Η ήσυχη θερμαντική επιρροή των αστικών φώτων στη Γη

Η κλιματική αλλαγή, ένα θέμα που προκαλεί ανησυχία στους επιστήμονες και την κοινωνία, έχει συνδεθεί κυρίως με τη γεωργία, τη βιομηχανία και την αποψίλωση των δασών. Ωστόσο, πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Nature Climate Change αποκαλύπτει ότι η τεχνητή φωτεινότητα στις πόλεις μπορεί επίσης να έχει σημαντική επίδραση στο περιβάλλον. Αν και φαίνεται αβλαβής, το τεχνητό φως συμβάλλει στην αποδέσμευση άνθρακα και επηρεάζει οικοσυστήματα.

Σύμφωνα με την έρευνα, η φωτορύπανση αυξάνεται ετησίως κατά περίπου 2%, επηρεάζοντας όχι μόνο τη συμπεριφορά των ζώων και των εντόμων αλλά και τους βιολογικούς ρυθμούς των ανθρώπων. Διεθνής ομάδα ερευνητών μελέτησε 86 οικοσυστήματα σε Βόρεια Αμερική και Ευρώπη, εντοπίζοντας αύξηση στην «αναπνοή» των οικοσυστημάτων, που αφορά τις διεργασίες των φυτών και των ζώων, οι οποίες απελευθερώνουν CO₂. Παραδόξως, η φωτοσύνθεση, η διαδικασία που αφαιρεί το διοξείδιο του άνθρακα, δεν φαίνεται να αυξάνεται, επιδεινώνοντας το πρόβλημα των εκπομπών άνθρακα. Οι συγγραφείς αναφέρουν ότι το τεχνητό φως διαταράσσει θεμελιώδεις ενεργειακές διαδικασίες των οικοσυστημάτων.

Η δρ. Alice Johnston από το Cranfield University, επικεφαλής της μελέτης, παρατηρεί: «Πιο φωτεινές νύχτες σημαίνουν περισσότερη απελευθέρωση άνθρακα, και αυτό είναι κακό νέο για τον πλανήτη». Η ίδια επισημαίνει πως η φωτορύπανση δεν πλήττει μόνο το περιβάλλον, αλλά ανατρέπει και τις ζωτικές διαδικασίες των οικοσυστημάτων, επηρεάζοντας τις πηγές ενέργειας και τους βιορυθμούς.

Αξιοσημείωτο είναι ότι, σε αντίθεση με άλλες πτυχές της κλιματικής κρίσης, οι λύσεις για τη φωτορύπανση είναι σχετικά εύκολες. Όπως τονίζει η Johnston, «ενώ η κλιματική αλλαγή απαιτεί χρόνο για να αντιμετωπιστεί, η φωτορύπανση μπορεί να μειωθεί γρήγορα μέσω καλύτερου σχεδιασμού φωτισμού». Τεχνολογίες που εστιάζουν το φως σε συγκεκριμένες περιοχές και λαμπτήρες με μειωμένη ένταση μπορούν να προσφέρουν άμεσες λύσεις.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η φωταγώγηση αντιπροσωπεύει πάνω από το 15% της συνολικής κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος. Η μείωση της άσκοπης φωταγώγησης όχι μόνο ωφελεί το περιβάλλον, αλλά προσφέρει και οικονομικά οφέλη για τα νοικοκυριά καθώς και οφέλη για την ανθρώπινη υγεία. «Η αντιμετώπιση της φωτορύπανσης είναι μια σπάνια περίπτωση όπου κερδίζουν όλοι: το περιβάλλον, η ενεργειακή απόδοση και η ποιότητα ζωής μας», καταλήγει η Johnston.

Με το 25% της χερσαίας επιφάνειας του πλανήτη να εκτίθεται σε τεχνητό φως, οι επιστήμονες προτείνουν την ενσωμάτωσή του στις κλιματικές μελέτες και τους παγκόσμιους σχεδιασμούς αλλαγής. Χωρίς αυτήν την αναγνώριση, η συνεχώς αυξανόμενη φωτεινότητα μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνες αλλαγές στον παγκόσμιο άνθρακα.

Η Ευρώπη έχει κάνει προόδους, αλλά χρειάζονται περισσότερα βήματα. Κάποιες χώρες, όπως η Γαλλία και η Κροατία, έχουν καταρτίσει εθνικές πολιτικές, ωστόσο η έλλειψη μιας ενιαίας στρατηγικής σε επίπεδο ΕΕ δημιουργεί κενά. Καθώς οι πόλεις συνεχίζουν να φωτίζονται, η επιλογή είναι στα χέρια μας: θα επιτρέψουμε την αθόρυβη θέρμανση του πλανήτη ή θα προτιμήσουμε το σκοτάδι για την προστασία του;

Διαβάστε ακόμη