Η επιρροή των Golden Visa και Airbnb στην αγορά ακινήτων

Ανάλυση Επιρροής της Golden Visa και του Airbnb στην Αγορά Κατοικίας

Πόσο έχουν αλλάξει τη ζωή μας τα προγράμματα Golden Visa και το Airbnb; Ποιες είναι οι επιπτώσεις τους στην εκτίναξη των ενοικίων και τις συνθήκες της αγοράς ακινήτων;

Από το 2018 μέχρι σήμερα, οι μισθώσεις στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη έχουν αυξηθεί έως και 40%. Τα διαμερίσματα των 500 ευρώ είναι πλέον σπάνια, κι η αναζήτηση κατοικίας για νέους και οικογένειες έχει μετατραπεί σε έναν πραγματικό αγώνα. Δύο παράγοντες προβάλλουν ξανά και ξανά πίσω από αυτή τη δραματική αλλαγή: το πρόγραμμα Golden Visa και το Airbnb, καθένας με διαφορετικά αποτελέσματα στην αγορά κατοικίας.

Η Golden Visa, που εφαρμόζεται από το 2013, στοχεύει να προσελκύσει ξένες επενδύσεις μέσω της αγοράς ακινήτων. Μέχρι σήμερα, έχει ενισχύσει την ελληνική οικονομία με πάνω από 5 δισεκατομμύρια ευρώ, προσφέροντας φορολογικά έσοδα μέσω μεταβιβάσεων, ΦΠΑ για ανακαινίσεις, αμοιβές επαγγελματιών και εισφορές ΕΝΦΙΑ.

Αξιοσημείωτο είναι ότι οι επενδυτές πληρώνουν τέλη ανανέωσης κάθε πέντε χρόνια, εξασφαλίζοντας μια σταθερή ροή εσόδων για το κράτος. Οι περισσότεροι αγοραστές -το 90%- δεν κατοικούν στα ακίνητα που αποκτούν, γεγονός που ενισχύει τη μακροχρόνια αγορά ενοικίων.

Δεδομένης της επιτυχίας της Golden Visa, οι θετικές της συνέπειες είναι πολλές. Η μείωση των απούλητων ακινήτων και η ανακαίνιση παλιών κτιρίων έχουν ενεργοποιήσει επαγγέλματα που είχαν πλήξει άσχημα κατά την κρίση. Μόνο το 2024, εκδόθηκαν περισσότερες από 5.000 νέες άδειες, με περιοχές όπως η Αθήνα, η Γλυφάδα και η Θεσσαλονίκη να καταγράφουν την μεγαλύτερη ζήτηση.

Ωστόσο, η αύξηση των ορίων για την Golden Visa στα 500.000 ευρώ και σε υψηλότερα ποσά στις περιοχές υψηλής ζήτησης δημιούργησε μια προσωρινή διαφοροποίηση στο προφίλ των επενδυτών. Πολλοί σπεύδουν να αποκτήσουν μικρότερα διαμερίσματα στο κέντρο, εκμεταλλευόμενοι τις παλιές προϋποθέσεις, γεγονός που κατά την πρώιμη φάση είχε επιπτώσεις στη μεσαία κατοικία.

Αντίστοιχα, το φαινόμενο του Airbnb άλλαξε τον χάρτη της αγοράς. Οι βραχυχρόνιες μισθώσεις αύξησαν την οικονομική ρευστότητα και στήριξαν τον τουρισμό, προσφέροντας μια διέξοδο σε χιλιάδες μικρούς ιδιοκτήτες ακινήτων. Το 2024, τα δηλωθέντα έσοδα ξεπέρασαν τα 900 εκατομμύρια ευρώ, αν και η πραγματική δραστηριότητα υπολογίζεται σε πάνω από 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ.

Ωστόσο, οι βραχυχρόνιες μισθώσεις οδήγησαν σε περιορισμένη προσφορά κατοικιών για μακροχρόνιες μισθώσεις. Στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, πολλές κατοικίες έχουν αποσυρθεί από την αγορά, εντείνοντας την αύξηση των ενοικίων.

Σύμφωνα με την έρευνα της Geoaxis, η αύξηση του μισθώματος αγγίζει το 40% την τελευταία πενταετία, με τις μεγαλύτερες πιέσεις να εμφανίζονται κοντά στα Πανεπιστήμια και το κέντρο. Η μέση τιμή ενοικίασης αυξήθηκε κατά 7,2% μόνο το 2025 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, ενώ η διαθέσιμη προσφορά μειώθηκε κατά 30% στην Αθήνα και 40% στη Θεσσαλονίκη.

Η εικόνα της αγοράς ακινήτων βλέπει δύο παράλληλους κόσμους: στο τρίτο τρίμηνο του έτους, οι τιμές πώλησης κατοικιών αυξήθηκαν κατά 10%, ενώ τα ενοίκια κατά 7%. H αύξηση στις πωλήσεις παρατηρείται κυρίως στο κέντρο της Αθήνας, ενώ η Golden Visa πιέζει τις υψηλές τιμές πώλησης, με το Airbnb να επηρεάζει περισσότερο τις ενοικιάσεις.