Ταμείο Ανάκαμψης: Ποια έργα διαγράφονται και ποια εξασφαλίζουν χρηματοδότηση
Η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται σε μια αγωνιώδη προσπάθεια για να διασφαλίσει ότι δεν θα χαθούν τεράστια κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης, καθώς οι προθεσμίες για την αξιοποίηση των χρημάτων περιορίζονται επικίνδυνα. Οι Βρυξέλλες έχουν αποστείλει σαφή προειδοποίηση ότι η Ελλάδα πρέπει να ολοκληρώσει σε έναν χρόνο τις εκκρεμότητες που παρέμειναν ανοιχτές τα τέσσερα προηγούμενα χρόνια, κάτι που συνοδεύεται από αυστηρές χρονοδιαγραμμάτες και την απειλή της απένταξης έργων που ενδέχεται να καθυστερήσουν.
Ήδη, οι Ευρωπαίοι αρμόδιοι έχουν προειδοποιήσει με «κόκκινη κάρτα» για σημαντικά έργα, τα οποία δεν φαίνεται να ολοκληρωθούν μέχρι τον Αύγουστο του 2026, όταν και λήγει η ισχύς του Ταμείου. Ανάμεσα σε αυτά περιλαμβάνονται οι ανακαινίσεις 18 νοσοκομείων και 156 κέντρων υγείας, προγράμματα κοινωνικής κατοικίας, η σιδηροδρομική αναδιάρθρωση και τα έργα CCS για την αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα. Χωρίς έγκαιρη μεταφορά σε άλλες χρηματοδοτικές πηγές, όπως το ΕΣΠΑ, αυτά τα έργα διατρέχουν τον κίνδυνο να χαθούν οριστικά, καθώς οι ευρωπαϊκοί κανόνες δεν επιτρέπουν διπλή χρηματοδότηση.
Η προθεσμία που καθορίζει τη συνέχεια είναι το τέλος Οκτωβρίου, όταν η Αθήνα οφείλει να υποβάλει στην Κομισιόν το σχέδιο αναθεώρησης προκειμένου αυτό να εγκριθεί από το Ecofin τον Δεκέμβριο.
Στο σχέδιο θα περιγράφονται οι απαραίτητες αλλαγές και τροποποιήσεις για την απορρόφηση των χρηματοδοτήσεων χωρίς απώλειες. Επίσης, τα υπουργεία καλούνται να φέρουν εις πέρας περίπου 200 στόχους μέσα σε μόλις 12 μήνες, γεγονός που κάνει την κατάσταση ακόμα πιο απαιτητική.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκφράζουν την πεποίθηση ότι η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να πετύχει το στόχο, εφόσον ακολουθηθούν πιστά οι διαδικασίες.
Από την πλευρά της, η χώρα μας έχει έως τώρα υλοποιήσει περίπου το 70% των μεταρρυθμίσεων, ενώ έχουν διατεθεί 21,3 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 59% των συνολικών κονδυλίων. Με την έγκριση του 6ου αιτήματος πληρωμής, ύψους 2,1 δισ. ευρώ, το σύνολο θα φτάσει στα 23,4 δισ. ευρώ, δηλαδή το 65%. Ωστόσο, παραμένουν 5,5 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις και 6 δισ. ευρώ σε δάνεια.
Ιδιαίτερα στον τομέα των δανείων, η ζήτηση παραμένει περιορισμένη, κυρίως από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που θεωρούν τις προϋποθέσεις αυστηρές. Το 6ο αίτημα για δάνεια ύψους 1,8 δισ. ευρώ έχει καθυστερήσει, με κοινοτικές πηγές να επισημαίνουν ότι πιθανόν να μείνουν αδιάθετα τμήματα αυτών. Ωστόσο, τονίζουν ότι αυτό δεν θα επιβαρύνει το δημόσιο χρέος, καθώς τα δάνεια δεν συνιστούν επιχορηγήσεις.
Η εκτίμηση για την αύξηση των επενδυτικών δαπανών για το 2025 έχει υποχωρήσει στο 5,7% από 8,4%, ενώ για το 2024 έχει κλείσει στο 4,5%. Το οικονομικό επιτελείο ελπίζει σε μια ισχυρή επιτάχυνση το 2026, με πρόβλεψη ανάπτυξης 10,2%, όταν και αναμένεται κορύφωση στην εκταμίευση κονδυλίων.
Για να επιταχύνει τις διαδικασίες, η κυβέρνηση προσφέρει ακόμα και μπόνους 10 εκατ. ευρώ σε δημόσιους υπαλλήλους που ασχολούνται με το πρόγραμμα, προκειμένου να περιοριστούν οι γραφειοκρατικές καθυστερήσεις. Μέχρι στιγμής έχουν καταβληθεί 10,18 δισ. ευρώ έργων, από συνολικό προϋπολογισμό 25 δισ. ευρώ, με άλλα 8 δισ. ευρώ να απομένουν για το επόμενο έτος.
Στο επίκεντρο είναι εμβληματικά έργα που θα καθορίσουν την πορεία του «Ελλάδα 2.0»: ανακαινίσεις 80 νοσοκομείων, διάθεση 425 ηλεκτρικών λεωφορείων στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, ολοκλήρωση του αυτοκινητοδρόμου Ε-65, αποκαταστάσεις από τις ζημιές της κακοκαιρίας Daniel, κτηματογράφηση, προσεισμικοί έλεγχοι σε 21.970 κτίρια, ψηφιακός μετασχηματισμός της Δικαιοσύνης και προμήθεια 39.000 διαδραστικών συστημάτων μάθησης, καθώς και ενίσχυση της Πολιτικής Προστασίας με ελικόπτερα και αεροσκάφη.
Οι προθεσμίες είναι ασφυκτικές και δεν επιδέχονται αναβολών, καθώς η προθεσμία του Ταμείου Ανάκαμψης λήγει τον Αύγουστο του 2026. Μετά από αυτή την ημερομηνία, δεν θα είναι εφικτή καμία εκταμίευση, γεγονός που σημαίνει ότι έργα που δεν θα ολοκληρωθούν εγκαίρως θα αποκλειστούν από την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση.
Διαβάστε επίσης:
Ρεύμα: Πτώση της τιμής στη χονδρική με… ρεβάνς των ΑΠΕ
Το success story της Pandora – Αλλαγή σελίδας με γυναίκα CEO και νέα στρατηγική
Space Hellas: Σε ποια έργα ποντάρει για την «επανεκκίνηση» των εσόδων της – Ο ρόλος των θυγατρικών (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
