Συναγερμός σε παγκόσμιο επίπεδο: 7 από τα 9 κρίσιμα όρια έχουν παραβιαστεί

Οι ωκεανοί βρίσκονται σε κρίσιμη κατάσταση, καθώς η οξίνισή τους έχει ξεπεράσει τα επιτρεπόμενα επίπεδα για τη διατήρηση υγιών οικοσυστημάτων, όπως ανακοίνωσε χθες, Τετάρτη 24 Σεπτεμβρίου, ερευνητικό ίδρυμα. Οι επιστήμονες σημειώνουν ότι 7 από τα 9 «όρια του πλανήτη» έχουν πλέον παραβιαστεί.

Ο όρος «όρια του πλανήτη» καθορίστηκε το 2009 από περίπου τριάντα ερευνητές που τότε ανέφεραν ότι η ανθρωπότητα είχε ήδη «ξεπεράσει τουλάχιστον τρία από αυτά τα όρια». Από τότε, οι ετήσιοι απολογισμοί του Ινστιτούτου Ερευνών για το Κλίμα του Πότσνταμ (PIK) καταδεικνύουν σταθερή επιδείνωση της κατάστασης.

Σύμφωνα με τον απολογισμό για το 2025, η οξίνιση των ωκεανών μόλις υπερβλήθηκε. «Η οξίνιση του ωκεανού θέτει σε κίνδυνο την θαλάσσια ζωή και φέρνει επικίνδυνες συνθήκες», προσθέτοντας ότι υπάρχει «τάση για μεγαλύτερη επιδείνωση», δήλωσαν οι ερευνητές.

Οι ωκεανοί απορροφούν το 30% του επιπλέον CO2

Η απορρόφηση διοξειδίου του άνθρακα (CO2) που οφείλεται στην καύση ορυκτών καυσίμων είναι η κύρια αιτία οξίνισης των ωκεανών. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι περίπου το 30% του υπερβάλλοντος CO2 που έχει εκλυθεί στην ατμόσφαιρα από την καύση πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα έχει απορροφηθεί από τους ωκεανούς.

Η αύξηση της οξίνισης που παρατηρήθηκε σε σχέση με τα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν πέρυσι οφείλεται επίσης σε βελτιωμένα δεδομένα και σε αναθεωρήσεις των υπολογισμών.

Από τα υπόλοιπα έξι πλανητικά όρια που έχουν παραβιαστεί, περιλαμβάνονται η κλιματική αλλαγή (σχετικά με το CO2 στην ατμόσφαιρα), η ακεραιότητα της βιόσφαιρας (εξαφάνιση ειδών και ανθρώπινη εκμετάλλευση πόρων), η χρήση γης (π.χ. αποψίλωση), οι κύκλοι νερού (ζώνες που πλήττονται από ξηρασία ή πλημμύρες), οι βιογεωχημικοί κύκλοι (χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων) και η εισαγωγή νέων οντοτήτων στη βιόσφαιρα (πλαστικά και άλλες βιομηχανικές χημικές ουσίες).

Τα δύο πλανητικά όρια που παραμένουν εντός κανονικών επιπέδων είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση από αερολύματα και το επίπεδο του όζοντος στη στρατόσφαιρα.

Εκκλήσεις προς τις κυβερνήσεις να ακολουθήσουν την επιστήμη

Η οξύτητα μετριέται με τη χρήση του pH, και η αναφορά για αυτό το όριο σχετίζεται με τη συγκέντρωση του αραγωνίτη, που είναι ουσιώδης για τη ζωή κοραλλιών και οστρακοειδών. Όσο μεγαλύτερη είναι η οξύτητα του νερού, τόσο περισσότερο διαλύεται ο αραγωνίτης.

Το όριο είχε οριστεί στο 80% της συγκέντρωσης από την προβιομηχανική εποχή, και οι ωκεανοί έχουν πλέον υποχωρήσει κάτω από αυτό το επίπεδο.

«Το pH στην επιφάνεια του ωκεανού έχει μειωθεί κατά περίπου 0,1 από την αρχή της βιομηχανικής εποχής. Αυτή η διαφορά ισοδυναμεί με αύξηση 30 έως 40% της οξύτητας», τόνισαν οι επιστήμονες.

«Αυτή η αλλαγή απειλεί τους οργανισμούς που σχηματίζουν κελύφη ή σκελετούς από ανθρακικό ασβέστιο, όπως τα κοράλλια και τα μαλάκια, είδη που είναι καθοριστικής σημασίας για το πλαγκτόν. Η σταδιακή εξαφάνιση αυτών των οργανισμών μπορεί να διαταράξει τη διατροφική αλυσίδα», προειδοποίησαν.

Ο απολογισμός για το 2025 παρουσιάστηκε μέσω τηλεδιάσκεψης από τη Νέα Υόρκη, στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Σε ερώτηση για την άρνηση των ΗΠΑ να αναγνωρίσουν την επείγουσα ανάγκη δράσης κατά της κλιματικής αλλαγής, ο διευθυντής του PIK, Γιόχαν Ρόκστρεμ, σημείωσε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει αξιόπιστους επιστήμονες στο πλάι του.

«Δεν έχει υποστήριξη, ούτε καν μεταξύ των σκεπτικιστών για το κλίμα φίλων του», πρόσθεσε.

«Απαιτείται οι κυβερνήσεις να ακολουθήσουν τις επιστημονικές εισηγήσεις», τόνισε ο πρώην πρόεδρος της Κολομβίας, Χουάν Μανουέλ Σάντος, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου. Έκανε επίσης έκκληση για τον προγραμματισμό όλων των εθνικών ενισχύσεων, σχεδίων ασφάλειας και εμπορικών συμφωνιών με γνώμονα την ερώτηση: αν αυτό μας διατηρεί εντός των πλανητικών ορίων; «Αυτή η αλλαγή ακριβώς απαιτείται», συμπλήρωσε η πρώην πρόεδρος της Ιρλανδίας, Μέρι Ρόμπινσον.

Οι ωκεανοί καταλαμβάνουν το 70% της επιφάνειας του πλανήτη και συγκεντρώνουν το 97% του νερού στη Γη.

Διαβάστε επίσης