Κρήτη: Μετασχηματισμός από ζωοκλοπές σε χασισοκαλλιέργεια και διακίνηση κοκαΐνης

Ο Ν., ένας ηλικιωμένος κάτοικος του νησιού, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Παλιά η ζωοκλοπή γινόταν σχεδόν από ανάγκη… Τώρα όμως έχει εντελώς διαφορετική μορφή. Γίνεται η ζωοκλοπή για επιχείρηση». Οι κλοπές σήμερα χρησιμοποιούνται για εμπορικούς σκοπούς ή για εκδηλώσεις, όπου απαιτούνται μεγάλα ποσά κρέατος. Εντυπωσιακή είναι η διαπίστωση ότι συνήθως λιγότερο από το 10% των περιστατικών καταγγέλλεται στην αστυνομία, καθώς οι κάτοικοι τηρούν σιωπή λόγω του φόβου των αντιποίνων.

Στο πλαίσιο του ρεπορτάζ, συναντήσαμε τον Χ., ο οποίος έχει βιώσει δύο φορές την κλοπή ζώων. Δεν καταφεύγει στην αστυνομία λόγω του φόβου ότι οι κλέφτες θα αντεπιτεθούν, ενώ οι οικογενειακοί δεσμοί και οι κοινωνικές σχέσεις λειτουργούν σε βάρος της δικαιοσύνης. Η ίδια η κουλτούρα απαιτεί να διατηρούνται οι δεσμοί και οι «συντεκνιές», καθώς η οικογενειακή αλληλεγγύη θεωρείται θεμελιώδης.

Ταυτόχρονα, η φυλακή στην Κρήτη αντιμετωπίζεται ως κοινωνική αναγνώριση. Ιστορικά, οι άνθρωποι που είχαν φυλακιστεί θεωρούνταν άξιοι και ικανοί, με την οικογένεια να αναλαμβάνει τη φροντίδα τους κατά τη διάρκεια της φυλάκισης. Ο Χ. αντιλαμβάνεται ότι ορισμένοι από τους γνωστούς του που μπήκαν φυλακή, στην πραγματικότητα κέρδισαν κύρος μετά την απελευθέρωσή τους από τη φυλακή.

Μιλώντας για τη μετεξέλιξη του εγκλήματος, ο Γιώργος Παπακωσταντής, Διδάκτορας Κοινωνικής Ψυχολογίας, σημειώνει ότι η ζωοκλοπή έχει συνδεθεί με την καλλιέργεια χασίς και το εμπόριο κοκαΐνης. Παρά την ελλιπή παρουσία στατιστικών, το φαινόμενο της ζωοκλοπής συνεχίζει να είναι δραματικά υψηλό, με σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις στους θιγόμενους κτηνοτρόφους.

Η υποδομή του οργανωμένου εγκλήματος φαίνεται να συντηρείται από πολιτικούς όλων των αποχρώσεων, οι οποίοι εξασφαλίζουν ψήφους δίνοντας προνόμια στους εγκληματίες. Η ελπίδα για ουσιαστική θεραπεία της εγκληματικότητας παραμένει ένα δύσκολο ζητούμενο, καθώς οι ισχύοντες κανόνες της ποινικής δικαιοσύνης, σε πολλές περιπτώσεις, φαίνεται ότι επιβάλλονται με επιλεκτικό τρόπο.

Αναρωτιέται κανείς πότε θα υπάρξει η απαραίτητη πολιτική βούληση για έναν πραγματικό, πολύπλευρο αγώνα κατά της εγκληματικότητας στην Κρήτη, ώστε να αποδοθεί δικαιοσύνη σε όλα τα επίπεδα.