Το πρώτο εννιάμηνο του 2023 καταγράφεται μέση αύξηση του πληθωρισμού στην Ελλάδα στο 3%, σύμφωνα με τον Εναρμονισμένο Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ), με τον αντίστοιχο δείκτη στην Ευρωζώνη να περιορίζεται στο 2,1%. Παρά τη μείωση του πληθωρισμού στο 1,8% τον Σεπτέμβριο, οι τιμές παραμένουν σταθερές σε σχέση με τα δεδομένα του 2024, όπως αναφέρει το Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της Alpha Bank.
Επιπλέον, ο δομικός πληθωρισμός, που εξαιρεί τις ασταθείς τιμές ενέργειας και τροφίμων, ανήλθε στο 3,9% στην Ελλάδα, συγκριτικά με 2,4% στην Ευρωζώνη. Αυτή η ανώτερη τιμή αντανακλά partly το παραγωγικό κενό της ελληνικής οικονομίας και την υπερβάλλουσα ζήτηση, σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή οικονομία που παρατηρεί υπερβολική προσφορά.
Η ανθεκτικότητα στον πληθωρισμό κυρίως οφείλεται στον τομέα των υπηρεσιών, που αντιπροσωπεύει το 80% της ανόδου του ΕνΔΤΚ. Αντιθέτως, η ενέργεια είχε ελάχιστη και ελαφρώς αρνητική συνεισφορά στην αύξηση των τιμών, γεγονός που συνέβη λόγω της πτώσης των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου από τον Απρίλιο και της υποτίμησης του δολαρίου έναντι του ευρώ.
Η ενεργειακή διάσταση παραμένει καθοριστική για την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, με τις γεωπολιτικές εξελίξεις να προσθέτουν αβεβαιότητα στην αγορά. Οι προσδοκίες των επιχειρήσεων στη βιομηχανία παραμένουν σταθερές, ενώ οι καταναλωτές αποτυπώνουν αυξημένο σκεπτικισμό για τις μελλοντικές τιμές, ειδικά στο λιανεμπόριο.
Συγκριτικά, ο πληθωρισμός τον Σεπτέμβριο μειώθηκε στο 1,8% ετησίως, έχοντας υποχωρήσει από το 3,1% του Αυγούστου, ενώ η Ευρωζώνη κατέγραψε μέσο όρο 2,2%. Στην πλειονότητα των κρατών-μελών, η αύξηση του πληθωρισμού τον προηγούμενο μήνα επιταχύνθηκε, με την Κύπρο να σημειώνει μηδενική μεταβολή.
Ο δομικός πληθωρισμός παρουσίασε επίσης αποκλιμάκωση, μειούμενος στο 2,6% τον Σεπτέμβριο. Παρότι οι αυξήσεις στις τιμές των υπηρεσιών παρέμειναν σε λογικά επίπεδα, οι τιμές της ενέργειας σημείωσαν πτώση 3,7%, επιδρώντας θετικά στην αποκλιμάκωση του ΕνΔΤΚ.
Η κυριότερη αιτία διατήρησης των πληθωριστικών πιέσεων στον τομέα των υπηρεσιών περιλαμβάνει την ισχυρή ζήτηση, ιδίως λόγω του τουρισμού, τις αυξήσεις μισθών και τις πρόσφατες επιβαρύνσεις στην έμμεση φορολογία. Σημειώνεται ότι οι υπηρεσίες αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 49% του ΕνΔΤΚ στην Ελλάδα, το τρίτο υψηλότερο ποσοστό στην Ευρωζώνη.
Στο πεδίο των επιχειρηματικών προσδοκιών, οι αναμενόμενες αυξήσεις τιμών στο βιομηχανικό τομέα δείχνουν τάσεις μείωσης, διατηρώντας όμως ήπια θετικά επίπεδα. Οι καταναλωτές προβλέπουν επίσης σημαντική σταθερότητα στις μελλοντικές τιμές, αν και οι προβλέψεις για την αγορά λιανικής είναι πτωτικές.
Η ανάλυση των στοιχείων υποδεικνύει ότι οι προοπτικές της αγοράς είναι γεμάτες αβεβαιότητα, με τις εγχώριες επιδράσεις να επηρεάζουν την εξέλιξη της οικονομικής κατάστασης και μια συγκρατημένη αισιοδοξία να διαμορφώνεται σταδιακά.