Αμερικανοί ερευνητές ανακαλύπτουν την «πρωτεΐνη–κλειδί» για την επούλωση δύσκολων πληγών

Μια σημαντική ανακάλυψη που έχει τη δυνατότητα να μετασχηματίσει ριζικά τις προσεγγίσεις στις χρόνιες πληγές προέρχεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ερευνητές ανακοίνωσαν ότι η πρωτεΐνη SerpinB3, γνωστή μέχρι πρότινος ως «σκοτεινός δείκτης» για επιθετικές μορφές καρκίνου, έχει ταυτόχρονα και καθοριστικό ρόλο στην φυσική διαδικασία επούλωσης των ιστών.

Η απροσδόκητη αυτή ανακάλυψη όχι μόνο αποσαφηνίζει το γιατί τα καρκινικά κύτταρα εκμεταλλεύονται σε μεγάλο βαθμό αυτή την πρωτεΐνη, αλλά δημιουργεί και νέα προοπτική για στοχευμένα φαρμακευτικά πρωτόκολλα που θα ενισχύσουν την αποκατάσταση του δέρματος και των εσωτερικών ιστών.

Τι είναι η SerpinB3 και γιατί «εκτοξεύεται» στον οργανισμό;

Η SerpinB3 αποτελεί έναν ισχυρό δείκτη που ενεργοποιείται όταν ο οργανισμός βρίσκεται υπό έντονη πίεση, είτε λόγω καρκίνου είτε λόγω σοβαρών χρόνιων ασθενειών. Η απότομη αύξησή της σε αιματολογικές εξετάσεις είναι συχνά «σημάδι» για τους γιατρούς.

Παράλληλα, η νέα μελέτη ρίχνει φως σε έναν δεύτερο, εξίσου σημαντικό ρόλο της πρωτεΐνης: τη συμβολή της στην αναγέννηση των ιστών.

Η ανακάλυψη που αλλάζει τα δεδομένα

Οι ερευνητές Τζόρνταν Γιάρον και Καουσάλ Ρέγκε από το Biodesign Center του Πανεπιστημίου της Αριζόνα ανακάλυψαν ότι η SerpinB3 λειτουργεί ως φυσικός «ενισχυτής» της επούλωσης. Συντελεί στην αποκατάσταση του τραυματισμένου δέρματος μετά από τραυματισμό, ενεργοποιώντας σημαντικούς μηχανισμούς αναδόμησης.

Η ανακάλυψη σχετίζεται με δύο κύριους τομείς της έρευνάς τους: την ανάπτυξη βιοδραστικών υλικών που επιταχύνουν την επούλωση και την εις βάθος ανάλυση των σερπινών, μίας οικογένειας πρωτεϊνών που ρυθμίζουν την πήξη, τη φλεγμονή και την ιστική ανάπλαση.

Πώς η SerpinB3 επιταχύνει την επούλωση των πληγών

Κατά τη διάρκεια της επούλωσης, οι επιστήμονες παρατήρησαν μια εντυπωσιακή αύξηση των επιπέδων της SerpinB3 στο τραυματισμένο δέρμα. Αυτή η αύξηση ήταν ακόμα πιο έντονη σε τραύματα που καλύφθηκαν με καινοτόμα βιοϋλικά.

Πειράματα που διεξήχθησαν στο εργαστήριο έδειξαν ότι:

• Η πρόσθετη χορήγηση SerpinB3 επιτάχυνε την κίνηση των κυττάρων του δέρματος,
  ώστε να κλείσουν τις πληγές σχεδόν τόσο γρήγορα όσο ο γνωστός παράγοντας επούλωσης EGF.
• Η πρωτεΐνη ενισχύει τη δραστηριότητα των κερατινοκυττάρων — των κυττάρων που αναλαμβάνουν την αποκατάσταση του τραύματος — και διευκολύνει την οργάνωση ενός νέου, πιο ισχυρού ιστού.
• Πληγές που επουλώθηκαν με SerpinB3 παρουσίασαν βελτιωμένη δομή κολλαγόνου, δημιουργώντας ένα πιο ανθεκτικό υπόβαθρο.

Διπλή όψη: Επούλωση και καρκίνος

Οι σερπίνες μπορεί να προκαλέσουν φλεγμονές, ίνωση ή καρκίνο όταν η λειτουργία τους απορυθμιστεί. Η SerpinB3 — γνωστή και ως squamous cell carcinoma antigen-1 — χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια ως βιοδείκτης για επιθετικούς όγκους στους πνεύμονες, το ήπαρ και το δέρμα.

Ο διττός της ρόλος έχει προκαλέσει μεγάλο ενδιαφέρον στην επιστημονική κοινότητα:
Μπορούμε να εκμεταλλευτούμε τις θεραπευτικές της ιδιότητες χωρίς να αυξήσουμε τον κίνδυνο καρκίνου;

Θεραπείες του μέλλοντος

Μέχρι να ολοκληρωθούν περαιτέρω έρευνες, οι ειδικοί εκτιμούν ότι η SerpinB3 μπορεί να χρησιμεύσει ως θεμέλιο για νέες θεραπείες οι οποίες θα έχουν στόχο:

• Χρόνιες, δύσκολες στη θεραπεία πληγές, όπως αυτές που εμφανίζονται σε διαβητικούς ασθενείς.
• Αποκατάσταση ιστών σε περίπλοκες φλεγμονώδεις παθήσεις.
• Ελεγχόμενη αναχαίτιση επιθετικών μορφών καρκίνου, μέσω της κατανόησης του τρόπου δράσης της.

Η εν λόγω ανακάλυψη διευρύνει τις δυνατότητες στον τομέα της βιοϊατρικής — όπου μια πρωτεΐνη που αρχικά θεωρούνταν υπεύθυνη για την εκδήλωση καρκίνου, μπορεί τελικά να εξελιχθεί σε σύμμαχο για χιλιάδες ασθενείς που πάσχουν από επίμονες πληγές.

*Φωτογραφία αρχείου

Δείτε επίσης: