Κατεπείγουσα προσπάθεια για την ενίσχυση των υποδομών στην Αττική: Χρονοδιαγράμματα υπό πίεση

Η κυβέρνηση αναλαμβάνει άμεσες πρωτοβουλίες για την προώθηση σημαντικών έργων που στόχο έχουν την καταπολέμηση της λειψυδρίας στην Αττική, σε συνέχεια των ανακοινώσεων που έγιναν χθες στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 100 χρόνια της ΕΥΔΑΠ. Παρά τις διαφορετικές προσεγγίσεις του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρου Παπασταύρου, και του Διευθύνοντος Συμβούλου της ΕΥΔΑΠ, Χάρη Σαχίνη, η κατάσταση στα ταμιευτήρια, κυρίως στον Μόρνο, είναι ανησυχητική, με αποθέματα περίπου 250 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων λιγότερα σε σχέση με πέρυσι, υπογραμμίζοντας την κρισιμότητα της κατάστασης.

Η αγορά ελπίζει ότι αυτή τη φορά η εκτέλεση των έργων θα είναι ταχύτερη από τις συνηθισμένες αργές διαδικασίες του Δημοσίου, ώστε οι προγραμματισμένες ενέργειες να μετατραπούν σε ουσιαστικές παρεμβάσεις στην υδροδότηση. Το σχέδιο περιλαμβάνει άμεσες ενέργειες για την αύξηση των υδάτινων αποθεμάτων μέσω γεωτρήσεων, καθώς και μακροχρόνια μέτρα, με το εμβληματικό έργο του Εύρυτου, που προορίζεται να αποτελέσει τη «δικλείδα ασφαλείας» της πρωτεύουσας απέναντι στις προκλήσεις της έλλειψης νερού.

Είναι επίσης σχεδόν βέβαιο ότι θα υπάρξουν ανατιμήσεις στα τιμολόγια του νερού, με τη διαβεβαίωση του Υπουργού Παπασταύρου ότι το νερό της Αθήνας θα παραμείνει το οικονομικότερο στην Ευρώπη. Η ΕΥΔΑΠ περιμένει την απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) σε σχέση με τα νέα τιμολόγια και τα αναμενόμενα έσοδα της εταιρείας. Σύμφωνα με τον κ. Σαχίνη, έχουν υποβληθεί τα απαραίτητα στοιχεία και αναμένουν την απόφαση.

Ο Υπουργός Σταύρος Παπασταύρου ανέφερε ότι η σημαντικότερη προτεραιότητα της κυβέρνησης είναι η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των πολιτών για τη μείωση της σπατάλης νερού, προσθέτοντας ότι «το νερό δεν είναι ανεξάντλητο αγαθό και απαιτείται συνειδητή χρήση από όλους». Παρά τις προειδοποιήσεις, τόνισε ότι δεν θα επιβληθούν περιοριστικά μέτρα στην κατανάλωση, αντιθέτως, επιδιώκεται να πειστούν οι πολίτες να συμμετάσχουν ενεργά στην κοινή προσπάθεια.

Λειψυδρία: Το χρονοδιάγραμμα των έργων

Κεντρικό ρόλο στο σχέδιο ασφάλειας της Αττικής έχει το έργο του Εύρυτου, που όπως επισημάνθηκε από τον Χάρη Σαχίνη, «θα θωρακίσει την Αττική για τα επόμενα 30 χρόνια». Με προϋπολογισμό 535 εκατομμύρια ευρώ, το έργο περιλαμβάνει τη μερική εκτροπή των ποταμών Καρπενησιώτη και Κρικελιώτη προς τον ταμιευτήρα του Ευήνου, εξασφαλίζοντας σταθερή παροχή 200 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού ετησίως. Αυτή η υποδομή θα λειτουργεί χωρίς ενεργειακό κόστος, εκμεταλλευόμενη τη φυσική ροή, με ελάχιστη περιβαλλοντική επιβάρυνση.

Η τεχνική λύση προβλέπει διάνοιξη δύο σηράγγων συνολικού μήκους 20 χιλιομέτρων και διάμετρο 4 μέτρων, συνδέοντας τους ποταμούς με τον Εύηνο. Η υδραυλική σύνδεση θα ενισχύσει τα αποθέματα του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος (ΕΥΣ), που προμηθεύει το μεγαλύτερο μέρος του Λεκανοπεδίου, προσφέροντας έναν μόνιμο μηχανισμό ενίσχυσης της ασφάλειας υδροδότησης.

«Το μεγάλο αυτό έργο έχει σημαντικά πλεονεκτήματα», δήλωσε ο κ. Σαχίνης. «Διασφαλίζει την επάρκεια ύδρευσης του Λεκανοπεδίου με πλήρη δυναμικότητα 200 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως και έχει μηδενικό λειτουργικό κόστος». Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, η ολοκλήρωση του έργου προβλέπεται για το πρώτο εξάμηνο του 2029, υπό την προϋπόθεση ότι θα ενεργοποιηθεί η διαδικασία κατεπείγουσας ανάγκης. Δημοπράτηση αναμένεται το καλοκαίρι του 2026, ενώ η κατασκευή θα χρειαστεί περίπου τρία χρόνια.

Το έργο του Εύρυτου, με την υδραυλική σύνδεση των ποταμών, — θα λειτουργεί με ελεγχόμενο τρόπο, εξασφαλίζοντας υψηλής ποιότητας πόσιμο νερό.

Περιλαμβάνει επίσης συστήματα ελέγχου για τη διασφάλιση της οικολογικής ροής και προστασίας των περιβαλλοντικών ισορροπιών, όπως την ενσωμάτωση ιχθυοδιαδρόμων και την προστασία του φαραγγιού της περιοχής. Ο κ. Σαχίνης επεσήμανε πως «ο Εύρυτος είναι η απάντηση στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής», εξασφαλίζοντας επάρκεια και ασφάλεια για τις επόμενες δεκαετίες.

Αναφορικά με τη χρηματοδότηση του έργου, ο Υπουργός Παπασταύρου δήλωσε ότι πρόκειται για δημόσιο έργο, αλλά εξετάζονται σενάρια συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα για πιθανή επιστροφή κεφαλαίων στο μέλλον.

Στρατηγικές κατά της λειψυδρίας: Γεωτρήσεις και άλλα έργα

Η ολοκλήρωση του συγκροτήματος γεωτρήσεων Μαυροσουβάλα, που εξασφαλίζει 32 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού ετησίως, είναι το πρώτο ευδιάκριτο βήμα στη θωράκιση της Αττικής. Επιπλέον, η αναστολή της περιβαντολογικής παροχής στον ταμιευτήρα του Ευήνου προσθέτει 22 εκατομμύρια κ.μ. νερού ετησίως.

Ης μελλοντική ενεργοποίηση των γεωτρήσεων Ούγγρων, η οποία αναμένεται μέχρι τον Μάρτιο του 2026, θα παρέχει επιπλέον 50 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού ετησίως, όπως εξήγησε ο κ. Σαχίνης.

Η επόμενη φάση περιλαμβάνει την αξιοποίηση του μέσου ρου του Βοιωτικού Κηφισού, έργο που περιλαμβάνει 17 γεωτρήσεις και τρία αντλιοστάσια με συνολική δυνατότητα 45 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως, αναμένοντας ολοκλήρωση έως τον Μάρτιο του 2027. Σύμφωνα με χαρακτηριστικές δηλώσεις του κ. Σαχίνη, «το έργο του Βοιωτικού Κηφισού θα είναι έτοιμο τον Μάρτιο 2027, με στόχο συνολικά 150 εκατομμύρια κ.μ. διαθέσιμου νερού».

Σχέδιο Β: Εναλλακτικές λύσεις σε περίπτωση καθυστέρησης

Ο Χάρης Σαχίνης δήλωσε ότι έχει σχεδιαστεί ένα εναλλακτικό σχέδιο για περίπτωση καθυστέρησης στο έργο του Εύρυτου, το οποίο περιλαμβάνει την κατασκευή τριών μονάδων αφαλάτωσης σε Θίσβη, Νέα Πέραμο και Λαύριο, με συνολική δυναμικότητα 147.500 κυβικών μέτρων ημερησίως και προϋπολογισμό 480 εκατομμυρίων ευρώ. Αυτές οι μονάδες, αν και προσωρινές, σχεδιάζονται ώστε να καλύψουν τις ανάγκες της υδροδότησης αν απαιτηθεί.

Ο Υπουργός Παπασταύρου επεσήμανε τη σημασία της μεταρρύθμισης για τη διαχείριση των υδάτων με το νέο μοντέλο «δύο πυλώνων» που θα επιτρέπει την ενιαία διαχείριση της ύδρευσης και άρδευσης στην ηπειρωτική Ελλάδα.

Η κυβέρνηση θα προχωρήσει σε αναδιοργάνωση 110 Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) για την καλύτερη αξιοποίηση των πόρων και την υποστήριξη από την ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ.

Στρατηγικές για τη μείωση της σπατάλης νερού

Η κυβέρνηση θα επικεντρωθεί στην αναβάθμιση του παλαιωμένου δικτύου, με στόχο τη μείωση των απωλειών από το 15% στο 11%. Με συνολικό προϋπολογισμό άνω των 400 εκατομμυρίων ευρώ, θα προχωρήσουν σε αντικατάσταση αγωγών, βελτίωση λειτουργίας και τοποθέτηση «έξυπνων μετρητών» για τη διαχείριση των πόρων.

Τα συνοδευτικά έργα του ΕΥΣ περιλαμβάνουν επίσης σημαντική αναβάθμιση υποδομών για τη μείωση απωλειών και τη διασφάλιση της ποιοτικής ύδρευσης στην Αττική.

Διαβάστε επίσης