Διπλό βάρος πλήττει 900 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως

Μια ανησυχητική πραγματικότητα αποκαλύπτει ο ΟΗΕ, καθώς σχεδόν το 80% των πιο φτωχών ανθρώπων παγκοσμίως, δηλαδή περίπου 900 εκατομμύρια άτομα, βρίσκονται εκτεθειμένα σε κλιματικούς κινδύνους που επιδεινώνονται λόγω της κλιματικής αλλαγής. Ο Χαολιάνγκ Σου, μεταβατικός επικεφαλής του προγράμματος ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (UNDP), στην ανακοίνωσή του, επισήμανε ότι «κανένας δεν μένει αλώβητος από τις ολοένα σοβαρότερες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής», προσθέτοντας ότι οι φτωχότεροι πλήττονται πιο σφοδρά.

Στη διάσκεψη COP30 που θα διεξαχθεί στη Βραζιλία τον επόμενο μήνα, ο Σου προτρέπει τους παγκόσμιους ηγέτες να συνδέσουν την κλιματική δράση με την καταπολέμηση της φτώχειας, σε γραπτή δήλωσή του στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Το UNDP και το κέντρο έρευνας Πρωτοβουλία της Οξφόρδης για τη Φτώχεια και την Ανθρώπινη Ανάπτυξη (OPHI) δημοσιεύουν ετησίως τον παγκόσμιο δείκτη πολυδιάστατης φτώχειας (ΔΠΦ), ο οποίος πλέον περιλαμβάνει δεδομένα από 109 χώρες που φιλοξενούν περίπου 6,3 δισεκατομμύρια ανθρώπους.

Ο δείκτης αυτός συνυπολογίζει στοιχεία σχετικά με την έλλειψη τροφής, την παιδική θνησιμότητα, τις συνθήκες στέγασης, την αποχέτευση, την ηλεκτροδότηση, καθώς και την πρόσβαση στην εκπαίδευση.

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση, το 2024, 1,1 δισεκατομμύριο άνθρωποι ζούσαν σε συνθήκες «οξείας» πολυδιάστατης φτώχειας, με το 50% αυτής της ομάδας να είναι ανήλικοι.

Οι αριθμοί αυτοί δεν έχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά και μαρτυρούν μια σταθεροποίηση του επιπέδου πολυδιάστατης φτώχειας, όπως αναδεικνύεται από την περίπτωση της οικογένειας του Ρικάρδο.

Ο Ρικάρδος, μέλος της αυτοχθόνου κοινότητας Γκουαρανί, ζει στη Σάντα Κρους δε λα Σιέρα στη Βολιβία με τη γυναίκα του, τα τρία παιδιά του και άλλους 16 συγγενείς σε ένα μικρό σπίτι, το οποίο διαθέτει ένα μπάνιο και λειτουργεί με καύση ξύλων, χωρίς προσβάσιμα σχολεία για τα παιδιά του.

Η ακραία ζέστη σε πρώτο πλάνο

Δύο περιοχές του πλανήτη πλήττονται περισσότερο από τη φτώχεια: η υποσαχάρια Αφρική, όπου ζουν 565 εκατομμύρια φτωχοί, και η νότια Ασία με 390 εκατομμύρια, οι οποίες είναι και οι πιο ευάλωτες στα κλιματικά φαινόμενα.

Εν όψει της COP30, το UNDP και η OPHI εστιάζουν στην «αλληλεπικάλυψη» μεταξύ φτώχειας και κλιματικών κινδύνων, οι οποίοι περιλαμβάνουν ακραία ζέστη (τουλάχιστον 30 ημέρες με θερμοκρασίες άνω των 35° Κελσίου), ξηρασία, πλημμύρες και ατμοσφαιρική μόλυνση.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 78,8% των φτωχών (887 εκατομμύρια άνθρωποι) είναι εκτεθειμένα σε τουλάχιστον μία από αυτές τις απειλές, με την ακραία ζέστη να επηρεάζει τους περισσότερους (608 εκατομμύρια), ακολουθούμενη από τις πλημμύρες (465), τη μόλυνση (577) και την ξηρασία (207).

Περίπου 650 εκατομμύρια άνθρωποι εκτίθενται σε τουλάχιστον δύο απειλές, οι 309 εκατομμύρια σε τρεις και 11 εκατομμύρια έχουν ήδη αντιμετωπίσει όλα τα τέσσερα φαινόμενα μέσα σε ένα μόνο έτος.

«Η αλληλεπικάλυψη της φτώχειας και των κλιματικών κινδύνων είναι ένα σοβαρό παγκόσμιο πρόβλημα», επισημαίνεται στο κείμενο.

Η αύξηση της συχνότητας ακραίων κλιματικών γεγονότων απειλεί την πρόοδο στην ανάπτυξη. Παρά τις επιτυχίες της νότιας Ασίας στην καταπολέμηση της φτώχειας, το 99,1% του φτωχού πληθυσμού είναι εκτεθειμένο σε τουλάχιστον έναν κλιματικό κίνδυνο, γεγονός που δείχνει την ανάγκη αναζήτησης νέων στρατηγικών για τη μείωση της φτώχειας σε συνδυασμό με αποτελεσματικά μέτρα κατά της κλιματικής αλλαγής.

Καθώς η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έχει ήδη αυξηθεί κατά 1,4° Κελσίου από τον 19ο αιώνα, οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής αναμένεται να γίνουν ακόμη πιο σοβαρές, με τους φτωχότερους να πλήττονται πρωτίστως από την αύξηση των θερμοκρασιών.

«Είναι επιτακτική ανάγκη να δοθεί προτεραιότητα στους πληθυσμούς και τον πλανήτη, και να περάσουμε από την περιγραφή στην άμεση δράση», τονίζεται στην ανακοίνωση.

Η ευθυγράμμιση των προσπαθειών για τη μείωση της φτώχειας, τη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, την προσαρμογή στις επιπτώσεις και την αποκατάσταση των οικοσυστημάτων είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη ανθεκτικών κοινοτήτων, ειδικά εκείνων που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της κλιματικής κρίσης.

Διαβάστε ακόμη