Η ασφάλεια των μουσείων στην Ελλάδα: Μια κριτική ανάλυση

Το ακραίο περιστατικό κλοπής των ιστορικών βασιλικών κοσμημάτων αξίας 88 εκατομμυρίων ευρώ από το Μουσείο του Λούβρου στο Παρίσι, που συνέβη το πρωί της Κυριακής 19 Οκτωβρίου, έχει αναδείξει τις ευθραυστότητες της ασφάλειας των μουσείων σε όλο τον κόσμο. Το γεγονός αυτό επανέφερε στην επιφάνεια την ανησυχία σχετικά με την ασφάλεια των πολιτιστικών αγαθών, ολοκληρώνοντας την αίσθηση ότι ακόμη και μέσα στη μέρα, οι θησαυροί του πολιτισμού είναι εκτεθειμένοι.

Το ερώτημα για το επίπεδο ασφάλειας των μουσείων προβάλλει, φυσικά, στη δημόσια συζήτηση, αλλά και στους ειδικούς παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων της Ελλάδας. Για να διερευνηθεί αυτό το ζήτημα, το ΑΠΕ-ΜΠΕ απευθύνθηκε στους διευθυντές τριών σημαντικών μουσείων της Αθήνας, ζητώντας τη γνώμη τους σχετικά με την ασφάλεια και τα μέτρα προστασίας.

Ν. Σταμπολίδης: Απαραίτητη η αποκατάσταση των Παρθενώνειων γλυπτών στο Μουσείο Ακρόπολης

«Η κατάσταση αυτή μας διδάσκει ότι όσο τα μουσεία δεν εκτιμούν την αξία τους, περιστατικά όπως αυτά στο Λούβρο είναι αναπόφευκτα. Ελπίζω το Λούβρο να επιστρέψει τα κλεμμένα κομμάτια της γαλλικής ιστορίας, και παράλληλα να αναδείξει τη σημασία αποκατάστασης των Παρθενώνειων γλυπτών στο Μουσείο Ακρόπολης, τα οποία εκλάπησαν από τον Fauvel και ανήκουν στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά», επισήμανε ο διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης, καθηγητής Νικόλαος Χρ. Σταμπολίδης. «Η αναλυτική καταγραφή και τεκμηρίωση των εκθεμάτων είναι κρίσιμη για την άμυνα των πολιτιστικών μας θησαυρών», πρόσθεσε.

Κ. Νικολέντζος: Ενίσχυση του Εθνικού Αρχείου Μνημείων

«Η Ελλάδα διαθέτει πλέον από 210 δημόσια και κρατικά αρχαιολογικά μουσεία καθώς και πολλές επισκέψιμες αρχαιολογικές τοποθεσίες. Σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Αρχής, το 2024 οι επισκέπτες των μουσείων μας ανήλθαν σε 6.651.911 και 14.000.000 τα εκθέματα σε αρχαιολογικούς χώρους. Παρά τους αριθμούς, τα περιστατικά κλοπών ή βανδαλισμών είναι ελάχιστα και έχουν σχεδόν εξιχνιαστεί άμεσα. Οι εκπαιδευτικές διαλέξεις για το φυλακτικό προσωπικό έχουν γίνει μια συνήθεια λόγω περιστατικών βίας προηγουμένως και έχουν υπάρξει ανανεώσεις στους κανόνες ασφαλείας», τόνισε ο Κωνσταντίνος Νικολέντζος, αναπληρωτής γενικός διευθυντής του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου.

«Τα μεμονωμένα περιστατικά δείχνουν ότι:

* Οι μηχανισμοί ασφαλείας καθώς και το προσωπικό των Μουσείων αποδεικνύονται τα αποτελεσματικά.

* Η αγορά δεν ενδιαφέρεται πλέον για τα εκθέματα, καθώς έχουν αποκλειστεί από την εμπορική διακίνηση.

* Το κοινό έχει γίνει πιο ευαίσθητο σε θέματα βανδαλισμού και κλοπής αρχαίων.

* Οι διεθνείς συμφωνίες και νομοθετήματα έχουν περιορίσει την πιθανότητα παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων.

Επιπλέον, προτείνει ενίσχυση του Εθνικού Αρχείου Μνημείων καθώς και αναθεώρηση των συστημάτων ασφαλείας με σύγχρονη τεχνολογία και εκπαίδευση του προσωπικού.

Αικατερίνη Δελλαπόρτα: Κανένα σύστημα φύλαξης δεν είναι απόλυτα ασφαλές

Η γενική διευθύντρια του Βυζαντινού & Νομισματικού Μουσείου Αικατερίνη Δελλαπόρτα επισημαίνει ότι, αν και τα ελληνικά μουσεία είναι γενικά ασφαλή, απαιτούν συνεχείς βελτιώσεις. «Η ληστεία στο Λούβρο αποδεικνύει ότι μπορεί να συμβεί οπουδήποτε. Τα συστήματα ασφάλειας μπορεί να είναι προσηλωμένα, αλλά οι ληστές είναι ενίοτε ένα βήμα μπροστά» ανέφερε, καταλήγοντας ότι τα ελληνικά μουσεία εφαρμόζουν τα διεθνή πρωτόκολλα ασφαλείας.

Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων: Η παρουσία φυλακτικού προσωπικού είναι επιτακτική

Ο πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, Κώστας Πασχαλίδης, τονίζει ότι η ενίσχυση της φυλακτικής παρουσίας είναι κρίσιμη, σημειώνοντας ότι η πραγματική ασφάλεια δεν εξαρτάται μόνο από κάμερες.