόσφατη κλιμάκωση της γεωπολιτικής κρίσης στη Μέση Ανατολή, η εξέλιξη της οποίας παραμένει αβέβαιη.
Με την παρούσα κατάσταση του εξωτερικού περιβάλλοντος να χαρακτηρίζεται από αστάθεια, οι προοπτικές για την ελληνική οικονομία φαίνονται καθοδικές. Η εγχώρια ζήτηση θα κληθεί να αναλάβει τη στήριξη στην ανάπτυξη του ΑΕΠ εν μέσω αργών ρυθμών ανάπτυξης στην Ευρώπη, αποδυναμωμένων προοπτικών στο διεθνές εμπόριο και γεωπολιτικής αστάθειας που περιορίζουν την συμβολή των εξαγωγών.
Αναφορικά με την ιδιωτική και δημόσια κατανάλωση, οι αυξήσεις στα εισοδήματα και οι λιγότερο αυστηρές δημοσιονομικές πολιτικές οδηγούν προς το παρόν σε θετική επίδραση στους ρυθμούς ανάπτυξης του ΑΕΠ, αν και οι επιδράσεις του ενεργειακού κόστους και οι συνέπειές του για τον πληθωρισμό παραμένουν αστάθμητοι παράγοντες.
Στις επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, οι προβλέψεις για αυξημένες εκταμιεύσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης και τα κονδύλια του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων θα μπορούσαν να σταθούν κρίσιμοι παράγοντες ανάσχεσης της αβεβαιότητας. Επιπλέον, η προώθηση των αδειοδοτικών διαδικασιών μπορεί να ενισχύσει σημαντικά τις επενδυτικές δαπάνες.
Απ’ τα προσωρινά στοιχεία των Τριμηνιαίων Εθνικών Λογαριασμών προκύπτει ότι η ελληνική οικονομία παρουσίαζε, μέχρι πρότινος, θετική πορεία, υπερβαίνοντας κατά πολύ τον μέσο ρυθμό ανάπτυξης της ΕΕ. Ειδικότερα, ο ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ έφθασε το 2,5% το τελευταίο τρίμηνο του 2024 και παρέμεινε στο 2,2% το πρώτο τρίμηνο του 2025, με την ιδιωτική κατανάλωση να συνεχίζει να δίνει στήριξη στην ζήτηση, καθώς τα εισοδήματα αυξάνονται.
Ωστόσο, το διεθνές περιβάλλον και οι γεωπολιτικές εντάσεις επηρεάζουν αρνητικά διάφορους δείκτες της ελληνικής οικονομίας, κυρίως αυτοί που σχετίζονται με το εμπόριο και τις επενδύσεις. Αν και δεν έχουν παρατηρηθεί σοβαρές αποκλίσεις, οι οριακές μειώσεις στους τομείς των υπηρεσιών και του τουρισμού καταδεικνύουν την πίεση της διεθνούς κατάστασης. Η υποχώρηση στις επενδύσεις ενδέχεται να σχετίζεται και με τις ασαφίες στο ρυθμιστικό πλαίσιο, ενώ δεν αποκλείεται να οφείλεται και σε στάση αναμονής ορισμένων επενδυτών.
Ο Πίνακας 1 απεικονίζει τις οικονομετρικές εκτιμήσεις για την ανάπτυξη του ΑΕΠ το 2025, με μέσο ποσοστό 2,2%, εκτιμώντας διακυμάνσεις 2,3% και 2,1% για τα δύο εξάμηνα αντίστοιχα. Αξιοποιώντας τριμηνιαία δεδομένα, οι προβλέψεις δείχνουν μια σταθερή ανάπτυξη (2,3% το δεύτερο τρίμηνο, 2,4% το τρίτο και 1,8% το τέταρτο τρίμηνο), ενόσω οι ρυθμοί αυτούς παραμένουν σημαντικά ανώτεροι του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Ειδικότερα, το πρώτο τρίμηνο του 2025 σημειώθηκε θετική δυναμική στην εγχώρια ζήτηση, το οποίο ισχυροποιήθηκε από την αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης και τη μέτρια ανασυγκρότηση της δημόσιας κατανάλωσης, ανατρέποντας τη στασιμότητα στις επενδύσεις. Ωστόσο, η συμβολή της εξωτερικής ζήτησης ήταν αρνητική λόγω της αύξησης των εισαγωγών και της μείωσης στις εξαγωγές υπηρεσιών, με συνέπειες και στις συνολικές εξαγωγές.
Στα δεδομένα που αφορούν τους τομείς της βιομηχανίας και του εμπορίου, η παραγωγή και οι πωλήσεις λιανικής εμφανίζουν θετικές εξελίξεις, ενώ στον τομέα του τουρισμού οι εισπράξεις σημείωσαν ελαφριά άνοδο. Αντίθετα, οι κατασκευές παρουσίασαν σημαντική κάμψη. Στην εργασία παρατηρείται βελτίωση των συνθηκών, με αύξηση των απασχολουμένων και μείωση των ανέργων σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Σχετικά με την πορεία των τιμών το πρώτο τρίμηνο, οι δείκτες ήταν μικτά. Το κόστος του πετρελαίου παρουσίασε πτώση, ενώ οι τιμές ενέργειας για την Ελλάδα αυξήθηκαν. Ο γενικός πληθωρισμός παρέμεινε στα προηγούμενα επίπεδα, με ανισότητες ανάμεσα σε επιμέρους κατηγορίες, παραμένοντας υψηλός σε κατοικία, ένδυση και υπηρεσίες εστίασης. Παράλληλα, οι αποδόσεις των δεκαετών ελληνικών ομολόγων αυξήθηκαν, αν και το spread σε σχέση με το γερμανικό ομόλογο παρέμεινε σταθερό. Οι προσδοκίες για την οικονομία υποδεικνύουν μία μικρή βελτίωση, με ενίσχυση της εμπιστοσύνης στους τομείς της βιομηχανίας και των κατασκευών.
Η συνέχιση της αβεβαιότητας στο εξωτερικό και οι καθοδικοί κίνδυνοι που βάζουν στο στόχαστρο τις προβλέψεις για την ελληνική οικονομία απαιτούν την εγχώρια ζήτηση να αναδείξει τον κεντρικό της ρόλο στην ανάπτυξη του ΑΕΠ. Οι εξελίξεις στα εισοδήματα και η λιγότερο περιοριστική δημοσιονομική στάση επιδρούν, προς το παρόν, θετικά στον ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ, αλλά οι πιέσεις από το ενεργειακό κόστος και oι επιδράσεις του για τον πληθωρισμό θα είναι αποφασιστικοί παράγοντες στην πορεία της ανάπτυξης.
Διαβάστε ακόμη
Νεμπής για ανταγωνισμό: Τους σεβόμαστε όλους αλλά δεν φοβόμαστε κανένα
Ελληνικά ναυπηγεία: Η μεγάλη επιστροφή στη διεθνή σκηνή μέσω των ρυμουλκών
Morgan Stanley: Βραχύβια τα γεωπολιτικά sell off στις αγορές (γράφημα)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα