Alpha Bank: Τουρισμός και επενδύσεις, οι πυλώνες της ανάπτυξης έως το 2026 – Προκλήσεις για την ελληνική οικονομία

Η ελληνική οικονομία προετοιμάζεται να υποδεχθεί το νέο έτος με ταχύτερη ανάπτυξη από τον μέσο όρο της Ευρώπης, εκμεταλλευόμενη τόσο τη βελτίωση των εσωτερικών δεικτών όσο και τις ευνοϊκές διεθνείς συνθήκες. Οι γεωπολιτικές αλλαγές των τελευταίων ετών έχουν ενισχύσει τη γεωστρατηγική και οικονομική θέση της χώρας, ιδίως σε μια εποχή όπου η Ευρώπη εργάζεται για την απομάκρυνσή της από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα.

Η αυξανόμενη σημασία των θαλάσσιων μεταφορών υγροποιημένου φυσικού αερίου, σε συνδυασμό με την υποδομή αποθήκευσης της Ελλάδας, δημιουργεί δυνατότητες για την ενίσχυση του ρόλου της ως ενεργειακού κόμβου στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Επιπρόσθετα, οι διεθνείς τάσεις στην αναδιάρθρωση των εφοδιαστικών αλυσίδων, είτε μέσω friend-shoring είτε μέσω near-shoring, αναδεικνύουν περαιτέρω τη θέση της χώρας ως περιφερειακού διαμετακομιστικού κέντρου, προσελκύοντας στρατηγικές επενδύσεις σε διάφορους τομείς.

Την ίδια ώρα, η συνεχιζόμενη άνοδος του παγκόσμιου τουρισμού στηρίζει την ελληνική οικονομία, εκμεταλλευόμενη τα μοναδικά πλεονεκτήματα της χώρας και συνεισφέροντας σημαντικά στη χρηματοδότηση ενός μεγάλου μέρους του εμπορικού ελλείμματος μέσω των ταξιδιωτικών εσόδων.

Σταθερή ανάπτυξη πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο

Προερχόμενη από θετικές προϋποθέσεις, η Ελλάδα ξεκινά το νέο έτος με την εκπληκτική ανθεκτικότητα της οικονομίας της. Το πραγματικό ΑΕΠ κατέγραψε αύξηση 2% το πρώτο εννεάμηνο του 2025, σε σύγκριση με 1,7% στην ΕΕ-27 και 1,5% στην Ευρωζώνη, παρατείνοντας μια πενταετή περίοδο επιτυχίας.

Η θετική αυτή πορεία οφείλεται κυρίως στην ιδιωτική κατανάλωση, η οποία τόνωσε τα εισοδήματα και τη βελτίωση της απασχόλησης, καθώς και στις επενδύσεις που υποστηρίχθηκαν από ευρωπαϊκούς πόρους. Οι καθαρές εξαγωγές συνέβαλαν επίσης σημαντικά, με τα περισσότερα είδη επενδύσεων να σημειώνουν αύξηση, εκτός από τον τεχνολογικό τομέα, όπου παρατηρήθηκε οριακή πτώση. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφηκαν στις επενδύσεις σε μεταφορικό εξοπλισμό, κατοικίες και κατασκευές.

Αγορά εργασίας: Στερεή βελτίωση με ρεκόρ απασχόλησης

Δεύτερη θετική εξέλιξη είναι η συνεχιζόμενη βελτίωση της αγοράς εργασίας. Το μέσο ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε στο 9% το πρώτο δεκάμηνο του 2025. Παρόλο που παραμένει το τρίτο υψηλότερο στην ΕΕ-27, έχει μειωθεί κατά 1,3 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με πέρυσι.

Στην ίδια περίοδο, η απασχόληση αυξήθηκε κατά 1,4% ετησίως, φτάνοντας τα 4,35 εκατομμύρια άτομα τον Οκτώβριο, επίπεδο που δεν έχει παρουσιαστεί από το 2010. Αυτή η εξέλιξη ενισχύει τα διαθέσιμα εισοδήματα για τα νοικοκυριά, προάγοντας περαιτέρω την ιδιωτική κατανάλωση.

Δημόσια οικονομικά: Μετασχηματισμός από αδυναμία σε πλεονέκτημα

Τρίτος πυλώνας είναι η ισχυρή δημοσιονομική υγεία. Τα δημόσια οικονομικά, που άλλοτε αποτελούσαν βασική αδυναμία, σήμερα συνιστούν ισχυρό πλεονέκτημα για την ελληνική οικονομία. Η ενίσχυση των μηχανισμών κατά της φοροδιαφυγής έχει διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο.

Το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης ανήλθε σε 12,4 δισ. ευρώ την ίδια περίοδο, δηλώνοντας μια σταθερή πορεία για την Ελλάδα το 2025, σε αντίθεση με πολλές χώρες της ΕΕ, οι οποίες αναμένεται να αντιμετωπίσουν πρωτογενή ελλείμματα. Επιπλέον, ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ έχει σημειώσει σημαντική μείωση από το 2020 και προβλέπεται να συνεχίζει την πτωτική του πορεία, εν μέρει λόγω της αύξησης του ονομαστικού ΑΕΠ και της ενεργητικής διαχείρισης του χρέους.

Η βελτίωση της δημοσιονομικής εμπιστοσύνης έχει αντικατοπτριστεί στις πιστοληπτικές αναβαθμίσεις της χώρας και στο γεγονός ότι η απόδοση των ελληνικών δεκαετών ομολόγων είναι χαμηλότερη από εκείνη της Ιταλίας και της Γαλλίας.

Τουρισμός: Ένα τρίτο συνεχόμενο έτος ρεκόρ

Τέταρτη πηγή στήριξης είναι ο τουριστικός τομέας. Οι προοπτικές δείχνουν ότι το 2025 θα είναι το τρίτο συνεχόμενο έτος ρεκόρ για τον κλάδο. Μέχρι το τέλος Οκτωβρίου, οι αφίξεις αυξήθηκαν κατά 4,4% και οι εισπράξεις κατά 8,9%, με εξαιρετικές επιδόσεις από χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γερμανία, η Ιταλία, η Γαλλία και οι ΗΠΑ.

Προοπτικές και κίνδυνοι για τις επόμενες χρονιές

Οι προοπτικές για το νέο έτος είναι θετικές, με την εκτίμηση ότι ο ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ θα ξεπεράσει για άλλη μια φορά τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους. Οι επενδύσεις αναμένεται να είναι ο κύριος κινητήρας ανάπτυξης, υποστηριζόμενες από τους πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, ύψους 16,7 δισ. ευρώ. Η ιδιωτική κατανάλωση θα ενισχυθεί περαιτέρω, χάρη σε δημοσιονομικές παρεμβάσεις και τη σχεδιαζόμενη αύξηση του κατώτατου μισθού τον Απρίλιο.

Η αγορά εργασίας προβλέπεται να συνεχίσει την ανδρομολογική της πορεία, αν και με πιο χαλαρούς ρυθμούς, ενώ οι πληθωριστικές πιέσεις αναμένονται να αποκλιμακωθούν σταδιακά, με την ενεργειακή παράμετρο να παραμένει κρίσιμη λόγω των γεωπολιτικών εξελίξεων.

Οι κυριότεροι κίνδυνοι σχετίζονται με γεωπολιτικές εντάσεις, τις εξελίξεις στις εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ–ΕΕ, τον ενδεχόμενο προστατευτισμό, φυσικές καταστροφές και καθυστερήσεις στην εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Διαρθρωτικά ζητήματα και οι προκλήσεις της στέγασης

Παρά τις θετικές εξελίξεις, η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να αντιµετωπίζει δομικές προκλήσεις: η χαμηλή συμμετοχή των επενδύσεων στο ΑΕΠ σε σχέση με την ΕΕ-27, η υστέρηση στην παραγωγικότητα της εργασίας, τα χαμηλά ποσοστά απασχόλησης, ιδίως για γυναίκες και νέους, και η ανάγκη εξομάλυνσης του κατά κεφαλήν ΑΕΠ με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Ένα καίριο ζήτημα παραμένει η μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών, μέσω της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, της καινοτομίας και της εκπαίδευσης των ανθρώπινων πόρων.

Η προσβασιμότητα της στέγασης αναδεικνύεται επίσης σε σημαντική προτεραιότητα τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρώπη. Το ευρωπαϊκό σχέδιο για οικονομικά προσιτή κατοικία και οι νέες εθνικές πολιτικές, που περιλαμβάνουν προγράμματα ανακαίνισης και περιορισμούς στη βραχυχρόνια μίσθωση, αποσκοπούν να αντιμετωπίσουν ζητήματα με αυξανόμενη κοινωνική και οικονομική σημασία.

Διαβάστε επίσης

Έλεγχοι για ύποπτες τραπεζικές συναλλαγές και επενδυτικές δοσοληψίες

Romain Ciarlet (Ίδρυμα Πρίγκιπα Αλβέρτου Β΄ του Μονακό): Σε συζητήσεις με ελληνικές οικογένειες για συνεπενδύσεις (pics)

Εξαγορές και Συγχωνεύσεις: Χρονιά των μεγάλων deals το 2025 – Αύξηση 41%, άγγιξαν τα $4,8 τρισ. (γράφημα)

Για περισσότερες ειδήσεις μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα